!['सिटामोलको मूल्य नबढाए उत्पादन नै बन्द गर्ने अवस्था आउनसक्छ'](https://12khari.top/uploads/posts/Cetamol1663201881.jpg)
काठमाडौं । नेपाली बजारमा महामारीका बेला सिटामोलको अभाव हुने समस्या फेरि दोहोरिएको छ । डेंगी संक्रमण बढेसँगै सिटामोलको माग उच्च भएको छ । तर, औषधि पसलहरूमा पाइन छोडेको छ । अस्पतालका फार्मेसीमा सीमित मात्रामा सिटामोल पाइन्छ । तर, बाहिरका फार्मेसीमा पाउन मुस्किल छ ।
यसअघि कोभिड १९ महामारी उच्च भएका वर्षहरूमा पनि बजारमा सिटामोलको यस्तै अभाव देखिएको थियो । यसपटक बजारमा सिटामोल अभाव हुनुको कारण के हो ? यसबारे बाह्रखरीले नेपाल औषधि उत्पादक संघ एपोनका महासचिव विप्लव अधिकारीसँग कुराकानी गरेको छ । प्रस्तुत छ, उनीसँग गरिएको कुराकानीको सम्पादित अंश :
नेपालमा सरकारी मातहतमा रहेको नेपाल औषधि लिमिटेडले ५०० एमजीसम्मको सिटामोल उत्पादन गर्दै आएको छ । निजी क्षेत्रबाट २९ वटा कम्पनीले पारासिटामोल उत्पादनको अनुमति लिएका छन् । तीमध्ये २१ वटाले सिटामोलका विभिन्न प्रकारहरू उत्पादन गर्दै आएका छन् ।
सरकारी अस्पतालहरूबाट नि:शुल्क वितरण हुनेबाहेक नेपाली बजारमा वार्षिक सात करोड चक्कीसम्म सिटामोल खपत हुने गरेको छ । तीमध्ये २१ वटा कम्पनीले नेपाली कम्पनीले उत्पादन गरिरहेका छन् । यसले बजारको ९९ प्रतिशत माग धान्ने गरेको छ ।
गत वर्ष सात करोड ट्याब्लेट सिटामोल उत्पादन गरी बजारमा पठाइएको थियो । यो वर्ष डेंगी संक्रमण बढेसँगै बजारमा सिटामोलको माग बढेको छ । पछिल्लो सातामात्रै थप ३० लाख ट्याब्लेट उत्पादन गरी बजार पठाइएको थियो । तर, यो मात्राले पनि धान्नसक्ने अवस्था देखिएको छैन ।
![Royal Enfield Island Ad](https://baahrakhari.com/uploads/bigyaapan/15756600.gif)
अहिले हामी आफैँ बजारमा निस्किँदा पनि सिटामोलको अभाव देख्यौँ, अस्पतालहरूमा सीमित मात्रामा पाएपनि फार्मेसीहरूमा सिटामोल उपलब्ध छैन । बजार माग नै धेरै भएकाले हाम्रो उत्पादनले धान्न सकिरहेको छैन । अहिलेको अवस्थामा उद्योगहरूलाई मात्रा बढाएर उत्पादन गर भन्नसक्ने अवस्थामा हामी छैनौँ, किनकि नेपाली उद्योगहरूले पहिले नै घाटामा गएर पारासिटामोल उत्पादन गरिरहेका छन् ।
कच्चा पदार्थदेखि बजारमा पठाउन तयार चक्की बनाउँदासम्मको शुल्क एक रुपैयाँ तीस पैसा पर्न आउँछ तर सरकारले तोकेको मूल्यअनुसार उत्पादकले ७३ देखि ७४ पैसा मात्रै पाइरहेका छन् । नेपालमा वार्षिक पाँच लाखदेखि तीन करोड ट्याब्लेटसम्म सिटामोल उत्पादन गर्ने कम्पनी छन्, उनीहरूलाई यति ठूलो घाटा ब्यहोरेर उत्पादन बढाउ कसरी भन्ने ? सरकारी मूल्यकै कारण उद्योहरू कच्चा पदार्थ लामो समय भण्डारण गरेर सिटामोल उत्पादन गर्ने क्षमतामा छैनन् ।
कि सरकारले कच्चा पदार्थको जिम्मा लिइदिनुपर्यो नभए मूल्यवृद्धि गर्नेतर्फ ध्यान दिनुपर्यो । अन्यथा थप गरेर उत्पादन गर्न सकिँदैन । सिटामोलको मूल्यवृद्धिलाई राजतिनिकरण गरियो । ०६३ सालदेखि मूल्य समायोजन भएको छैन । कोभिड १९ को महामारीका समयमा पनि हामीले मानवता र आफ्नो दायित्व सम्झिएर घाटामै भए पनि सिटामोलको उत्पादन बढाउन र नागरिकलाई आधारभूत औषधिबाट वञ्चित नगर्न उद्योगहरूलाई आग्रह गर्यौँ । तर, यो चौँथो वर्ष भयो सरकार मूल्य समायोजन गर्ने कुरामा सिरियस भएन बरु मूल्यवृद्धिको षियलाई राजनीतिकरण गरियो ।
यही अवस्थामा सिटामोल उत्पादन गरिरहन सकिँदैन । सरकारले नबुझ्ने हो भने उत्पादन नै बन्द गर्नुपर्ने अवस्था आउनसक्छ ।