काठमाडौं । जिल्ला प्रशासन कार्यालय, काठमाडौंले सूर्य नेपालका उत्पादनको अनुगमन र आवश्यक कारबाही गर्न जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालय काठमाडौंलाई पत्र लेखेको छ ।  कानुन लत्याएर ‘सूर्य फ्युजन’ चुरोट बजारमा वितरण गर्ने सूर्य नेपाललाई प्रशासनले आवश्यक कारबाही गर्न सोमबार जनस्वास्थ्यलाई पत्र पठाएको हो ।

बाह्रखरी डटकममा मंसिर ९ गते प्रकाशित “कानुन लत्याउँदै सूर्य नेपालः ‘सूर्य फ्युजन’ चुरोट बेच्न गैरकानुनी हतकन्डा” शीर्षकको समाचारलाई आधार मानेर काठमाडौं जिल्ला प्रशासनले जनस्वास्थ्य कार्यालयलाई कारबाही अगाडि बढाउन पत्र लेखेको हो ।

जनस्वास्थ्य कार्यालयले पनि आवश्यक कारबाही गर्न राष्ट्रिय स्वास्थ्य शिक्षा, सूचना तथा सञ्चार केन्द्र (एनएचईआईसीसी)सँग परामर्श थालेको जनाएको छ । 

जनस्वास्थ्य कार्यालय, काठमाडौंका कार्यालय प्रमुख बसन्त अधिकारीका अनुसार जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट आवश्यक कारबाहीको लागि पत्र आएकाले के गर्न सकिन्छ भनेर एनएचआईसीसीसँग छलफल थालिएको छ ।

सूर्य नेपालले  ‘सूर्य फ्युजन’ चुरोटको बट्टासँगै मार्केटिङका लागि पाँच खिल्लीको ‘फ्री फ्लो’ नाम भएको रंगिन बट्टा पसलहरूमा दिएको थियो । 

यो बट्टाको बाहिर सुर्तीजन्य पदार्थ ऐन, २०६८ अनुसार कुनै सन्देश राखिएको छैन । बाह्रखरीमा समाचार प्रकाशित भइसकेपछि सूर्य नेपालले बजारमा पु¥याएका त्यस्ता बट्टा फिर्ता गरिसकेको छ । 

त्यस्तै यसमा आन्तरिक राजस्व विभागबाट जारी गरिएको अन्तःशुल्क स्टिकर पनि छैन । थापाथली, त्रिपुरेश्वर तथा तीनकुने क्षेत्रमा बाँडिएका यस्ता बट्टा अहिले सूर्य नेपालका बजार प्रतिनिधिहरूले पसलबाट फिर्ता लिइसकेका छन् ।

समाचार सार्वजनिक भएपछि आन्तरिक राजस्व विभागले कम्पनीका गोदाम तथा उपत्यकाका डिलरहरूमा छापा मारेको थियो ।  यसरी कम्पनीका उपत्यकाका डिलर र उपत्यका बाहिर सिमरा र दमैलीका उद्योगमा पनि राजस्व कार्यालयले छापा मारेका थिए । 

त्यसपछि कम्पनीका बजार प्रतिनिधिहरूले बजारबाट यस्ता बट्टा उठाउन थालेको छ । 

राजस्व विभागले बजारबाट केही बट्टा उठाएर ल्याएको छ । विभागका महानिर्देशक रामप्रसाद आचार्यका अनुसार केही ठाउँबाट ‘फ्री फ्लो’ बट्टाहरू नियन्त्रणमा लिइएको छ । 

उनका अनुसार पनि धेरैजसो पसलबाट जसले पुर्‍याएको थियो उसैले फिर्ता लिइसकेको सूचना विभागले पाएको छ ।

सुर्तीजन्य पदार्थ (नियन्त्रण र नियमन गर्ने) ऐन, २०६८ को दफा ११ को उपदफा (५)मा “कसैले पनि निःशुल्क रुपमा सुर्तीजन्य पदार्थ वितरण गर्न वा उपहार दिन पाउने छैन,” भनिएको कानुनलाई स्पष्ट ढंगले कम्पनीले अवहेलना गरेको छ ।

त्यस्तै सोही ऐनको दफा ९ अनुसार सुर्तिजन्य पदार्थको बट्टा, र्‍यापर्स, प्याकेट तथा पार्सलको प्याकेजिङ र लेबलिङको बाहिरी भागमध्ये कम्तिमा ७५ प्रतिशत भागमा सुर्तीजन्य पदार्थ स्वास्थ्यलाई हानिकारक भन्ने जस्ता व्यहोराको मन्त्रालयले तोके बमोजिम चेतावनीमूलक सन्देश र सुर्तीजन्य पदार्थको सेवनको असारबाट भएको घातक, रङ्गिन चित्र प्रष्ट रूपमा बुझ्ने र देख्ने गरी नेपाली भाषामा छाप्नु तथा अङ्कित गर्नुपर्ने व्यवस्था छ ।

कम्पनीले यो ऐनविपरितका कार्य गरेको भेटिएमा सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारीले ५० हजारदेखि एक लाख रूपैयाँसम्म जरिवाना गर्ने कानुनी व्यवस्था छ ।

यो कम्पनीले सुर्तीजन्य पदार्थ (नियन्त्रण र नियमन गर्ने) ऐन, २०६८ विपरितसँगै कर कानुन आकर्षित हुने कार्य गरेको छ ।