काठमाडौं । ‘थ्रेट’ बढेको भन्दै नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को सुरक्षा बढाइएको छ । केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकाले घटाएको प्रचण्डको सुरक्षा शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको सरकारले बढाएको हो ।
ओली नेतृत्वको सरकारले प्रचण्डको सुरक्षामा रहेका डीएसपीलाई हटाएर नेपाल प्रहरीका सई नेतृत्वको टोली खटाएको थियो । सई नेतृत्वको टोली खटाएपछि पूर्वलडाकुको टोली प्रचण्डको सुरक्षामा खटिएको थियो ।
तर, देउवा नेतृत्वको सरकार आएसँगै फेरि डीएसपीकै कमान्डमा टोली खटाइएको छ । डीएसपी प्रचण्डकै अंगरक्षकका रुपमा रहनेछन् । गृह स्रोतका अनुसार प्रचण्डले आफूलाई डीएसपी कमान्डकै सुरक्षा दिन आग्रह गरेका थिए ।
ओली नेतृत्वको सरकारले विशिष्ट व्यक्तिको सुरक्षासम्बन्धी नयाँ कार्यविधि–२०७७ जारी गरेको थियो । सो कार्यविधिमा विशिष्ट व्यक्तिलाई दिइने सुरक्षा संख्या तोकिएको थियो । सुरक्षाकर्मीको संख्या घटेपछि पूर्वराजाले सरकारलाई पत्र नै लेखेर सुरक्षा बढाउन माग गरेका थिए ।
यसअघि, पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाह र प्रचण्डले नै सबैभन्दा बढी सुरक्षा लिँदै आएका थिए । पूर्वराजाको निवास र सुरक्षामा १०० बढी सुरक्षाकर्मी तैनाथ थिए ।
त्यसबाहेक प्रचण्डको सुरक्षामा ४० बढी सशस्त्र प्रहरी र नेपाल प्रहरीका २७ जना थिए । सशस्त्र टोलीको नेतृत्व इन्सपेक्टरले गर्दै आएका थिए भने प्रहरीको नेतृत्व डीएसपीले गर्दै आएका थिए । सुरक्षा कार्यविधि जारी भएपछि सो संख्या घटाइएको थियो ।
आफ्नो सुरक्षा घटाइएकोमा प्रचण्डले सुरक्षा निकायसँग गुनासो समेत गर्दै आएका उच्च अधिकारीहरु बताउँछन् ।
उच्च प्रहरी अधिकारी भन्छन्, “उहाँले पटक–पटक डीएसपीकै कमान्डमा सुरक्षा माग्नुभएको थियो । तर, सरकारको आदेशले दिन मिलेको थिएन । देउवा नेतृत्वले सरकार आएसँगै सुरक्षा बढाउन भनेपछि हामीले पुरानै अवस्थामा सुरक्षाकर्मी खटायौँ ।”
सुरक्षा अधिकारीहरुका अनुसार समकालीन अन्य नेताहरुभन्दा प्रचण्डलाई सुरक्षा चुनौती भने बढी छ । सशस्त्र युद्धबाट आएको नेता भएकाले पनि उनको चुनौती अरुभन्दा बढी छ । सुरक्षा निकायले छिन्नभिन्न भएका माओवादीकै समूह, असन्तृष्ट पूर्वलडाकु, द्वन्द्वपीडित नै प्रचण्डको मुख्य सुरक्षा चुनौती भएको निष्कर्ष निकालेका छन् ।
नेपाल प्रहरीका पूर्वडीआईजी पूर्णचन्द्र जोशी कसैले सुरक्षा थ्रेट महसुस गरेमा राज्यले सुरक्षा दिनु दायित्व भएको बताउँछन् । उनको बुझाइमा अरु नेताहरुभन्दा प्रचण्डको सुरक्षा चुनौती बढी छ ।
पूर्वडीआईजी जोशी भन्छन्, “युद्धबाट आएको नेतृत्वको सुरक्षा चुनौती स्वाभाविक रुपमा बढी हुन्छ । उहाँ प्रचण्डलाई पार्टीकै पूर्वलडाकु, द्वन्द्वपीडितलगायतबाट सुरक्षा खतरा देखिन्छ । उहाँको सुरक्षामा पूर्वलडाकु खटाइनु राम्रो थिएन । राज्यले दिने सुरक्षा संस्थागत हुन्छ ।”
तर, सुरक्षा चुनौतीको विश्लेषण नै नगरेर अनावश्यक सुरक्षाकर्मी थपेर दुरुपयोग भने गर्न नहुने उनको सुझाव छ । प्रचण्ड १० वर्षे सशस्त्र द्वन्द्वको नेतृत्व गरेर आएका नेता हुन । नेपाल प्रहरीबाहेक प्रचण्डको सुरक्षामा सशस्त्र प्रहरीको टोली पनि खटिँदै आएको छ ।