काठमाडौं । सरकारले घरेलु कामदारको रुपमा महिलालाई खाडी राष्ट्र जान रोक लगाएको भएपनि मानव तस्करहरुले विभिन्न प्रलोभन देखाई नेपाली महिलालाई खाडी राष्ट्र पुर्याउने क्रम भने रोकिएको छैन ।

मानव तस्करीलाई रोक्न सरकारले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल तथा भारतसँग जोडिएका सीमा नाकामा कडाई गरेको बताउँदै आएको छ । तर, तस्करहरुले भने तिनै विमानस्थल र नाका प्रयोग गरी नेपाली महिलालाई खाडीमा पुर्याउने गरेका छन् । 

अहिले कुवेत सरकारले चलाएको ‘सेल्टर हाउस’ मा ५० को हाराहारीमा नेपाली महिला रहेका छन् । सेल्टर हाउसमा रहेका सबै नेपाली महिला मानव तस्करको प्रलोभनमा परी कुवेत पुगेका हुन् । कुवेतमा काम गर्न नसकेपछि भागेर त्यहाँस्थित नेपाली दूतावास पुगेका र दूतावासले उद्धार गरी ल्याएका महिलालाई कुवेत सरकारले चलाएको सेल्टर हाउसमा राख्ने गरिएको छ । विभिन्न प्रक्रिया पुर्याएपछि उनीहरुलाई नेपाल फर्काउने गरिन्छ । 

“कुवेत सरकारले सञ्चालन गरेको सेल्टर हाउसमा अहिले ४० भन्दा बढी नेपाली महिला छन् । केही महिला दूतावासको सेल्टरमा छन्,” कुवेतका लागि नेपाली राजदूत यज्ञबहादुर हमालले बाह्रखरीसँग टेलिफोनमा भने, “मानव तस्करको प्रलोभनमा परी कुवेत आइपुगेका महिला यहाँ दुःख सहन नसकी भागेर दिनहुँ कोही न कोही दूतावासमा आइपुगेकै हुन्छन् । केही नेपाली महिलालाई उनीहरु बस्ने ठाउँको पहिचान गरी दूतावासको कर्मचारी गई उद्धार गरी ल्याउने गरिन्छ ।” 

भागेर दूतावासको शरणमा आइपुग्ने र दूतावासले नै उद्धार गरी ल्याउने महिलालाई सुरुमा दूतावासमै रहेको सेल्टरमा राखिन्छ । उनीहरुको सम्पूर्ण कानुनी प्रक्रिया पूरा गरेपछि कुवेत सरकारले सञ्चालन गरेको सेल्टर हाउसमा लगेर राखिन्छ र त्यहाँबाट स्वदेश फर्काउने काम हुन्छ ।

कुवेतस्थित नेपाली दूतावासले सन् २०१८ मा मात्र त्यहाँबाट उद्धार गरी ४ सय ४५ महिलालाई स्वदेश फर्काएको छ । “उद्धार गरिएका ९० प्रतिशत महिलाले आपूmहरुलाई तस्करले नेपालबाट स्थलमार्ग हुँदै भारत र भारतबाट सीधै कुवेत ल्याएको बताउने गरेका छन् । बाँकीले सीधै त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट सेटिङमा कुवेत आएको बताउँछन्,” राजदूत हमालले बताए । 

कुवेत सरकारले सञ्चालन गरेको सेल्टर हाउसमा ४० भन्दा बढी र दूतावासको सेल्टरमा चार जना नेपाली महिला छन् । दूतावासमा पीडित नेपाली महिला आउने जाने क्रम दिनहुँ जारी रहन्छ । “पछिल्लो चार वर्षमा घरेलु कामदारको रुपमा काम गर्न कुवेत आएका मध्ये १ हजार ७ सय भन्दा बढी नेपाली महिलाको उद्धार गरी दूतावासले नेपाल फर्काएको छ,” राजदूत हमालले जानकारी दिए । 

सरकारले सन् २०१४ अप्रिलमा घरेलु कामदारको रुपमा नेपाली महिलालाई खाडी राष्ट्र जान रोक लगाएको थियो । त्यसअघि घरेलु कामदारको रुपमा महिलालाई खाडी राष्ट्र जान दिने गरिएको थियो । 

दूतावासका अनुसार कुवेत सरकारको रेकर्डमा हाल करिब २४ हजार नेपाली महिला कुवेतमा घरेलु कामदारको रुपमा काम गरिरहेको देखिन्छ । “कुवेत सरकारको रेकर्डमा देखिएका महिला कामदार सरकारले रोक लगाउनु अगावै आएका हुन् । मानव तस्करहरुको प्रलोभनमा परी आउने यसमा देखिँदैन । उनीहरु कुन घरमा काम गर्छन् भन्ने दूतावासलाई समेत थाहा हुँदैन,” उनले भने । 

मानव तस्करहरुले अधिकांश महिलालाई भारतको बाटो हुँदै कुवेत पुर्याउने गरेका छन् । केहीलाई नयाँ दिल्लीबाट दुबई हुँदै कुवेत त केहीलाई नयाँ दिल्लीबाट सीधै कुवेत ल्याउने गरेको पीडित महिलाहरुले दूतावासलाई बताउने गरेका छन् । 

“दूतावासको अध्ययनले नेपाली महिलाहरुलाई घरेलु कामदारको रुपमा प्रयोग गर्न यहाँका घर मालिकहरुले एक हजारदेखि एक हजार ४ सय कुवेती दिनार (साढे ३ लाखदेखि साढे ५ लाख रुपैयाँ) सम्ममा किन्ने गरेको देखाउँछ । यो रकम तस्करहरुले बुझ्ने गर्छन् । नेपाली महिला यहाँ ल्याएपछि मासिक तलबस्वरुप ७० देखि ८० हजार रुपैयाँ नेपाली महिलालाई दिने गरेको देखिन्छ,” उनले भने । 

कवुल गरेअनुसारको तलब नपाए र घर मालिकको यातना सहन नसक्नेहरु भागेर दूतावासको शरणमा आइपुग्ने गर्छन् । घरबाट भाग्न नसक्ने महिलाहरुले भने आत्महत्यासमेत गर्ने गरेको पाइएको छ । सन् २०१८ मा कुवेतमा मर्ने कूल ४८ नेपालीमध्ये १२ जना महिला थिए । अधिकांश महिलाहरुको मृत्युको कारण सडक दुर्घटना र आत्महत्या हुने गरेको छ । घरबाट भाग्ने क्रममा बाटो काट्न नजान्दा पनि कतिपय महिलाले सडक दुर्घटनामा परी ज्यान गुमाउनु परेको छ ।