काठमाडौं । पार्टीभित्र अध्यक्षले एकलौटी र हुकुमी शैली अपनाएको भन्दै लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी (लोसपा)भित्र विद्रोह सुरु भएको छ । अध्यक्ष महन्थ ठाकुरले लोकतान्त्रिक विधि र पद्धतिबाट पार्टी सञ्चालन नगरेको भन्दै असन्तुष्ट बनेको राजेन्द्र महतो समूहले संघर्ष सुरु गरेको हो ।
संघर्षस्वरूप पार्टीका धनुषा र महोत्तरीका १६१ नेता तथा कर्याकर्ताले आइतबारबाट पार्टी केन्द्रीय कार्यालय बबरमहलमा धर्ना सुरु गरेका छन् । नेता सञ्जयकुमार चौधरीकाअनुसार आजबाट संघर्षका कार्यक्रम सुरु गरिएको हो ।
आज अध्यक्ष ठाकुरसँग भेटेर विवादको विषयमा छलफल गर्ने गरी उनीहरू काठमाडौं आएका थिए । तर, अध्यक्ष ठाकुरले भैरहवा पुगेर आउन ढिला गरेका थिए । नेता चौधरीकाअनुसार काठमाडौं अध्यक्ष आइपुगे पनि उनी वार्तामा आउन चाहेनन् ।
"उहाँ भोलितिर समय मिलाएर कुरा गरौँला भन्दै आउन चाहानुभएन," चौधरीले भने ।
विवादका विषयमा छलफल गर्न नआएपछि उनीहरूले धर्ना सुरु गरेका हुन् ।
"भोलि पनि हामी उहाँलाई पर्खन्छौँ, नआए धर्ना गर्ने पार्टी अफिस ताला लगाउने र जिल्ला जिल्लामा लाल्टिन बालेर विरोध गर्छौं" उनले भने ।
संघर्षको अन्तरकथा
पार्टी बनेको चार महिना पूरा नहुँदै लोसपाभित्रको विवाद उत्कर्षमा पुगेको छ । लोसपभित्र भागबन्डाको लडाइँ छ । १२ जिल्ला र प्रदेश २ मा अध्यक्ष चयन गर्दा समानुपातिक भागबन्डा नभएको भन्दै पार्टीभित्र अध्यक्ष र वरिष्ठ नेता महतोबीच संघर्ष चुलिएको हो ।
पार्टी विधानानुसार तीन प्रकारका समिति बन्ने व्यवस्था छ । जसमा विधानले ४०१ सदस्यीय केन्द्रीय कार्यसमिति बनाउने आधार दिएको छ । यस्तै, १५१ सदस्यीय राजनीतिक समिति र ९९ सदस्यीय प्रदेश समिति विधानसम्मत गठन गर्नुपर्ने हुन्छ ।
यस्तै, जिल्लामा ५१ सदस्यीय कार्यसमिति हुन्छ । जसमा १५ जना कार्यसम्पादन समितिमा रहन्छन् । तर, पार्टीले ३० सदस्यीय केन्द्रीय कार्यकारिणी समितिबाहेक अरू समितिहरू गठन गर्न सकेको छैन । त्यो कार्यकारिणी समितिको बैठक पनि चार महिनामा दोस्रोपटक बस्न सकेको छैन । कार्यकारिणी समितिको संख्या बढाउने भनिए पनि कति पुर्याउने भन्ने टुंगो लगाउन सकेको छैन ।
नेतृत्वको विषयलाई टुंगोमा पुर्याउन भन्दै मंसिरमा तीनपटक चार नेताबीच संवाद भएको भएको थियो । जसमा अध्यक्ष ठाकुर, वरिष्ठ नेता महतो, शरतसिंह भण्डारी र अनील झा संवादमा बसे । संवादको मुख्य विषय तदर्थ समिति घोषणा गर्नु थियो । मुख्य चाहिँ जिल्ला कार्यसमिति र प्रदेश तहको नेतृत्व घोषणा गर्नु थियो ।
संवादपछि पार्टीले १२ जिल्लामा जिल्ला अध्यक्ष तथा प्रदेश–२ मा प्रदेश अध्यक्ष तोक्यो । जिल्ला र प्रदेश तहको अध्यक्ष तोक्न नपाउँदै विवाद सुरु भएको हो । महतो पक्षले अध्यक्ष ठाकुरले एकलौटी ढंगले आफूनिकटहरूलाई अवसर दिएको भन्दै विरोध सुरु गरेको हो । जसमा नेता झाले पनि साथ दिएका छन् ।
“१२ जिल्ला र प्रदेश–२ को पनि अध्यक्ष केन्द्रीय एकलौटी तोकियो, कार्यकारिणी समितिमा पनि छलफल भएन । अध्यक्षले एकलौटी गर्नुभयो । त्यसैले हामी डेलिगेसन आउन बाध्य भयौँ,” धर्ना बस्न आएका नेता सञ्जय सिंहले भने ।
महतोनिकट एक नेता मंसिरमा तीन चरणमा संवाद गर्दा सम्भावित नामबारे छलफल भएको तर नाम तोकिँदा छलफलविपरीत आएको बताउँछन् । “राजेन्द्रजी र अनीलजीले गरेको सहमतिअनुसार नाम आएन, महन्थ ठाकुरको कोटको खल्तीबाट नाम झिकेर अध्यक्ष बनाउने काम भयो । त्यसैले साथीहरू डेलिगेसन आउनुभएको हो,” उनी भन्छन् ।
तर, ठाकुरपक्षीय नेताहरू भने सबै तहका अध्यक्षहरू सहमतिमै तोकिएको दाबी गर्छन । बरु, राजपामा हुँदाजस्तो भागबन्डा नपाएर महतो र झा समूहले बखेडा झिकेकोे आरोप ठाकुरपक्षीय नेताहरूको छ ।
“खोजेजति भाग नपाएपछि बोलेका हुन्, पार्टीमा कुनै विवाद छैन,” ठाकुरपक्षीय एक नेता भन्छन्, “हिजो राजपामा ६ अध्यक्षमण्डल हुँदाजस्तै भाग खोजेर बसेका छन् । अध्यक्षले केही भाग दिनुभएको छ । सबै उनीहरूलाई दिने भन्ने हुँदैन ।”
झापा, मोरङ, महोत्तरी, सर्लाही, धनुषा, बारा, पर्सा र दाङमा अध्यक्ष ठाकुरनिकट जिल्ला अध्यक्ष बनेका छन् ।
यता, सप्तरीमा भने महतोनिकट सुनील झा जिल्ला अध्यक्ष बनेका छन् ।
यस्तै, सिरहामा भण्डारीनिकट रामदयाल यादव र कपिलवस्तुमा भण्डारीनिकट कैलाश अग्रहरी तदर्थ समितिअन्तर्गत जिल्ला अध्यक्ष बनेका छन् । रौतहटमा झानिकट लीलाप्रसाद साह अध्यक्ष बनेका छन् ।
प्रदेश–२ को अध्यक्ष पनि ठाकुरनिकट जितेन्द्रप्रसाद सोनल बनेपछि विवाद गहिरो बनेको हो । तर, महतो पक्ष भने यसलाई मान्न तयार छैन । १२ मध्ये अधिंकाश जिल्लामा पूर्वसद्भावना पार्टीनिकट नेताहरू नेतृत्वमा पुगेको दाबी उनीहरूको छ ।