नायिका करिष्मा मानन्धर ३२ वर्षदेखि नेपाली चलचित्र क्षेत्रमा सक्रिय छिन् । सदावहार नायिकाका रूपमा परिचित उनी पछिल्लो समय अध्ययनमा केन्द्रित छिन् । केही वर्षयता आफ्नै लगानीमा चलचित्र बनाउने बताए पनि निर्माण सुरु हुन सकेको छैन । कोरोनाको त्रासपछि उनी चलचित्र बनाउन सुरु गर्छिन् ?, नेपाली चलचित्रको विषय र प्रस्तुतिमा फरकपन खोज्ने बेला भयो कि त्यो समय आएकै छैन ?, दर्शक र समीक्षकको रोजाइ सधैं किन फरक ?, चलचित्रमा महिला कलाकारको स्थान, कोभिडको कहरमा कलाकारको अवस्था, चलचित्रप्रतिको बुझाइ, क्षमता, बजार र यसको विस्तारलगायत विषयमा नायिका मानन्धरसँग बाह्रखरीका नरेश फुयाँलले गरेको कुराकानी :
० ० ०
घरबाहिर निस्किन नपाएको पनि करिब सात महिना भयो, कत्तिको सकस भइरहेको छ ?
निकै अफ्ठ्यारो भइरहेको छ । कतिपय काम गर्नैपर्ने हुन्छ, जुन कोरोनाका कारण रोक्न सकिँदैन । कहिले को बिरामी कहिले को बिरामी हुन्छ । अस्पताल गएपछि छुने कि नछुने । दूरी कायम गर्ने कि नगर्ने भन्ने हुँदोरहेछ । दूरी कायम गर्न पनि कोही मलाईचाहिँ कोरोना नै लाग्दैन भने झैं पनि गर्नुहुन्छ । कहिले म पनि निस्किरहेको हुन्छु । कहिले विनोदजी निस्कनुहुन्छ । कोरोना कसलाई छ, कसलाई छैन निश्चित छैन । सबै संक्रमणको जोखिममा छौं । दूरी कायम गर्ने कि नगर्ने गाह्रो हुँदोरहेछ । जबरजस्त वातावरण छ ।
काम बन्द हुँदा कति कलाकार ५ हजार रुपैयाँ राहत लिनुपर्ने अवस्थामा पुगे । राम्रै नाम चलेकै कलाकार ६ महिना काम नपाउँदा राहतका लागि धाउनुपर्ने अवस्था आउनुले चलचित्र क्षेत्र अझै बाहिर देखिएजस्तो समृद्ध छैन भन्ने प्रमाणित भएको हो ?
चलचित्र क्षेत्र र चलचित्रकर्मी भनेर हामी केही गिनेचुनेको नाम मात्रै हो भन्ने सोच्छौं । वास्तवमा त्यो होइन । यसमा विभिन्न विधामा काम गर्नेहरू हुनुहुन्छ । केही कलाकारले ३०/३५ लाख रुपैयाँ लिनुभएको भन्ने सुनेको छु । उहाँहरू मात्रै कलाकार होइन । समग्र चलचित्रकर्मीको अवस्था एकै छैन । कति आर्थिक रूपमा कमजोर पनि हुनुहुन्छ । सबैको घर काठमाडौंमा छैन । उहाँहरूलाई कोठाको भाडा पनि तिर्नुपर्ने हुन्छ । मोडलिङ, म्युजिक भिडियो, विज्ञापन उद्योग फस्टाएको थियो । त्यता पनि काम गर्दा चलचित्रकर्मीहरूलाई सहज थियो । तर, अहिले ती काम पनि बन्द हुँदा आर्थिक अभाव देखिएको हो । मेकअप आर्टिस्ट, द्वन्द्व निर्देशक, नृत्यमा काम गर्नेहरू पनि त चलचित्रकर्मी हुन् । जसलाई केही समय काम नहुँदा त्यसको असर परिहाल्छ ।
पर्दा पछाडिका चलचित्रकर्मी मात्रै होइन । पर्दामा देखिने नाम चलेकै कलाकार पनि पाँच हजार रुपैयाँ राहत लिन आइरहेको चलचित्र कलाकार संघले जनाएको छ । ६ महिनामै राहतको पर्खाइमा बस्नुपर्ने अवस्था आउनुको कारण न्यून पारिश्रमिक नै हो ?
हो नि । चलेको केही व्यक्तिको पारिश्रमिक मात्रै धेरै हो । सपोर्टिङ कलाकारहरू धेरै हुनुहुन्छ । उहाँहरू धेरै पारिश्रमिक पाउनुहुन्न । जसको पारिश्रमिक कम हुन्छ । उहाँहरूले निरन्तर काम नपाउँदा आर्थिक अभावको समस्या झेल्नुपर्छ । नृत्य निर्देशक, कोरस डान्सर, मेअकप आर्टिस्ट निर्माताहरू पनि लगानी फ्रिज भएर बस्दा समस्यामा हुनुहुन्छ । अहिले त यस्तो अवस्था आयो हुनेहरूले आफू आफूले केही व्यक्तिलाई मात्रै सहयोग गर्यो भने त्यो ठूलो सहयोग हुने अवस्था आइसक्यो ।
कोभिड–१९ पछिको तपाईंको पहिलो प्राथमिकता के हुनेछ ?
कोभिड–१९ पछि पनि सामाजिक दूरी कायम गर्दै अब काम सुरु गर्नुपर्छ जस्तो लाग्छ । कोरोनाबाट बच्न सामाजिक दूरी कायम गर्नुपर्छ, इम्युनिटी पावर बढाउनुपर्छ, हतोत्साही हुनु हुँदैन । साबुनपानीले हात धुनुपर्छ । स्यानिटाइजर प्रयोग गर्नुपर्छ भन्ने कुरा यो ७ महिनाको अवधिमा हामी धेरैलाई थाहा भइसक्यो । कति मान्छे यस्तो हुनुहुन्छ जो काम नगरी खान पाउनुहुन्न । उहाँहरूको त जीवनचर्या त चल्नुपर्यो । यसका लागि पनि अब आफूआफू सचेत भएर काम थाल्नुपर्छ ।
अरूले सहयोग गरेर कहिलेसम्म थेग्छ । अब आफैंले काम गर्नुपर्छ । यसका लागि सरकारले वातावरण तयार गरिदिनुपर्छ । कसरी सचेत हुने हो जनता स्वयंले सतर्क हुनुपर्छ । बाहिर जाँदा यस्तो देखिन्छ कि लाग्छ केही नै भएको छैन ।
सरकारले जनताको गास र बासका लागि केही गर्न सक्दैन भने नीति–नियम बनाइदियोस्, बाँकी काम जनता आफैं गर्छन् । आफ्नै लागि आफैंले सोच्नुपर्छ । कुनै ठाउँ र व्यक्ति विशेषलाई मात्रै परेको समस्या भए सहयोग गरेर लामो समय धान्छ । विश्व नै एकै समय एउटै समस्याबाट गुज्रिररहेको छ । अब आफैंले आफ्ना लागि काम गर्नु नै सबैभन्दा राम्रो विकल्प हो ।
चलचित्रमा अभिनय नगर्नु भएको त लामै समय भयो । आफैं चलचित्र निर्माण पनि गर्ने तयारीमा हुनुहुन्थ्यो । तर बनाउन सुरु गर्नु भएको थिएन । कोरोनाको जोखिमपछि त्यसको तयारी छ ?
बीचमा यसको काम अगाडि बढिसकेको थियो । बजारका चिनेजानेका व्यक्तिहरूको साथ सहयोग लिनुपर्छ भनेर केही मिटिङ तथा भेटघाट पनि गरिसकेको थिएँ । आफू एक्लैले गर्दा राम्रो नहोला कि भनेर सहयोगका लागि छलफल गरिरहेको थिएँ । तर अहिले म जति जान्दछु । मेरो अनुभव प्रयोग गरेर भए पनि सानोतिनो काम आफैं सुरु गर्छु भन्ने सोचिरहेको छु । किनकि यो चलचित्र क्षेत्रलाई चलायमान बनाउनुपर्छ । हामीले सुरु गरेपछि इन्स्पायर भएर अरूले काम सुरु गर्नुहुन्छ । जो सक्रिय हुनुहुन्छ, उहाँहरूले गर्नु नै हुन्छ । हामीले उदाहरणीय काम गर्नुछ । म गर्ने प्रयास गर्छु । अफ्ठ्यारो अवस्थामा काम गर्न सक्नु नै ठूलो कुरा हो ।
विषय र प्रस्तुतिका हिसाबले कोरोनापछि नेपाली चलचित्रमा खास केही परिवर्तन आउला ? नियमितभन्दा फरकपन अबको आवश्यकता हो कि होइन ?
विषयवस्तु र प्रस्तुतिका हिसाबले अब पक्कै पनि हामीले सोच्नुपर्छ । न्यूनतम बजेटमा कसरी चलचित्र बनाउने र विषयवस्तु कसरी बलियो बनाउने सोच्नैपर्छ । चलचित्र रिलिजको माध्यम हलबाहेक अर्को विकल्पमा पनि सोच्नुपर्छ । हिजो मात्रै म नेटफ्ल्क्सिमा म ‘द क्राउन’ हेर्दै थिएँ । कति राम्रो छ । नेटफ्ल्क्सिमा भारतीयहरूले पनि थुप्रै कन्टेन्ट बनाएका छन् । अब अरू माध्यम खोज्नु जरुरी भइसक्यो । यी प्लेटफर्म नभएको भए हाम्रो अवस्था के हुन्थ्यो ।
कसरी हुन्छ सस्तोमा चलचित्र बनाएर यो क्षेत्रलाई चलायमान बनाउन सक्नुपर्छ । चलचित्र क्षेत्र मात्रै होइन सबैले चलायमान हुनुपर्छ । इन्टरटेनमेन्ट भएर हामी अलि बढी सचेत हुनुपर्र्छ । तर, सबै अब पुरानै अवस्थामा फर्किनुपर्छ ।
कोरोनाका कारण सिनेमा हल बन्द हुँदा डिजिटल प्लेटफर्मको स्पष्ट महसुस भएको हो ?
हो । यो समय हामीले योग गर्यौं । दर्शक स्रोतासँग सधैं पुगिरहेका हामीले त्यो मिस हुँदा फेसबुकमा तस्बिर पोस्ट गर्यौं । सचेतनाका लागि योग र कसरत गरेका तस्बिरहरू राख्यौं । यो त हामी डिप्रेसनमा नजाऔं, इन्टरटेन गरौं, अरूलाई पनि यसका लागि प्रोत्साहन गरौं भनेर हो । यसलाई नकारात्मक रूपमा लिनु भएन । सामाजिक सन्जाल फेसबुक, इन्टाग्राम, टुइटरले हामीलाई समाजसँग जोड्यो । यो पनि नभइदिएको भए के हुन्थ्यो होला । भर्चुअल माध्यमबाट अहिले हामी मिटिङ गरिरहेका छौं, जुन हामीले कहिल्यै सोचेकै थिएनौं । त्यसैले अब डिजिटल प्लेटफर्मबारे पनि हामीले चाँडै सोच्नुपर्छ ।
नेपाली चलचित्र राम्रा बनेनन् भनेर सधैं टिप्पणी हुन्छ । साँच्चै चलचित्र नै नराम्रा बनेका हुन् कि नकारात्मक पक्ष मात्रै बाहिर आएको हो ?
वास्तवमा हामी के बनाइरहेका छौं भनेर स्पष्ट नभएर बनाइरहेका कारण अधिकांश चलचित्र नचलेका हुन् । जसले प्रस्ट भएर चलचित्र बनाउनुभएको छ उहाँहरू सफल भइरहनुभएकै छ । त्यसैले आफूले बनाउने खोजेको के हो आफैं प्रस्ट हुनुपर्यो । कस्तो किसिमको चलचित्र बनाउन लागेको हो ? भन्न खोजेको के हो ? कसरी भन्ने हो ? कसका लागि चलचित्र बनाएको हो ? यो कुरामा निर्देशक तथा निर्माताहरू प्रस्ट हुनुपर्छ ।
समीक्षक तथा हिन्दी, अंग्रेजी चलचित्र हेर्ने दर्शकको अपेक्षाअनुसार किन नेपालमा चलचित्र बन्न सकेनन् ?
पहिला त मेकर आफैं प्रस्ट हुनुपर्छ म के बनाउँदै छु भन्नेमा । अर्को कुरा हाम्रो बजारै सानो छ । त्यसैले यसलाई विस्तार गर्ने प्रयास गर्दै थियौं । विस्तारै यो हुँदै पनि थियो । विदेशमा बस्ने नेपाली भएका ठाउँमा चलचित्र चल्न थालेका थिए । कतिले त फरकखालका विषयमा बनाएर विश्व बजारमा चलचित्र लैजाँदै पनि हुनुहुन्थ्यो ।
केही दिनअगाडि भर्चुअल मिटिङमा रवीन्द्र बानियाँले भनेको म सम्झिन्छु, हामी परिवर्तन भयौं होला तर एकैपटक फड्को मार्दा बुझाउन कठिन हुन्छ । दालभात खाइरहेको मान्छेलाई पास्ता खाँदा त्यसमा बानी पर्न समय लाग्छ । उहाँले भनेको कुरा मलाई चित्त बुझ्यो किन भने दर्शकको टेस्ट नै नबुझी बनाउँदा पनि समस्या भइरहेको हुन्छ । तर बनाउँदा मैले बनाउन खोजेको यो हो र चलचित्र यस्तो छ भनेर भन्न र बुझाउन सक्नुपर्छ ।
चलचित्र ग्लोबलाइज गराउने चक्करमा पनि हाम्रा चलचित्र कतिपय अवस्थामा बिग्रिरहेका हुन् ?
ग्लोबलाइज गर्ने चक्करमा हामी जम्प गरिरहेका छौं । प्रयास गर्नु नराम्रो त होइन । तर प्रयास गर्दा बनाउन खोजेको के हो त्योचाहिँ बनाउन सक्नुपर्छ ।
मसँग भर्खरै एउटा विषय आएको थियो । उहाँले भन्दै हुनुहुन्थ्यो यो नेपालमा मात्रै होइन सबैतिरका लागि हो । यसका लागि लामो वर्कसप गर्नुपर्छ । यसबारे सोच्नुस् भनेर पाँचवटा बुँदा लेखेर दिनुभएको थियो ।
लार्जर देन लाइफ चलचित्र बनाउँछु भनेर बनाउनुपर्यो, जस्तै भारतमा त्यो स्पष्ट रूपमा भनेर बनाइन्छ । त्यसैले दर्शक पनि त्यहीअनुसार छुट्टिनुहुन्छ । यसरी स्पष्ट हुन सक्नुपर्छ । तर यसमा पनि रिक्स नलिने अवस्थामा मेकरहरू हुनुहुन्छ ।
समीक्षकले मन पराउने चलचित्र दर्शकले मन पराउँदैनन्, दर्शकले मन पराउने चलचित्र समीक्षकले मन पराइरहेका छैनन् । समीक्षकले चलचित्र बुझेनन् कि दर्शकले ?
समीक्षकले जीवनसँग नजिक रहेका यथार्थपरक चलचित्र मन पराउनुहुन्छ । तर, चलचित्र भनेको यथार्थपरक मात्रै होइन । चलचित्र भनेको मनोरञ्जन पनि हो । बिजनेस पनि हो । यसले सबै वर्ग, उमेर, क्षेत्रलाई पनि समेट्नुपर्ने बाध्यता मेकरसँग हुन्छ । मेकरको यो परिस्थितिलाई पनि आत्मसात् गर्न सक्नुपर्छ ।
हामीले हाम्रै कथा र आफ्नै शैली निर्माण गरेर भन्न नसक्दा राम्रा चलचित्र बनेनन् भन्ने समीक्षकको निष्कर्षमा तपाईं सहमत हुनसक्नु हुन्छ ?
यसमा म एक हिसाबले सहमत पनि छु र छैन पनि । हाम्रो मुलुक विविधता भएको मुलुक हो । हाम्रा सिनेमा घर काठमाडौंमा मात्रै होइन । दूरदराजमा बजारमा पनि छन् । हाम्रो जनजीवन, रहनसहन र वेशभूषा फरक छ । पहाडमा बस्ने गृहिणीको कथा र सहरमा बस्ने गृहिणीको कथा फरक हुन्छ । तराई र पहाडको कथा फरक छ । म जसरी रोइरहेको हुन्छु त्यसैगरी हिमालमा बस्ने महिला रुन्नन् होला । यो लकडाउनमा मेरी छोरीले जे अनुभूत गरिन् उमेरका हिसाबले त्यो मैले गरिन होला ।
चलचित्रले यिनै व्यक्तिबीच कुनै पात्रको भोगाइ वा सोचाइ प्रस्तुत गर्ने त हो । यस्तै बनाउने भन्ने हुन्न । त्यसैले यो कुरामा यस्तै बनाउनुपर्छ भन्ने समीक्षकसँग म सहमत छैन ।
तर, कुनै निश्चित समूहलाई लक्षित गरेर बनाएको चलचित्रचाहिँ सोही समूहले मन पराउने हुनुपर्छ । यसमा चाहिँ म समीक्षकसँग सहमत छु ।
हाम्रा अधिकांश अभिनेता तथा अभिनेत्रीहरू विषयवस्तुको गहनतामा ढल्दैनन् । जसका कारण कथाअनुसारको चलचित्र बन्न सकेनन् भन्न सकिन्छ ?
यसमा सत्यता छ । हुन त राम्राराम्रा अभिनेता तथा अभिनेत्रीहरू हुनुहुन्छ । उहाँहरूको काम र क्षमतामा मेरो कम्प्लेन छैन । मैले अरूलाई आरोप लगाउन खोजेको होइन । म आफैंले जति काम गरेको छु त्यसमा म पनि सन्तुष्ट छैन । मैले नबुझी काम गरेछु भन्ने आज लागिरहेको छ । म भारतीय चलचित्रको तारिफ गरिरहेको छैनँ तर अभिनय र भाव त उही हो नि । ‘गुञ्जन सक्सेना : द कार्गिल गर्ल’ हरेँ । त्यसमा अफिसरको भूमिकामा रहेकी अभिनेत्रीले कार्गिलको युद्धमा ४० वटा अप्रेसन गरेको रहेछ । श्रीदेवीको छोरीको चलचित्र भएकाले स्टार किड्सलाई सपोर्ट गर्नु हुँदैन भनेर वास्तवमा मैले त्यो चलचित्र हेरेको थिइनँ । अहिले हेरेँ । मेरो दिमागमा त्यही चलचित्र घुमिरहेको छ । हामी त्यो रियालिटीमा डुबेर किन अभिनय गर्न सक्दैनौं ? अभिनेत्रीका नाताले मैले सोचें हामीले किन त्यस्तै काम गर्न सकेनौं ? हामी कति लाउड थियौं भन्ने मैले अनुभूत गरेँ ।
हामीले सिक्न र काम गर्न अझै धेरै बाँकी छ ?
हो, धेरै नै सिक्न बाँकी छ । हामीले बुझ्न बाँकी छ । पात्र बुझ्न नै बाँकी छ । के गर्दै छौं थाहा हुनुपर्छ । स्पष्ट हुनै सकेका छैनौं । म ‘द क्राउन’ हेर्दै छु, त्यसमा रहेका धेरै अभिनेता तथा अभिनेत्रीहरू म चिन्दिनँ । तर यसका पात्रहरूले मलाई छोइरहेका छन् । यो लकडाउनमा हामीले धेरै चलचित्र हेर्यौं । मलाई आफैंलाई नियालिरहेको छु, के मैले ती पात्रहरूलाई न्याय गर्न सकेँ ? हामी हरेक कलाकारले यो कुरा सोच्नुपर्छ । हरेक कलाकारले आफ्नो समीक्षा गर्नुपर्छ ।
हाम्रा चलचित्र स्क्रिप्टको ६० प्रतिशत पनि पर्दामा उत्रिँदैनन् भनिन्छ । यसमा दोष कलाकारको कि निर्देशकको ?
यो दोष कलाकार वा निर्देशकको होइन । हाम्रो सीमितताको हो । न्यून स्रोत–साधनको परिणाम हो । निश्चित बजेट र समयमा सक्नैपर्छ । काम गर्दागर्दै बजेट सकिन्छ । जसरी हुन्छ सकौं भन्ने हुन्छ । बजेटको अभावका कारण यस्तो भइरहेको छ । यसमा कलाकार र निर्देशकलाई दोष दिन्नँ म ।
हाम्रो चलचित्र क्षेत्रलाई सधैं अभिनेताहरूले नै लिड गरे । तर उनीहरूका समकालीन अभिनेत्रीहरू तुलनात्मक रूपमा पछि नै परे । अभिनेत्रीहरूले काम देखाउने मौका पाएनन् कि क्षमता भएन वा डेडिकेसन भएन ?
डेडिकेसन नभएको होइन । महिला कलाकारमा त झन् धेरै थियो भन्छु म । म पुरुषविरोधी होइन । तर, हाम्रो समाज पितृसत्तामक सोच भएको समाज हो । यो सोचले चलचित्र क्षेत्रलाई पनि गाँजेको थियो । पुरुषहरूको निर्णयमा सबै कुरा चल्थ्यो । जे थियो त्यसमै चित्त बुझाउनुपर्ने अवस्था थियो ।
पछिल्लो समय नारी कलाकार आफैंले चलचित्र बनाउने । आफैंलाई हिरोका रूपमा प्रस्तुत पनि गर्नुभयो । रेखा थापालाई यसको उदाहरणका रूपमा लिन सकिन्छ । अपेक्षा गरौं विस्तारै अब हुन्छ होला । चलचित्र क्षेत्रमा मात्रै होइन सबैतिर यही अवस्था छ । यसमै हामी आवाज उठाइरहेका छौं । सबै क्षेत्रमा महिलाको सहभागिता र सक्रियता कम रहेको यथार्थ स्वीकार गर्नुपर्छ ।
नेपाली चलचित्रको बजार अझै पनि अपेक्षित विस्तार हुन सकेको छैन । कारण के हो ?
समन्वयको अभाव मुख्य पक्ष हो । हाम्रा संघ–संस्थाहरू के गरिरहेका छन् । चलचित्र विकास बोर्ड छ । उसको भूमिका के हो ? राज्यको भूमिका के हो ? सरकार र बोर्डको नीति नेपाली चलचित्रको बजार विस्तारमा के हो ? यसले पनि त अर्थ राख्छ होला । राज्यले चलचित्रलाई प्राथमिकतामा यसरी राखोस् ताकि त्यसले विश्व बजारमा जाने मौका पाओस् । जति पनि नेपाली चलचित्र अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म फेस्टिभलमा गएका छन् ती व्यक्तिगत प्रयासमा भएका छन् । राज्यले यसमा पहल गर्नु पर्दैन ? हामी यो फेस्टिभलका लागि जाँदै छौं तयारी गर्नुस् भनेर मेकरलाई भन्नुपर्दैन ? सरकारले भनेको छ ? अहिलेसम्म विकास बोर्डले आन्तरिक कुराहरू नै मिलाउन सकेको छैन । ग्लोबल बजारमा बोर्डको ध्यान जान सकेको छैन ।
चलचित्र राम्रो बने चलचित्रले बजार पनि आफैं खोज्छन्, हैन र ?
अहिलेसम्म भएको यही नै हो । जति पनि चलचित्र बाहिर गएर नेपाली चलचित्रको प्रतिनिधित्व गरेका छन्, त्यो निजी प्रयासमै भएका छन् ।
‘कोलो पोथी’, ‘ह्वाइट सन्’, ‘डाइङ क्यान्डल’, ‘हाइवे’ले जति अवार्ड पाए । जति फेस्टिभलमा सहभागी भए । यी चलचित्र आफैंमा राम्रो भएर त बाहिर गए नै त्यस अलावा मेकरको आफ्नै पहलमा पनि गएका हुन् । ‘कोलोपोथी’, ‘ह्वाइट सन्’, ‘डाइङ क्यान्डल’, ‘हाइवे’ कमर्सियल रूपमा सफल बनाउँछु भनेर उहाँहरूले बनाउनु भएको थिएन होला । बाहिर जान सकिन्छ भन्ने नै उद्देश्य थियो होला । यसरी निजी प्रयासमा कसैले प्रयास गर्छ भने सरकारले सहयोग गर्नुपर्छ । सरकारले गरेको सहयोग र व्यक्तिगत रूपमा गरेको प्रयासमा आकाश–जमिनको फरक पर्छ । राष्ट्रको प्रतिनिधि र व्यक्तिले गर्ने प्रयासमा सम्बन्धित पक्षले हेर्ने दृष्टि नै फरक हुन्छ ।
व्यापारिक घराना जसले चलचित्रमा बजेट लगानी गर्न र कुशलतापूर्वक बेच्न पनि सक्छ । उनीहरू किन लगानीका लागि आकर्षित हुन सकेनन् ?
व्यापारीले त व्यापार हेर्छ । हामी त चलचित्र भावनाले बनाउँछौं । व्यापारीले त ५ रुपैयाँ लगानी गरेपछि २० रुपैयाँ रिटन्र्स खोज्छ । हामी कलाकार ५ रुपैयाँ लगानी गरेको ठाउँमा ७ रुपैयाँ आयो भने पनि हुन्छ भन्छौं, किन भने हामी यसमा भावनात्मक रूपमा जोडिएका छौं । लगानी फिर्ता आउने सुनिश्चित नदेखाकाले पनि लगानी नगर्नुभएको होला ।
तर, १० करोड, १२ करोड रुपैयाँ कलेक्सन गरेका चलचित्र पनि छन् नि, जो कलाकारहरू मिलेर बनाउनुभएको छ । व्यापारी आएर बनाएर २० करोड कमाएको भन्ने हामीले सुनेका छैनौं । हामीले सोचेभन्दा पनि अनपेक्षित रूपमा बढी कमाएका चलचित्र कलाकारकै लगानीमा बनेका चलचित्र हुन् । यसैले हामी डेडिकेडेड भएर भन्न खोजेको के हो स्पष्ट भयौं भने पक्कै पनि व्यापारिक रूपमा पनि सफल चलचित्र बनाउन सक्छौं ।