लकडाउनको यस अवधिमा नेपालमा प्रभाव नपरेको त्यस्तो कुनै व्यवसाय छैन होला । हरेक क्षेत्रका व्यवसायीको एउटै धारणा छ अब लकडाउन लामो अवस्था गयो भने नेपालले धान्न सक्दैन । डिसहोमका प्रबन्ध निर्देशकसमेत रहेका सुदीप आचार्यले पनि लकडाउनको मोडालिटी परिवर्तन गर्नुपर्ने बताउँछन् ।
लकडाउनले पारेको प्रभाव, डिसहोमको अवस्था, डिसहोमको सेवालगायतका विषयमा प्रबन्ध निर्देशक आचार्यसँग बाह्रखरीका हिमाल पौडेलले गरेको भिडियो कुराकानीः
नेपालमा लकडाउन सुरु हुनुभन्दाअघि नै कसरी अगाडि बढ्ने भनेर गृहकार्य सुरु गरिसकेका थियौं । हाम्रो प्रसारण हुने ठाउँ अर्थ स्टेसनमा खाने बस्नेको सुविधासहित केही कर्मचारीलाई राख्ने व्यवस्था मिलाइसकेका थियौँ । जस्तोसुकै परिस्थितिमा पनि हाम्रो सेवा अवरुद्ध हुनुहुँदैन भन्नेमा हामी थियौँ । तर, त्यो बेलाको समयमा हामीले सोच्न नसकेको के मात्रै थियो भने यति लामो अवधिसम्म लकडाउन जान्छ भन्ने थिएन ।
हाम्रो ‘कस्टुमर सर्भिस वरियन्टेड’ व्यापार हो । त्यो हिसाबले ग्राहकलाई सेवा कसरी दिने भन्नेमा हामी लागेका थियौं । प्रसारणको हिसाबमा हामीले चुस्त रुपमा गरिरहेका छौँ तर हाम्रा सबै सेवा दिने विषयमा, नयाँ जडान गर्ने विषयमा, कारोबार गर्ने विषयमा भने अगाडि बढ्न सकेका छैनौँ ।
हाम्रो रिचार्ज सिस्टम छ । अनलाइन रिचार्ज छ । डिलर दाइको डिस्काउन्ट भन्ने योजना पनि ल्याएका थियौँ । यो योजनाबाट हामीले राम्रो डिस्काउन्ट पनि दिइरहेका थियौँ । तर लकडाउनले गर्दा डिलर दाइको पसल बन्द भयो । हामीले रिचार्ज कार्ड बिक्रीका लागि पठाउथ्यौँ तर अहिले त्यो पठाउने काम भएन ।
त्यसले गर्दा ग्राहकले चाहेको बेलामा रिचार्ज कार्ड नपाउने, अथवा रिचार्ज गर्न नमिल्ने अवस्था सिर्जना भए । त्यसलाई हामीले अनलाइन प्लाटफर्म प्रयोग गरिरहेका छौँ । आईएमई पे, ईसेवा, प्रभु पे, खल्तीबाट पनि रिचार्ज गर्न सकिन्छ ।
तर, हाम्रो पहिलो उद्देश्य भनेको डिलर दाइको डिस्काउन्ट थियो, त्यसलाई पनि हामीले ग्राहकहरुलाई केही समस्या पर्यो भने अर्थ स्टेसन नजिक रहनुभएका कर्मचारीमार्फत ग्राहकको रिचार्जको समस्या सम्बोधन पनि गर्दैै आएका छौँ । तर, सबै ठाउँमा रिचार्जको समस्या छ । अर्को नयाँ कनेक्सन जोड्न जान सक्ने वातावरण अहिले छैन ।
समग्र व्यापारको विषयमा लकडाउनको समयमा मान्छे घरमा नै बस्ने भएका हुनाले टेलिभिजन साथी बनेको छ । डिसहोम लकडाउनको साथी नै बनेको छ । त्यो हिसाबले डिमान्ड राम्रो छ । तर व्यापार कारोबारमा भने निकै समस्या परेको छ । रिचार्ज गर्न ग्राहकलाई समस्या भएपछि केही दिन डिसहोम क्रेडिट पनि सुरु गरेका थियौँ ।
सुरुमा तीन दिनलाई क्रेडिट दिन्थ्यौँ । लकडाउन अगाडि नै तीन दिनलाई क्रेडिटको अवधि पाँच दिन बनाएका थियौँ भने अहिले दश दिन बनाएका छौँ । दश दिनसम्म ग्राहकले केही न केही उपाए गरेर रिचार्ज गर्न सक्नुहोला भन्ने हेरेर त्यो सुविधा दिएका छौँ । ६ महिनासम्म पनि रिचार्ज नगरी बस्नुभएका ग्राहकलाई पनि हामीले डिसहोम खोलिदियौँ ।
चारलाख भन्दा बढी ६ महिनासम्म पनि रिचार्ज नगर्नेलाई पनि खोलिदिएका छौँ । ‘एक महिना सित्तैमा हेर्नुहोस् र एक महिनापछि रिचार्ज गर्नुहोस्’ भनेर अहिलेको समयमा जतिसक्दो सुविधा ग्राहकलाई दिएका छौँ ।
अत्यावश्यक सेवाभित्र परे पनि मोफसलमा समस्या
डिसहोम, केवल जस्ता सेवा प्रदायकलाई सेवा दिने सन्दर्भमा हालको बेलामा सरकारले सहज बनाइदिनुपर्ने छ, सहजता पुगेको छैन । जहाँ हाम्रा चिनजानका मान्छेहरु छन्, त्यहाँ सेवा दिनलाई सकिने भएको छ, जहाँ छैनन् त्यहाँ सेवा दिन सकिरहेका छैनौँ । हामीले सरकारलाई अनुरोध गर्दै आएका छौँ । पहिलेको भन्दा केही हदसम्म सहज भएको छ तर जति हुनुपर्ने हो, त्यति हुन सकिरहेको छैन ।
यो सेवा अत्यावश्यक सेवाभित्र पर्छ । हाम्रो विषयलाई सञ्चार मन्त्रालयले बुझ्यो तर गृह मन्त्रालयले बुझेन । ठूला सहर काठमाडौं, पोखरामा हामीलाई समस्या छैन, तर अन्यत्र समस्या छ ।
डिस्टेन्स लर्निङ सञ्चालन
अहिलको समयमा हाम्रो कन्टेन्टमा नयाँ नयाँ विषयवस्तु दिइरहेका छौँ । रमाइलो टीभीबाट हामीले नयाँ विषयवस्तु दिइरहेका छौँ ।
हामीले आफ्नो हिसाबले गर्न सक्ने प्रयास गरिरहेका छौँ । कक्षा ४ देखि १० सम्मको अंग्रेजी, नेपाली, गणित र विज्ञान चारवटा विषयको पाठ्यक्रम डिसहोम एक्याडेमी भनेर निरन्तर प्रसारण गरिरहेका छौँ । यसमा सरकारले पनि वनरसिप लिइदियो भने अझै यसको प्रभावकारीता बढ्छ भन्ने कुरामा म विश्वस्छ छु, सरकारले पनि सोचिरहेको छ भन्ने लागेको छ । सहरलाई मात्रै हेरेर अनलाइनबाट कक्षा संचालन गर्दा निश्चित ठाउँमा मात्रै पुग्छ, देशको सत् प्रतिशत ठाउँमा हाम्रो पहुच छ, त्यसैले यसलाई कसरी सही प्रयोग गर्न सक्छौं भन्ने तर्फ सोच्नुपर्छ । हाम्रो पहुँच राम्रो रहेकाले यसमार्फत डिस्टेन्स लर्निङलाई अगाडि बढाउँनु उपयुक्त हुन्छ । अहिलेको अवस्थामा छिटो स्कुल संचालन हुन्छ जस्तो लाग्दैन ।
लकडाउन खुल्दै जाँदा सबैभन्दा अन्तिममा खुल्ने भनेको स्कुल हो । त्यसैले अहिले चारदेखि १० कक्षाको चारवटा मात्रै विषय पढाइ भइरहेको छ । यसमा विषय पनि थपेर, शिक्षक र विद्यार्थीबीच समन्वय गराउने हो भने अहिले मात्रै होइन भविष्यमा पनि विद्यार्थीलाई पढाइराख्ने एउटा माध्यम बन्न सक्छ । यो विषयमा डिशहोम मात्रै होइन अन्य सेवा प्रदायक पनि यसका लागि तयार हुनुहुन्छ ।
ओटीटी सेवा
ओटीटी धेरै प्रचार गरिसकेको सेवा होइन । डिसहोमका ग्राहकलाई ओटीटी सेवा डिसहोम गो भनेर निकालिसकेका छौँ । ग्राहकहरुले एन्ड्रोइड, प्ले स्टोरबाट डाउनलोड गर्न सक्नुहुन्छ । त्यसमा अहिले हामीले डिस्कभरी च्यानल, केही कलर्सको च्यानल पनि राखेका छौँ, नेपाली च्यानलहरु पनि छन् ।
यसको उद्देश्य भनेको अहिले धेरै मान्छेहरु ह्यान्डल डिभाइसमा आवद्ध देखिन्छ । त्यही आवद्धतालाई अलिकति सहज बनाउन यो सेवा ल्याएका हौँ । आ–आफ्नो इच्छाअनुसार टेलिभिजन हेर्न पाइयोस् भनेर यो सेवा ल्याइएको हो । हामीले भर्खर सुरु गरेका छौँ तर पनि १० हजार भन्दा बढी डाउनलोड भइसकेको छ ।
नाफामुलक भन्दा पनि भविष्यलाई हेरेर यो सेवा ल्याएका हौँ, यसमा खुट्टा हालेको हो । इन्टरनेटको पहुँच बढ्दै गएपछि सबैलाई प्रयोग गर्न सजिलो हुन्छ । यसबाहेक हामीले ‘लिनियर टीभी’ मात्रै होइन कि आफ्नो समयमा भिडियो कन्टेन्ट हेर्न मिल्ने गरी सुविधा थप्दै लगेका छौैँ, सबै ग्राहकमा हामी पुग्छौँ ।