काठमाडौं । अधिकांश लगानीकर्ता जोखिमको अर्थ बुझ्दैनन् । साथै, अधिक सतर्क भएर लगानी गर्ने लगानीकर्ताचाहिँ जहाँसुकै जोखिम देख्छन् । अर्कोतिर, आक्रामक लगानीकर्ता भने केवल प्रतिफलको पछि दगुर्छन् । यसरी तरहतरहका लगानीकर्ताले भोग्नुपर्ने जोखिमबारे यहाँ चर्चा गरिन्छ ।
तपाईं यदि केवल प्रतिफल (रिटर्न)को अपेक्षामा लगानी गर्नुहुन्छ भने नोक्सान हुँदा हतोत्साही हुने सम्भावना ज्यादा हुन्छ । यसलाई तपाईंको व्यवहारसँग जोडिएको जोखिम भन्न सकिन्छ । आफ्नो ‘रिस्क प्रोफाइल’मा ध्यान दिन सक्दा यस्तो अवस्थाबाट बच्न सकिन्छ ।
सेयरबजार कतिपय समयमा तरल हुन्छ । यो अस्थिर पनि हुन सक्छ । नेपालको अवस्थामा त सेयरबजार प्रायः अस्थिर वा अनुमान गर्नै नसक्ने पनि भएको देखिन्छ । यस्तोखालको जोखिमबाट बच्न सेयर विविधिकरण (डाइभर्सिफिकेसन) गर्नुपर्ने हुन्छ । आफ्नो जरुरतअनुसार इक्विटी, गोल्ड, रियल इस्टेटलगायतका क्षेत्रमा लगानी गर्नु बुद्धिमानी हुन्छ ।
तपाईं यदि सेयर लगानीबाट प्रतिफल आउला र दैनिक व्यवहार सहजतापूर्वक चलाउँला भन्ने सोचिरहनुभएको छ भने गाह्रो पर्न सक्छ । तपाईंले पाउने प्रतिफल र हिजोआजको बजारभाउबीच कतै तालमेल देखिँदैन । कुनै पनि समय अकासिन सक्ने बजारभाउलाई सम्हाल्नका निम्ति तपाईंले इक्विटीमा लगानी नगरी सुखै छैन ।
तपाईंले कतै बैङ्क वा कुनै वित्तीय संस्थामा पैसा राख्नुभएको छ र त्यसबाट प्राप्त हुने प्रतिफलबाट व्यवहार चलाउने सोच्नुभएको छ भने पनि कहिलेकाहीँ अप्ठेरो पर्न सक्छ । नेपालको परिप्रक्ष्यमा ब्याजदर कतिपय अवस्थामा अविश्वसनीय बन्ने गरेको छ । ब्याजदर पनि बजारसँगै जोडिएको हुन्छ । यस्तो अवस्थामा सेयर विविधिकरणले मद्दत पु¥याउन सक्छ ।
विभिन्न वेबसाइटको सहयोगमा
