दाङ । दाङको घोराही उपमहानगरपालिका १० मा रहेको सामुदायिक विद्यालय शिद्धरत्ननाथ नमुना माध्यमिक विद्यालयको करोडांै मूल्यको जग्गा कौडीको भाउमा ठेक्कामा दिएपछि अहिले विद्यालयको अवस्था नाजुक बनेको छ । विद्यालयको नाममा रहेको ४४ विगाह जग्गा कौडीको भाउमा ठेक्कामा दिएको विद्यालयले अहिले विद्यालय सञ्चालनका लागि अभिभावकसँग रकम असुलिरहेको छ ।
आफूसँग भएको सम्पत्तिको सदुपयोग गर्न नसक्ने विद्यालयले अभिभावकको ढाड सेकिरहेको सरोकारवालाहरु बताउँछन् । विद्यालयका प्रधानाध्यापक टोपबहादुर केसीका अनुसार निजी स्रोतमा १५ जना शिक्षक तथा कर्मचारी छन् । १५ जना कर्मचारीलाई मासिक २ लाख खर्च हुन्छ भने जग्गा भाडाबाट वार्षिक रुपमा २ लाख १६ हजार रुपैयाँमात्रै आम्दानी हुने गरेको प्रअको वार्षिक प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
अहिले विद्यालयको नाममा ७९ विगाह ५ कठ्ठा ९ धुर जमिन रहेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक केसी बताउँछन् । विद्यालयले २०६६ सालमा ४४ विगाह जमिन विभिन्न व्यक्ति तथा संस्थाहरुलाई ठेक्कामा दियो । विद्यालय र ठेक्का लिने व्यक्ति तथा संस्थाबीच वार्षिक रुपमा प्रतिविगाह ४ हजार १ सय रुपैयाँका दरले विद्यालयलाई तिर्नुपर्ने सम्झौता भयो । तर भाडामा दिएको जग्गाको मूल्य करोडौको रहेको छ भने विद्यालय चलाउने नाममा विद्यार्थीसँग भर्ना तथा मासिक शुल्क उठाउने गरिएको छ ।
भाडामा लिने व्यक्तिले आफूले व्यवसाय सञ्चालन नगरी तेस्रो पक्षलाई पुनः भाडामा दिएका छन् । दाङ घोराही ११ खैराका श्रीमनकुमार न्यौपानेले तत्कालीन विद्यालयका प्रअ चिन्ताबहादुर बुढाथोकीसँग २०६६ साल कार्तिकमा भाडामा लिएका थिए । १८ वर्षसम्म कृषि प्रयोजनमा प्रयोग गर्ने गरी १० विगाह भाडामा लिए तर उनले आफूले व्यवसाय सञ्चालन नगरी तेस्रो पक्षलाई कुखुरा पालनका लागि भाडामा दिएका छन् । न्यौपानेले ठेक्कामा लिएको जग्गामा जुपिटर बहुउद्देश्यीय कृषि तथा पशुपन्छि फार्म सञ्चालनमा छ । कुखुरा व्यवसाय सञ्चालन गरिरहेका प्रकाश आचार्यका अनुसार करिब २ विगाह जग्गाको १० हजार रुपैयाँ वार्षिक रुपमा न्यौपानेलाई बुझाउँदै आएका छन् । त्यस्तै न्यौपानेले ठेक्कामा लिएको १० विगाह मध्येवाट मोहन देवकोटालाई पनि करिब २ विगाह भाडामा दिएका छन् । त्यसबाट पनि उनले भाडा लिँदै आएका छन् । तर ठेक्का लिने न्यौपानेले विद्यालयले लिने भाडा नै आफूले लिएको दाबी गर्छन् ।
त्यस्तै सोही स्थानमा रहेको विद्यालयको अरु जग्गा पनि भाडामा दिइएको छ । तत्कालीन घोराही नगरपालिका–११ बस्ने अर्जुन केसीले पनि १० विगाह जग्गा भाडामा लिएका छन् । त्यस्तै उद्यमशिल कृषि बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था लिमिटेडले पनि २०६८ साउन १ गतेदेखि लागु हुनेगरी विद्यालयको १० विगाह जग्गा भाडामा लिएको छ । कृषि प्रयोजनका लागि प्रयोग गर्ने गरी प्रतिविगाह ४ हजार एक सय ५० रुपैयाँ तथा प्रत्येक ३ वर्षमा १० प्रतिशत बढाउने सम्झौता पत्रमा उल्लेख छ ।
उद्यमशिल सहकारीले प्रयोग गर्नको लागि संरचनासमेत तयार गर्यो, वोरिङ खन्यो । तर, सफल नभएपछि अहिले काम बन्द गरी संरक्षणमात्र गरिरहेको संस्थाका प्रवन्ध निर्देशक दिलिप खनालले बताए । सम्झौतापत्रमा उल्लेख भएअनुसार दोस्रो पक्षले विगत २ वर्षदेखि विद्यालयमा बुझाउनुपर्ने रकम बुझाएका छैनन् । रकम वुझाउनका लागि ताकेता गरेको विद्यालयले जनाए पनि भाडा लिएकाहरुले ताकेता नगरेको बताउँछन् ।