पोखरा । कात्तिक ३ गतेको बिहान ३ बजेयता राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का सभापति तथा पूर्वगृहमन्त्री रवि लामिछाने कास्की प्रहरीको हिरासतमा छन् । प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएसँगै सबैको ध्यान रवि र कास्कीतर्फ केन्द्रित छ । 

२२ दिनसम्म प्रहरीले हिरासतमा राख्दा उनको दैनिकी कस्तो छ भन्ने आम चासो पनि छ । हिरासतमा रविले के गर्छन्, स्वास्थ्यावस्था कस्तो छ, कसरी दिन कटाइरहेका छन्, यस चासोलाई बुझ्न बाह्रखरीले हिरासतमा नै लामिछानेलाई भेटेको थियो । 

लामिछानेलाई भेट्न कडा सुरक्षा प्रबन्ध पार गरेर जानुपर्ने हुन्छ । भेट्न जानुअघि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कास्कीको गेटमै नामसहित लामिछाने र रास्वपासँगको सम्बन्ध खुलाउनुपर्ने हुन्छ । गेटभित्र छिरिसकेपछि साथमा भएका मोबाइल, घडी, चाबी प्रहरीलाई बुझाउनुपर्छ । त्यसपछि शरीर जाँच हुन्छ भने सुरक्षाकर्मीले अनुमति दिएपछि उनीहरूको साथमा नै थुनुवा राखिने हिरासत कक्षमा जान पाइन्छ ।

हिरासत कक्षमा फेरि नाम, नम्बर टिपाएर शरीर जाँच गरेपछि बल्ल लामिछानेलाई भेट्न पाइन्छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा आफँै सम्पर्क गरेर भेट्न खोज्दा चाहिँ सूचना अधिकारी तथा कास्की प्रहरीका प्रहरी नायव उपरीक्षक वसन्तकुमार शर्माले लामिछानेले कसैलाई भेट्दिन भन्नुभएको छ भन्ने बनावटी जवाफ दिन्छन् ।

जबकि, हामीले लामिछानेलाई भेट्दा उनले आफूलाई भेट्न खोज्ने कसैलाई रोक्ने आफ्नो स्वभाव नरहेको बताए । “म फिल्डमा मान्छे भेट्ने र समाचार संकलन गर्ने मान्छे हो, मैले कसैलाई भेट्दिनँ भनेको छैन, त्यो मेरो स्वभाव हैन,” उनले भने ।
कास्की प्रहरीमा थुनुवा राख्ने भवनको माथिल्लो तलामा छन्, लामिछाने । हिरासत कक्षका सुरक्षाकर्मी बस्ने कोठा उनलाई दिइएको छ ।

सुरुमा नै हामीले लामिछानेको स्वास्थ्य अवस्थाबारे जिज्ञासा राख्यौँ । अन्य भीआईपी जस्तो पक्राउ पर्नासाथ अचानक स्वास्थ्य बिग्रिने र अस्पतालमा बस्नुपर्ने अवस्था लामिछानेको छैन । 

कास्की प्रहरीको पुस्तकालयमा भएका बीपी कोइरालाको पुस्तकदेखि शुभचिन्तकले लगिदिएका अनेकौँ देशीविदेशी पुस्तकहरू । हामी पुग्दा उनले रास्वपा उपसभापति डा.स्वर्णिम वाग्लेले लगिदिएको पुस्तक पढ्दै थिए । ‘एज अफ रिभोलुसन’देखि मुकाम रणमैदान उनको पाठ्यसामग्रीमा मिसिएका छन् ।
 
उनको कक्षमा जाने जोकोहीले देख्ने दृश्य यिनै हुन् । तर, लामिछानेले भित्र के सोचिरहेका छन्, त्यो देखिँदैन । उनैले महसुस गरिरहेका होलान्, देशको गृहमन्त्रीको कुर्सीदेखि हिरासतको सामान्य खाटसम्म आइपुग्दाको अवस्था ।

लामिछानेले बारम्बार सहकारी प्रकरणमा स्पष्टीकरण दिएका छन्, चाहे प्रहरी होस्, संसदीय छानबिन समिति वा पार्टीकै बैठक । उनले आफ्नो अडान छाडेका छैनन् ।

टीभी प्रस्तोता हुँदाको जस्तो चर्को आवाजमा बोल्ने उनको शैली भने अहिले नम्र छ । नम्र भाषामा कुरा गर्छन् । कुनै तनाव र दबाब अनुहारमा देखिँदैन ।

“हिरासतको प्रेसर हुने नै भयो, अरु मलाई केही छैन, म देश बनाउन हिँडेको मान्छे हुँ, यो अवस्था आउँछ भन्ने थाहा थियो र म तयार नै थिएँ, मेराविरुद्ध राज्य लागेको छ,” उनले भने ।

राज्यको प्रतिशोधसिबाय आफ्नो कुनै गल्ती नरहेको दाबी उनको छ । देशका दुई ठूला दल मिलेर आफूलाई सिध्याउन लागेको उनको तर्क छ । मिडियामै छँदा आफू पीडितहरूको पक्षमा सदैव पैरवी गर्ने हुँदा आफूले गर्नै नसक्ने संगठित अपराधको मुद्दा लगाइएको उनको भनाइ छ ।

लामिछानेमाथि हालसम्म तीनपटक म्याद थप भइसकेको छ । कात्तिक २ गते समातिएका रविलाई अदालतले पहिलोपटक ६, दोस्रोपटक सात र तेस्रोपटकमा १० दिन म्याद थप गरेको छ । 

थप गरिएको म्याद पनि आजै सकिँदैछ । 

लामिछानेकै भनाइअनुसार पछिल्लो समय १० दिन म्याद थप भएता पनि उनको कुनै बयान लिइएको छैन । बयान नलिएता पनि आफूलाई किन हिरासतमा राखिएको छ, उनी आफैँलाई थाहा छैन ।

“बयान लिन केही भए पो, बयानको नाममा अल्मल्याउने काम मात्र भइरहेको छ । पछिल्लो समय म्याद थप गर्दा एकपटक पनि बयान भएको छैन,” उनले भने । 

२२ दिनमा जम्माजम्मी ७–८ घण्टामात्र बयान भएको उनले बताए । अदालत लैजाने र म्याद थप मात्र गर्ने काम भएको आरोप रास्वपाले लगाउँदै आएको छ । बयानमा नयाँ कुरा नआएपछि म्याद थप किन भन्ने प्रश्न पनि रास्वपाले उठाएको छ ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय कास्कीले बिहान ७ देखि ९ र दिउँसो ३ देखि ५ बजेसम्म थुनुवालाई भेट्ने टाइमकार्ड बनाएको छ । यही समयमा उनले आफ्ना पार्टीका पदाधिकारी, सदस्य तथा शुभचिन्तकहरूलाई भेटघाट गर्छन् । लामिछानेपत्नी निकितादेखि उनी निकट दीपक बोहोरासँग नियमित भेटघाट गर्छन् । उनको सचिवालयले शुभचिन्तकहरूलाई भेटघाटको व्यवस्था मिलाउँदै आएको छ ।

बिहान साढे ६ बजेतिर उठ्ने उनको दैनिकी छ । उठेपछि हिरासतभित्रै उनी व्यायाम गर्छन् । त्यसपछि शुभचिन्तक भेटघाट गर्छन् । साँझ ७ बजेपछि खाना नखाने उनले बताए । दिनमा दुईपटक शुभचिन्तकहरूसँग भेटघाटपछि लामिछाने बाँकी समय पुस्तकमा नै बिताउँछन् ।

रास्वपा र उसका शुभचिन्तकहरूले लामिछानेलाई अदालतमा उपस्थित गराउने दिन प्रदर्शन गर्दै आइरहेका छन् । गएको मंगलबार अदालतमा लगिँदा उनको पक्षमा भएको प्रदर्शन रोक्न प्रहरीले चार सेल अश्रुग्यास नै प्रयोग ग¥यो, लाठीचार्ज समेत हुन पुग्यो ।

लामिछाने आफैँले संसदीय छानबिन समिति र जिल्ला सरकारी वकिलको कार्यालयले लिएको बयानमा आफूले कुनै ठगी नगरेको बारम्बार दोहोर्‍याउँदै आइरहेका छन् ।

पोखराको सूर्यदर्शन बचत तथा ऋण सहकारी संस्थामा भएको अर्बौँ रकम अपचलन प्रकरणमा उनलाई कास्की प्रहरीको अनुरोधमा काठमाडौं प्रहरीले कात्तिक २ गते पक्राउ गरेको थियो । रवि लामिछाने कुनै बेला गोर्खा मिडिया नेटवर्कका सञ्चालक थिए । यही नेटवर्कले सञ्चालन गरेको ग्यालेक्सी फोरके टेलिभिजनमा लामिछाने प्रबन्ध निर्देशक थिए ।

सोही संस्थामा पोखराको सूर्यदर्शन सहकारीबाट पाँच करोड ५८ लाख रुपैयाँभन्दा बढी रकम गएको विभिन्न वित्तीय अध्ययन प्रतिवेदनले देखाएका छन् । सोही रकम चेकमार्फत बाँडफाँट गरेको भनेर लामिछानेलाई संसदीय छानबिन समितिको प्रतिवेदनले कारबाहीको भागीदार रहेको ठहर गर्‍यो । उक्त प्रतिवेदनकै आधारमा र पोखराका सहकारीपीडितहरूले ०८० माघ २२ गते दिएको पूरक किटानी जाहेरीको आधारमा लामिछाने कास्की प्रहरीको हिरासतमा २२ दिनयता छन् ।

उनीमाथि अनुसन्धानको लागि तीनपटक म्याद थप भइसकेको छ । पछिल्लो समय थपिएको १० दिनको म्याद पनि शनिबार सकिनेछ । त्यसपछि फेरि आइतबार लामिछानेलाई अदालतमा उपस्थित गराइनेछ । फेरि पनि म्याद थप हुने नहुने विषय आइतबार मात्र टुंगो लाग्नेछ ।