पोखरा । सूर्यदर्शन सहकारी ठगी प्रकरणमा केही पुर्पक्षका लागि थुनामा छन्, केही प्रहरीको हिरासतमा । सहकारी ठगी प्रकरणमा मुछिएका छविलाल जोशीलाई शुक्रबारमात्रै प्रहरीले अनुसन्धानका लागि २० दिनको म्याद थपेको छ । छवि जसरी नै राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) का सभापति तथा पूर्वगृहमन्त्री रवि लामिछाने पनि सूर्यदर्शन सहकारी ठगी प्रकरणमा जोडिएका हुन् ।
उनलाई शुक्रबार जिल्ला अदालत कास्कीले पक्राउ गर्ने अनुमति दिएपछि शुक्रबार नै रातारात कास्की ल्याइएको थियो ।
कानुनी प्रक्रियालाई सघाउँछु भन्ने उद्घोष गरेर प्रहरीको गाडीमा चढेका रविको बोली चाहिँ आइतबार जिल्ला अदालत कास्कीमा आइपुग्दा फेरिएको थियो । उसो त आफू निर्दोष रहेको र पक्राउ गरे प्रतिवाद गर्नू भनेर उनले अघिल्लो महिना नै पोखरामा आयोजित एक कार्यक्रममार्फत कार्यकर्तालाई निर्देशन नै दिएका थिए ।
आइतबार पनि कास्की अदालतमा उनले कार्यकर्ता उत्तेजित गर्ने खालको अभिव्यक्ति दिँदै दोहोरो बोली बोलेका छन् ।
“मलाई न्याय अदालतले दिने छ, म त्यसमा निर्धक्क छु,” अदालत परिसरमा म्याद थपका लागि लगिएका लामिछानेले भने ।
उनले त्यतिमात्रै भनेनन, सरकारविरुद्ध प्रदर्शन पनि नरोक्न आह्वान गरे । “यो सरकारविरुद्ध सबै जना देशभरबाट उत्रिन आह्वान गर्दछु । मेरा लागि होइन । अदालतले मलाई न्याय दिन्छ । न्यायालयप्रति धेरै नै विश्वास छ । तर, केपी ओलीको सरकार रहिरहने हो भने यो देशले धेरै दुःख पाउँछ,” उनले भने ।
संसदीय छानबिन समितिले नाम नै किटेर कारबाहीको भागिदार रहेको र सूर्यदर्शन सहकारी पीडितले गत साल माघ २२ गते दिएको पूरक जाहेरीमा पनि रविको नाम प्रस्ट किटान गरिएको छ ।
तर, रविले अदालतमा पनि आफू निर्दोष रहेको र फसाइएको दाबी गर्न छाडेनन् । बरु प्रदर्शन चर्काउन उनले अनुनय गरिरहेका छन् ।
“यो अधिनायकवादी सरकारविरुद्ध चाहिँ यही बेलामा देशैभरिबाट जो जो, जहाँजहाँ हुनुहुन्छ, मेरा लागि होइन, देशका लागि बाहिर निस्किनुपर्ने बेला आउन सक्छ । म सबै न्यायप्रेमी दाजुभाइ, दिदीबहिनीहरूमा अपिल गर्न चाहान्छु, यो सरकार रहँदासम्म यस्तै हर्कत गरिरहन्छ उसले । झुटा मुद्दामा मान्छेलाई फसाउने काम निरन्तर चलिरहन्छ । यो सरकार नढलेसम्म, केपी ओलीको शासन सत्ता रहिरहेसम्म यस्ता अपराध भइरहन्छ, यो देश कहिल्यै पनि बन्दैन,” उनले भने ।
उनले पोखरेलीलाई घरघरबाट निस्केर सरकारविरुद्धको आन्दोलनमा सहभागी हुन आग्रहसमेत गरे ।
पोखराका १८ हजार ७५० सर्वसाधारणको बचत गोर्खा मिडिया नेटवर्कमा ल्याएर अध्यक्ष गितेन्द्रबाबु (जीबी) राई, तत्कालीन प्रबन्ध निर्देशक लामिछाने, सञ्चालक जोशी र कुमार रम्तेलले हिनामिना गरेको प्रहरीको आरोप छ । यसअघि, नै पक्राउ परेका रम्तेल पुर्पक्षका लागि कास्की कारागारमा छन् भने छविलाल एक महिनादेखि कास्की प्रहरीको हिरासतमा छन् । जीबी फरार छन् । रवि शुक्रबार पक्राउ परेका हुन् ।
उनले कम्पनीको स्वेट सेयर (पसिनाको हिस्सा) भनेर ६५ करोड ५४ लाख सहकारीमा ल्याएर धमाधम चेक काटी खर्च गरेका थिए । सूर्यदर्शन सहकारी प्रकरणमा दोस्रो चरणको अनुसन्धानका क्रममा लामिछाने पक्राउ परेका हुन् ।
सूर्यदर्शन सहकारीमा १८ हजार ७५० बचतकर्ताको एक अर्ब ३५ करोड ५३ लाख ५४ हजार ८९८ रुपैयाँ बचत थियो । जिल्ला सरकारी वकिलको कार्यालयले एक अर्ब ११ करोड ३४ लाख ४३ हजार बिगो दाबी गर्दै चलाएको मुद्दा अदालतमा विचाराधीन छ । प्रतिवेदनमा एक अर्ब ३१ करोड ५३ लाख ८२ हजार ९०८ रुपैयाँ सहकारीले ऋण लगानी गरेको उल्लेख छ । यसमध्ये ३० करोड रुपैयाँ गोर्खा मिडिया नेटवर्कमा लगानी भएको तमसुकसमेत छ ।
पोखराको सूर्यदर्शन, बुटवलको सुप्रिम, चितवनको साहारा र काठमाडौंको स्वर्णलक्ष्मी सहकारीको कम्तीमा ६५ करोड ५४ लाख बचत जीबी राई अध्यक्ष र रवि प्रबन्ध निर्देशक रहेको गोर्खा मिडिया नेटवर्कमा ल्याइएको र त्यसको धेरैजसो रकम लामिछानेले आफैँले चेक काटेर खर्च गरेको संसदीय छानबिन विशेष समितिको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
सोही ठगी प्रकरणमा समातिएका लामिछानेलाई आइतबार करिब तीन घण्टा अदालतमा थुनछेक बहसपछि उनीमाथि अनुसन्धान गर्न शुक्रबारदेखि लागु हुने गरी पहिलोपटकका लागि ६ दिन म्याद थप भएको छ ।
लामिछानेको पक्षमा वरिष्ठ अधिवक्ताद्वय सुशिल पन्त र नारायण घिमिरेले बहस गरे । बहसका क्रममा उनीहरूले रवि प्रबन्ध निर्देशकमा नियुक्त हुनुअघि नै सहकारीको रकम गोर्खा मिडियामा आएको जिकिर गरे । नियुक्त भइसकेपछि मात्रै एमडीको हैसियतमा चेक काटिएको र उक्त रकम कहाँबाट आएको भन्नेमा लामिछाने अनभिज्ञ रहेको दाबी उनीहरूले गरे ।
उनीहरूले यसअगाडि रविको संलग्नता नदेखिने, अहिले आएर संलग्नता जोडिनुमा नयाँ तथ्य के भेटियो भनेर प्रश्न समेत गरे ।
नयाँ प्रमाण खडा गर्ने, भएको प्रमाण नष्ट गर्ने तथा भागेर जाने अवस्था नभएका कारण पनि लामिछानेलाई बाहिरै बसेर मुद्दा लड्न दिनुपर्ने माग उनीहरूको थियो ।
सरकारी वकिल कार्यालयका न्यायाधिवक्ता कमला काफ्ले, सहायक जिल्ला न्यायधिवक्ताद्वय शान्तिदेवी शर्मा र विपिनराज तिवारीले सरकारी पक्षबाट बहस गरेका थिए ।
बहसमा उनीहरूले सूर्यदर्शन सहकारीबाट गोर्खा मिडियामा पाँच करोड ५८ लाख रुपैयाँ गएको र उक्त रकम प्रबन्ध निर्देशकको हैसियतमा लामिछानेले नै खर्च गरेको बताए । त्यसबाहेक रविकै व्यक्तिगत खातामा एक करोड रुपैयाँ जम्मा भएको विवरण वित्तीय विश्लेषणमा देखिएको, संसदीय छानबिन समितिको विशेष प्रतिवेदनले पनि कारबाही सिफारिस गरेको हुँदा थुनामा नै राख्नुपर्ने जिकिर उनीहरूले गरे ।
थुनछेक बहसमा रविले भने संसदीय समितिमा नै भनेकादेखि सामाजिक सञ्जालमा लेखेकै विषय दोहोर्याउँदै आफूलाई फसाइएको दाबी गरे । उनले आफू निर्दोष रहेको र अदालतले न्याय दिनेमा विश्वास व्यक्त गरे ।
बहस सकिसकेपछि जिल्ला न्यायाधीश नवराज दाहालको इजलासले लामिछानेमाथि अनुसन्धान गर्न ६ दिनको म्याद थप गर्ने निर्णय गरेको हो । बहस सकिएपछि आदेश आउनुअघि न्यायाधीश दाहालले लामिछानेसँग आफ्नो च्याम्बरमा एकल संवाद पनि गरेका थिए ।
उनीमाथि सहकारी ठगी र संगठित अपराधमा प्रहरीले अनुसन्धान गर्ने छ ।
निषेधित क्षेत्रमा रास्वपाको प्रदर्शन !
कास्की प्रशासनले आइतबार ११ः४५ बजेदेखि लागु हुने गरी पोखराका केही क्षेत्रमा निषेधाज्ञा जारी गर्यो । जबकि, शनिबार प्रशासनले रास्वपालाई सहिद चोक र सहकारी पीडितहरूलाई राष्ट्र बैंक चोकमा शान्तिपूर्ण प्रदर्शन गर्न अनुमति दिएको थियो ।
रास्वपाले १२ः३० बजे र सहकारी पीडितले ११ बजे प्रदर्शनको समय तोकेका थिए । प्रमुख जिल्ला अधिकारी भरतमणि पौडेलले निषेधाज्ञा जारी गर्नुअगावै प्रशासनकै गेट अगाडि रास्वपाका समर्थक जम्मा भइसकेका थिए । संवेदनशील क्षेत्रमा जम्मा भएर रास्वपाले सरकारविरुद्ध नाराबाजी सुरु गरिसक्दा निषेधाज्ञा जारी भएकै थिएन ।
सहकारी पीडितलाई भने प्रहरीले मुस्ताङचोकबाट अगाडि बढ्न दिएको थिएन । प्रदर्शनमा अन्य दलका व्यक्तिहरू पनि नदेखिएका भने होइनन् । मुस्ताङचोकमा रोकिएका सहकारी पीडितले राष्ट्र बैंक चोकसम्म पुगेर प्रदर्शन गरे ।
तर, सहिदचोकमा रास्वपाका कार्यकर्तामाथि पानीको फोहारा र अश्रुग्यास नै प्रयोग गर्नुपर्ने अवस्था आयो । केही व्यक्ति घाइते बने । पत्रकारमाथि नै रास्वपाका कार्यकर्ताहरूले हातपात गरे ।
ढिलो निषेधाज्ञा जारी हुँदा रास्वपाका कार्यकर्तालाई रोक्न सक्ने अवस्था रहेन । त्यसपछि प्रदर्शनस्थलमा सुरक्षाकर्मीको उपस्थितिलाई बाक्लो बनाइएको थियो । प्रहरीले सहिदचोकबाट रास्वपाका कार्यकर्तालाई उक्त ठाउँ छोड्न भनेको थियो भने सहकारी पीडितलाई राष्ट्र बैंक चोकमै रोकेको थियो । रास्वपाका कार्यकर्ताले नाराबाजी गर्दै ठाउँ नछाडेपछि प्रहरी र प्रदर्शनकारीबीच लामै समय धकेलाधकेल भएको थियो ।
दिउँसो साढे १ बजेको समयमा रास्वपा सभापति लामिछानेलाई म्याद थपका लागि कास्की जिल्ला अदालत पुर्याइयो । घुमाउरो बाटोबाट (लेकसाइड) हुँदै उनलाई अदालत पुर्याउँदा रास्वपाका केही कार्यकर्ता कडा सुरक्षाबीच पनि अदालतको गेटमा पुगेर नाराबाजी गरेका थिए ।
पछि रास्वपा नेताहरूले अदालत अगाडि नाराबाजी नगर्न भन्दै सम्झाएका थिए । रविलाई अदालत लैजानुअघि नै रविपत्नी निकिता र कानुन व्यवसायी अदालत छिरिसकेका थिए । पछि रास्वपाका उपसभापतिद्वयलगायत अन्य नेताहरू पनि अदालतमा छिरेका थिए ।
दिउँसो २ बजेको समयमा प्रहरीले प्रदर्शनकारीमाथि बल प्रयोग गर्ने निर्णय गर्यो । त्यसका लागि प्रहरीको वाटर क्यानल मगाइयो । निषेधित क्षेत्र छाड्न प्रहरीले प्रदर्शनकारीलाई माइकबाट भनिरहेको थियो । तर, उनीहरूले टेरेनन् ।
त्यसपछि प्रहरीले पानीको फोहोरा हानेर प्रदर्शनमाथि हस्तक्षेप गर्यो । त्यसक्रममा प्रदर्शनकारीहरू सडकमै ढल्न पुगे । तर, हटेनन् । यसैबीचमा एक बोतल प्रहरीको वाटर क्यानलतर्फ फालियो । घुसपैठ भयो भन्दै ती बोतल फाल्ने युवामाथि निर्घात कुटपिट पनि भयो ।
प्रहरीले अश्रुग्यास प्रहार गर्यो । अश्रुग्यास प्रहार गर्नेबेला रास्वपा उपसभापति स्वर्णीम वाग्लेलगायत नेताहरू मिडियालाई प्रतिक्रिया दिन लागिरहेका थिए । भिड घटेन । लाठीचार्ज गर्ने भन्दै माइकिङ पनि गर्यो प्रहरीले । तर, प्रदर्शनकारी हटेनन् । लाठीचार्ज पनि भएन ।
दिनभरको घटनाक्रम हेर्दा सयंमित सुरक्षाकर्मीमात्र भएनन्, प्रदर्शनकारी पनि निकै नै संयमसाथ रहे । प्रदर्शनस्थल केही तल जिल्ला अदालत कास्कीमा रविको बहस सकिसकेको अवस्था र पानी परेपछि चाहिँ माहोल शान्त बन्न पुग्यो ।
लामिछानेलाई अदालतले शुक्रबारदेखि लागु हुने गरी ६ दिनको म्याद थप गरेको छ ।