काठमाडौं । १२ कक्षा पास गरेपछि मात्र नर्सिङ पढ्न पाउने गरी राष्ट्रिय चिकित्सा शिक्षा आयोगले गृहकार्य अघि बढाएको छ । आयोगका उपाध्यक्ष डा. अञ्जनीकुमार झाले यही साउन १७ गते प्रतिनिधिसभाअन्तर्गतको शिक्षा, स्वास्थ्य तथा सूचना प्रविधि समितिको बैठकमा यसबारे जानकारी गराएका हुन् ।

छिमेकी देश भारत र अन्तर्राष्ट्रिय अभ्यासलाई हेरेर यस्तो प्रावधान ल्याउन लागिएको उनले बताए । पीसीएल नर्सिङ पढ्न नेपाली विद्यार्थी भारत गएका हल्ला गलत भएको उनले उल्लेख गरे । भारतमा समेत पीसीएल नर्सिङ पढ्न प्लस टु उत्तीर्ण हुनुपर्ने व्यवस्था रहेको उनले प्रस्ट पारे ।

एसईईपछि नै पढाइ हुने पीसीएल नर्सिङ कार्यक्रम प्रभावकारी देखिएको छ । यही बेला किन प्लस टुपछि मात्र नर्सिङ पढ्न पाइने व्यवस्था ल्याइँदै छ ? जवाफमा डा. झा भन्छन्, “नर्सिङ भनेको संवेदनशील र जिम्मेवार पेसा पनि हो । के माध्यमिक तह पढेको १६/१७ वर्षको मान्छेलाई ज्यानको ठेक्का दिने हो ?”

आयोगले नेपाल नर्सिङ परिषद्लगायत सरोकारवाला निकायसँग परामर्शपछि यस्तो व्यवस्था गर्न लागेको हो । एक वर्षअघि आयोगले नर्सिङ शिक्षा पठनपाठन अध्ययन–अध्यापनसम्बन्धी परिषद्का विज्ञ टोलीसहितको कार्यदल  गठन गरेको थियो । कार्यदलले बुझाएको प्रतिवेदनमा प्लस टुपछि नर्सिङको जनरल कार्यक्रम पढाइ गरिनुपर्नेमा जोड दिइएको छ ।

उक्त प्रतिवेदनका आधारमा कानुनी र समन्वयका निम्ति अर्को कार्यदल गठन गरी काम अघि बढाइएको आयोगका सदस्यसचिव कृष्णप्रसाद काप्रीले जानकारी दिए ।

पीसीएल नर्सिङ कार्यक्रम ‘फेज आउट’ हुन्छ ? 
प्लस टुपछिको उक्त पढाइ जनरल नर्सिङ हुनेछ । यसको अवधि दुई वर्षको प्रवीणता तह नै रहने प्रतिवेदनमा सुझाव दिइएको छ । जनरल नर्सिङ जुनसुकै विषयमा प्लस टु उत्तीर्ण विद्यार्थीले पढ्न पाउनेछन् ।

तत्काल पीसीएल नर्सिङ कार्यक्रम फेज आउट (खारेज) गर्ने आयोगको योजना नरहेको सदस्यसचिव काप्रीले स्पष्ट पारे । “जनरल नर्सिङका निम्ति हामीले बाटो खोलेको मात्रै हो । तत्काल पीसीएल खारेज गर्ने र नयाँ कार्यक्रम सुरु गरिहाल्ने तयारी भएको होइन,” काप्रीले भने ।

जनरल नर्सिङ कहिलेदेखि ? 
जनरल नर्सिङ कार्यक्रमका निम्ति आयोगका तर्फबाट कार्यदलले गृहकार्य गरिरहेको छ । कानुनी प्रक्रिया, पाठ्यक्रम निर्माण, कलेजहरूको छनोटलगायत काम टुंग्याउन केही समय लाग्ने सदस्यसचिव काप्रीले जानकारी दिए । “जनरल नर्सिङ सुरु गर्न अझै एकदुई वर्ष लाग्न सक्छ । पीसीएल नर्सिङ पनि अझै चारपाँच वर्ष फेज आउट हुँदैन,” उनले भने ।

चिकित्सा शिक्षाका नयाँ कार्यक्रम थप, परिमार्जन, नयाँ मापदण्ड लागु गर्नेलगायत अधिकार राष्ट्रिय चिकित्सा शिक्षा ऐन, २०७५ अनुसार आयोगलाई छ । आयोगका अध्यक्ष स्वयं प्रधानमन्त्री रहेकाले यो प्रक्रियामा तहगत अड्चन नहुने आयोगकै अपेक्षा छ ।

सीटीईभीटीका आंगिक र मातहतका गरी हाल नेपालमा ५३ कलेजले पीसीएल नर्सिङ कार्यक्रम सञ्चालन गरिरहेका छन् ।