ब्रसेल्स । डोनाल्ड ट्रम्प फेरि अमेरिकाका राष्ट्रपति बने युरोपमा कस्तो प्रभाव पर्ला ? अमेरिकाको सम्भावित सत्ता परिवर्तनका विषयमा युरोपका नेता तथा कूटनीतिज्ञले छलफल गरिरहेका छन् ।
ट्रम्पले उपराष्ट्रपतिका निम्ति ओहायोका सिनेटर जेडी भान्सलाई चुनेका छन् । यससँगै राष्ट्रपति बने युरोपमा ट्रम्पको नीति कस्तो होला भन्ने प्रश्न उठाइँदै छ । किनकि, ट्रम्पजस्तै भान्स पनि युरोपप्रति त्यति लचक मानिँदैनन् ।
युक्रेनमा रुसको हमला, सुरक्षा चिन्ता र कारोबारको मुद्दा युरोपका लागि महत्त्वपूर्ण विषय हो । यी मुद्दामा ट्रम्पको नीति राष्ट्रपति बनेपछि के होला ? युरोपको मुख्य चिन्ताको विषय हो ।
युक्रेनलाई दिइरहेको आर्थिक सहयोगको जेडी भान्सले आलोचना गर्दै आएका छन् । यो वर्ष म्युनिख सुरक्षा सम्मेलनमा उनले अमेरिकाले आफ्नो ध्यान पूर्वी एसियातर्फ केन्द्रित गर्न जरुरी रहेकामा जोड दिएका थिए । उनले भनेका थिए, “अमेरिकाको सुरक्षा नीतिले युरोपको सुरक्षा नीति कमजोर भएको छ ।”
जर्मनीका चान्सलर ओलाफ शाल्सको पार्टीका एक वरिष्ठ सिनेटर तथा जर्मनीको संसद्मा सोसल डेमोर्क्र्याटसका विदेश नीति प्रमुख निल्स श्मीडले बीबीसीसँगको कुराकानीमा भने, “मलाई भरोसा छ कि रिपब्लिकन पार्टीको सरकार बनेपछि अमेरिका नेटोमै रहनेछ । भलै, जेडी भान्स अधिक अलगथलग बनिरहेका छन् र ट्रम्प अप्रत्यासित बनिरहेका छन् ।”
यद्यपि, ट्रम्पको नेतृत्व हुने सरकारको पालामा नयाँ ‘ट्रेड वार’ सुरु हुन सक्ने उनले चेतावनी दिएका छन् ।
युरोपको डर के हो ?
युरोपेली संघका एक वरिष्ठ कूटनीतिज्ञले ट्रम्प चार वर्ष राष्ट्रपति रहिसकेकाले यसमा कुनै खराबी नरहेको बताएका छन् । उनले भनेका छन्, “ट्रम्प फेरि एकपटक सत्तामा आउने कुराको के मतलब हुन्छ, यो हामी बुझ्छौँ । यसले कुनै फरक पर्दैन, उनीसँग उपराष्ट्रपति पदमा को छन् ।”
उनले युरोपेली संघको तुलना तुफानको तयारी गरिरहेको एक डुंगासँग गरे । नाम उल्लेख नगर्ने सर्तमा उनले भने, “जुनसुकै कदम चालून्, आउने समयमा अवस्था कठिन नै रहनेछ ।”
बितेका दुई वर्षमा युद्धको मार झेलिरहेको युक्रेनको सबैभन्दा ठूलो सहयोगी अमेरिका हो । युक्रेनका राष्ट्रपति भ्लोदिमिर जेलेन्स्कीले यसै साता भनेका थिए, “ट्रम्प राष्ट्रपति बन्ने विषयमा मलाई डर छैन । मलाई अपेक्षा छ कि हामी मिलेर काम गर्नेछौँ ।”
जेलेन्स्कीले रिपब्लिकन पार्टीका अधिकांश नेताले युक्रेन र यहाँका जनताको समर्थन गर्ने विश्वास व्यक्र गरे ।
बेलायतका पूर्वप्रधानमन्त्री बोरिस जोन्सन युक्रेनका राष्ट्रपति जेलेन्स्की र अमेरिकी पूर्वराष्ट्रपति ट्रम्पका साझा मित्र हुन् । जोन्सन युक्रेनका निम्ति आर्थिक सहयोगको समर्थन गर्छन् । हालै जोन्सनले रिपब्लिकन पार्टीको राष्ट्रिय सम्मेलनमा पूर्वराष्ट्रपति ट्रम्पसँग छलफल गरेका थिए ।
त्यसबारे उनले सोसल मिडिया एक्समा लेखेका थिए, “मलाई यो कुरामा कुनै शंका छैन कि ट्रम्प त्यस देशको समर्थन र गणतन्त्रको रक्षा गर्ने मामिलामा मजबुत र निर्णायक फैसला लिनेछन् ।”
यो भावना यदि साँचो नै भए पनि जरुरी छैन कि त्यो भान्समा लागु हुनेछ । युक्रेनविरुद्ध रुसले सैन्य अभियान सुरु गरेको केही दिनअघि भान्सले भनेका थिए, “यो कुराको कुनै परर्वा छैन कि युक्रेनमा के भइरहेको छ ।”
युक्रेनलाई दिइएको ६० अर्ब डलर अमेरिकी सैन्य सहायता प्याकेजमा ढिलाइका निम्ति भान्सले महत्त्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेका थिए । युरोपेली संघमा ट्रम्पका समर्थकका रूपमा हंगेरीका प्रधानमन्त्री विक्टर ओरबान छन् । उनले युरोपेली संघका नेताहरूलाई पत्र पठाएर ट्रम्प अमेरिकाको राष्ट्रपति बने शपथ लिनुअघि नै रुस–युक्रेनको शान्तिवार्ताको माग गर्ने जनाएका थिए ।
ट्रम्पको पालामा युरोपेली संघमा हुने स्टील र आल्मुनियमको आयातमा अमेरिकाले आयात कर लगाएको थियो । तर, उनीपछिको बाइडेन प्रशासनले आयात करमा रोक लगाएको थियो । बीबीसी हिन्दीबाट ।