लण्डन । बेलायतमा ६१ वर्षीय किएर स्टार्मरको नेतृत्वको लेबर पार्टीले संसदीय निर्वाचनमा ठूलो जित हासिल गरेको छ । चौध वर्षपछि लेबर पार्टी सत्तामा फर्किएको छ ।

लेबर पार्टीका नेता शुक्रबार अबेर प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त हुने जनाइएको छ । अहिलेका प्रधानमन्त्री ऋषि सुनकले राजासमक्ष राजीनामा दिएपछि राजाले स्टार्मरलाई नयाँ प्रधानमन्त्रीमा दाबी गर्न आह्वान गर्नेछन् ।

लेबर पार्टीलाई यसपटक ऐतिहासिक जित हात परेको छ ।  अहिलेसम्म उसनले ४१० सिट जितिसकेको छ । 

सुनकले नेतृत्व गरिरहेको कन्जरभेटिभ पार्टीले ११९ सिट जितेको छ । बेलायतको ६५० सिटमा सरकार बनाउन ३२६ सिट चाहिन्छ ।

एक्जिट पोलले पनि लेबर पार्टीले  ४१० सिट जित्ने जनाएको थियो ।  कन्जरभेटिभ पार्टी १३१ सिट जित्न सक्ने आकलन पोलको छ ।

लेबर पार्टी सन् २०१० पछि सत्तामा जान लागेको हो । उसले ४१० सिट जित्दा १९९७ मा टोनी ब्लेयरपछि लेबर पार्टीको सबैभन्दा ठूलो जित भएको छ ।

को स्टार्मर हुन् ?

किएर स्मार्टरको संसदीय क्षेत्र सन २०१५ देखि हार्बन र सेन्ट पेनक्रस हो । स्टार्मर आफूलाई 'वर्किङ क्लास' (काम गरेर खाने वर्ग) को मानिस बताउँछन् ।

उनका पिता टुलमेकर थिए । उनकी आमा एक नर्सको रूपमा काम गर्थिन् । उनकी आमालाई स्टिल्स रोग थियो, जसलाई एक दुर्लभ अटोइम्युन बिमार भनिन्छ ।  उनले रिगेट ग्रामर स्कुलमा पढाइ गरेका हुन् । उनी त्यहाँ भर्ना भएको दुई वर्षपछि त्यो एक निजी स्कुल बनेको थियो ।

सोह्र वर्षको उमेरसम्म उनको विद्यालयको शुल्क एक स्थानीय परिषद्ले तिर्ने गरेको थियो । स्कुलपछि युनिभर्सिटी जाने उनी परिवारको पहिलो व्यक्ति थिए । उनले लिड्स युनिभर्सिटीमा पढेका हुन् ।

पछि अक्सफोर्ड युनिभर्सिटीमा उनले कानुन अध्ययन गरेका थिए । सन् १९८७ मा उनी बरिस्टर बने र मानव अधिकार कानुनमा उनको विशेषज्ञता छ । आफ्नो कामको सिलसिलामा उनी कैरिबिया र अफ्रिकामा बसेका थिए । 

जहाँ उनले मृत्युदण्डको सजाय बेहोरिरहेका मानिसको मुद्दा लडेका थिए । ९० को दशकमा उनले कथित मैक्लिबेल कार्यकर्ताको मुद्दा पनि नि:शुल्क लडेका थिए । म्याकडोनाल्ड्स कर्पोरेसन बनाम स्टिल एन्ड मोरिस १९९७ को केसलाई मैक्लिबेल केसका रूपमा चिनिन्छ । त्यसमा म्याकडोनाल्ड्स कर्पोरेसनले कम्पनीको आलोचना गर्ने पर्यावरण कार्यकर्ताविरुद्ध मानहानिको मुद्दा दर्ता गरेको थियो । ती कार्यकर्ताले एक पर्चा बाँडेका थिए, जसमा म्याकडोनाल्ड कम्पनीको पर्यावरणसम्बन्धी दाबीमाथि सवाल उठाइएको थियो ।

स्टार्मर सन् २००८ मा डाइरेक्टर अफ पब्लिक प्रोसिक्युसन चुनिएका थिए । जो इंग्ल्याण्ड र वेल्समा सबैभन्दा ठूलो प्रोसिक्युटरको पद हो । उनकी पत्नी भिक्टोरिया नेसनल हेल्थ सर्भिसमा काम गर्छिन् ।

राजनीतिमा कहिले आए ?

उनी सन २०१५ मा उत्तरी लण्डनको हार्वन एन्ड सेन्ट पेनक्रसबाट सांसद निर्वाचित भए । उनले पूर्व लेबर नेता जर्मी कार्बिनको फ्रन्ट बेन्च टिमका रूपमा ब्रेग्जिट सचिव भएर काम गरेका थिए । ब्रेग्जिट युरोपेली संघबाट बेलायतलाई अलग गर्ने प्रक्रिया थियो ।

उनी २०१९ को चुनावमा पार्टीको पराजयपछि लेबर पार्टीको नेताको पदमा लडे । २०२० मा उनी पार्टीका नेता भए । जितपछि आफ्नो भाषणमा उनले भनेका थिए, "लेबरलाई विश्वास र आशाका साथ नयाँ युगमा लगिनेछ ।"

के थियो उनको चुनावी एजेन्डा ?

स्वास्थ्य सेवा : बेलायतको स्वास्थ्य सेवामा बिरामीका लागि वेटिङ लिस्ट कम गर्ने, हरेक साता नेसनल हेल्थ सर्भिस (एनएचएस)मा ४० हजारभन्दा बढी नियुक्त गर्ने, जसको फन्डिङ कर चुहावटको नियन्त्रण गरेर जुटाउने ।

अवैध प्रवासी : बोर्डर सेक्युरिटी कमान्ड लन्च गरिने, जसले गर्दा सानो र खतरनाक डुंगाबाट हुने मानव तस्करीमा लगाम लाग्ने ।

आवास : पन्ध्र लाख नयाँ घर बनाउने र पहिलोपटक घर खरिद गर्नेलाई पहिलो अधिकार दिने योजना सुरु गर्ने । 

शिक्षा : साढे ६ हजार शिक्षकको भर्ती गरिने । यसको खर्च निजी विद्यालयको ट्याक्स ब्रेक मिल रोकेर गरिने ।

सन २०२३ देखि नै विभिन्न पोलहरूले लेबर पार्टी कन्जर्भेटिभभन्दा २० प्रतिशत मतले अघि रहेको जनाएका थिए । किएरलाई पार्टीमा आएपछि सुरुमा लोकप्रियता बढाउन निकै मुस्किल परेको थियो । यद्यपि, उनले प्रयास छोडेनन् ।

बीबीसीबाट ।