काठमाडौं । संघीय संसद्को बजेट अधिवेशन शुक्रबारबाट सुरू भयो । तर, बजेट अधिवेशन सौहार्दपूर्ण ढंगबाट अघि बढ्न सकेन । सदन मुठभेडउन्मुख देखियो । 

शुक्रबार प्रतिनिधिसभाका दुई बैठक बसे । दुवै बैठकमा हो–हल्ला र नाराबाजी भए । सदन अशान्त बन्यो र कार्यसूचीमा प्रवेश नै नगरी स्थगन भयो । सभामुख देवराज घिमिरेले तीन दिनका लागि सदन स्थगित गर्दै जेठ १ गते साँझ ६ बजेका लागि बैठक बोलाए । 

हिउँदे अधिवेशनको अन्त्यतिरबाटै सदन सौहार्दपूर्ण वातावरणबाट अघि बढ्न सकेको छैन । गएको वर्ष फागुन २१ गते सत्ताच्यूत भएपछि संसद्को पहिलो दल नेपाली कांग्रेस प्रतिपक्षमा पुगेको छ ।

सत्ताच्यूत भएसँगै कांग्रेसले सहकारी बचत अपचलन र ठगी प्रकरणमा निरन्तर आवाज उठाउँदै आएको छ । 

कांग्रेसले यस प्रकरणमा गृहमन्त्री समेत रहेका रास्वपा सभापति रवि लामिछाने मुख्य दोषी भएको भन्दै सत्यतथ्य उजागर गर्न माग गरिरहेको छ ।  विशेष गरेर संसदीय छानबिन समिति बनाएर यो विषयलाई टुंगोमा पुर्‍याउन कांग्रेसले माग गरिरहेको छ । 

के भयो सदनमा ?

कांग्रेसले पोखराको सूर्यदर्शन सहकारी, बुटवलको सुप्रिम सहकारी लगायतबाट रकम लिएर गोरखा मिडिया नेटवर्कमा लगानी गर्दा जीबी राईसँगै रवि लामिछाने पनि दोषी भएको आरोप लगाउँदै आएको छ । 

मिडियामा आएका प्रमाणहरूले पनि गृहमन्त्री लामिछाने दोषी देखिन्छन् । यसमा छानबिन गरिनुपर्ने र लाखौं बचतकर्ताको रकम फिर्ता गरिनुपर्ने माग कांग्रेसले राखेको छ ।  कांग्रेस संसदीय दलको शुक्रबार बिहानै बैठक बसेको थियो । बैठकले आफ्नो कुरा पनि राख्ने र रास्वपा संसदीय दलको हैसियतमा रवि लामिछानेलाई बोल्न दिने निर्णय गरेको थियो । 

अर्थात् संसदको बजेट अधिवेशन सुरुवातको दिन सबैले बोल्ने र सरकारले सहकारी प्रकरणमा समिति नबनाए सदन बैठक अघि बढ्न नदिने निर्णय गरेको थियो । 

सोही बमोजिम दलहरूले तयारी गरेका थिए । कांग्रेस सांसद प्रतिमा गौतमका अनुसार कांग्रेसको तर्फबाट सुरुवातमा समय लिएर सांसद रामहरी खतिवडा बोल्ने, दलीय हैसियतमा रवि लामिछानेले बोलेको सुन्ने र त्यसपछि महामन्त्री गगनकुमार थापाले आफ्नो कुरा राख्ने तयारी भएको थियो । कार्यव्यस्था बैठक हुँदै सोही विषय अघि बढाएर दलहरू संसद् बैठकमा छिरेका थिए । 

२ बजेका लागि बोलाइएको बैठक झन्डै ४ बज्न लाग्दा सुरु भएको थियो । सुरुवातमा सभामुख देवराज घिमिरेले बजेट अधिवेशन सुरु भएको पत्र राष्ट्रपति कार्यलयबाट आएको पत्र बाचन गरेर सुनाएका थिए । 

सभामुख घिमिरेले राष्ट्रपति कार्यालयबाट आएको पत्र बाचन गर्ने भनेपछि कांग्रेसले उठेर विरोध गरेको थियो र बोल्न समय मागेको थियो । कांग्रेसले सभामुख घिमिरेलाई पत्र बाचन गर्न अवरोध गरेपछि उनले महामन्त्री गगनकुमार थापालाई बोल्न समय दिएका थिए ।

यसमा सभामुखले राजनीति गरेको आरोप सत्तापक्षको छ । गृहमन्त्री बोलिसकेपछि कांग्रेसको धारणा राख्न तयार भएका थापालाई सुरुमै त्यो पनि तीन मिनेट समय दिएर बोल्न लगाएपछि कांग्रेसले सभामुखबाट आफूहरुलाई अपमान गर्ने काम भएको बताएको छ ।

कार्यव्यवस्था परामर्श समितिमा भएको छलफलभन्दा बाहिर गएर सभामुखले सत्तापक्षको कुरा सुनेर सदनभित्रै राजनीति गरेको आरोप कांग्रेसको छ । 
 
थापालाई बोल्न दिएपछि कांग्रेसले आपत्ति जनायो । अनि सभामुख घिमिरेले भने, “बैठक त्यताबाट चलाउने कि यताबाट ?”

विरोध जारी राख्दै कांग्रेसका महामन्त्री थापा बोल्न थाले । थापाले पनि सभामुखलाई भने– निगाह गरेर दिएको समय कांग्रेसलाई चाहिँदैन ।”

उनले सदनबाट कुरा नसुनिए सदनमा पनि आफूहरुको उपस्थिति रहने चेतावनी दिएका थिए ।

थापाले कांग्रेसलाई सरकारले हेपेको भन्दै समिति नबनेसम्म सदन नचल्ने जानकारी दिए ।  उनले सरकारी संयन्त्रको गलत दुरुपयोग गरेर गृहमन्त्रीले आफूलाई ‘क्लिन चिट’ दिन खोजेकोमा आपत्ति जनाए । 

साथै अभियोजन छैन भनेर झुट बोल्ने काम पनि प्रधानमन्त्रीबाट भएको उनले जिकिर गरे । 

उनले कहिले प्रहरी कहिले प्रधानमन्त्री मात्र होइन हुँदा हुँदा महान्यायाधिवक्ता कार्यालयलाई समेत प्रभावमा पारेको भन्दै थपे, “महान्यायाधीवक्ता झुक्दा झ्क्दा लम्पसार पर्नुभयो ? किन डराएको किन आत्तिएको ? गल्ती नगरको भए ?”

थापा बोलिसकेपछि सभामुख घिमिरेले बैठक अघि बढाउन खोजेका थिए । तर, कांग्रेसले वेल नै घेराउ गर्दै नाराबाजी गरेको थियो । २५ मिनेट जति चलेको बैठक १५ मिनेट स्थगन भयो ।  स्थगितपछिको बैठक सुरू हुनेबित्तिकै सभामुखले फेरि बैठक अघि बढाउन खोजेपछि कांग्रेसले नाराबाजीसहित वेल घेर्यो । 

सभामुखले गृहमन्त्री लामिछानेलाई बोल्न समय उपलव्ध गराए ।  तर, कांग्रेसले निरन्तर अवरोध भएपछि बैठक १ गते साँझ ६ बजे सम्मका लागि स्थगन भएको छ । 

कहाँ भाडियो विषय ? 

बिहान गृहमन्त्री लाछिानेलाई बोल्न दिने सहमति कहाँ भाडियो भन्ने हामीले प्रश्न कांग्रेस सांसद प्रतिमा गौतमलाई राख्यौं । उनले सभामुखले पेलेर जाने नीति लिएपछि बैठकमा नाराबाजी र वेल घेर्ने काम भएको जानकारी दिइन् । 

“रामहरी खतिवडा आकस्मिक समय लिएर बोल्ने त्यसपछि दलीय हिसाबमा रवि लामिछाने बोल्ने र त्यसमा चित्त नबुझे हाम्रो तर्फबाट गगन थापाले बोल्ने सहमति नै भएको थियो,” उनले भनिन्, “तर, सत्ताले त्यो चाहेन । सदन चलेन ।”

नेकपा(एमाले) का प्रमुख सचेतक महेश बर्तौलाले कांग्रेसले तीन घण्टाभित्र राजनीतिक बेइमानी गरेको बताउँछन् । संसदीय दलमा दलीय हैसियतमा रवि लामिछानेलाई बोल्न दिने निर्णय गरेको कांग्रेसले पुनः संसद् अवरोध गरेर बोल्ने एक गर्ने अर्कै भन्ने सन्देश दिएको उनी बताउँछन् । 

“उहाँले गृहमन्त्री मात्र होइन प्रधानमन्त्री र हाम्रा दलका अध्यक्षलाई समेत बोल्न नदिएर अपमान गर्नुभयो,” बर्तौला भन्छन् ।  तर कांग्रेस महामन्त्री थापाले सभामुख, प्रधानमन्त्री र सत्तारुढ दल एमालेका अध्यक्षले सदनमा पनि राजनीति  गरेको आरोप लगाए ।

गृहमन्त्री बोलिसकेपछि कोही पनि बोल्न पाउँदैन भनेर भनिएपछि आफूहरु सदन अवरोध गर्न बाध्य भएको बताए ।

गगन–रविको घोचपेच 

सदनबाट बाहिरीने क्रममा रास्वपा सभापति तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेबिच घेचपेचनै भयो । सञ्चारकर्मीहरूसँगको संवादमा उनीहरूबीच घेचपेच भएको हो । 

गृहमन्त्री लामिछानले कांग्रेस महामन्त्री गगन थापालाई चुनौती दिँदै आफूले ऋण लिएको प्रमाणित भएमा राजनीति छोडिदिने स्पष्ट पार्दै प्रमाणित नभए गगन थापाले राजनीति छाड्ने कि नछाड्ने भन्ने प्रश्न गरेका छन् ।

उनले प्रतिनिधिसभाको बैठक चल्न नसकेपछि बाहिरिने क्रममा पत्रकारहरुसँग कुरा गर्दै यस्तो बताएका हुन् ।

“आज गगनजीले मैले ऋण लिएको प्रमाण छ भन्नुभयो, यदि मैले ऋण लिएको प्रमाणित भए राजनीति छाड्छु प्रमाणित नभए गगनजीले राजनीति छाड्ने हो कि होइन ?”

उनले मिडियाबाजी र घेराबन्दी भएको बताए । लामिछानेले मिथ्या सूचना प्रकाशित गरेर आफूविरुद्ध घेराबन्दी भएको बताए । उनले निवेदन दिएर ऋण लिएको प्रमाणित भए राजनीति नै छाडिदिने बताए ।

त्यसलगत्तै गृहमन्त्री लामिछानेमाथि लगाएको आरोप पुष्टि नभए आफू राजनीति छाड्न तयार भएको कांग्रेस महामन्त्री गगन थापाले बताए । गृहमन्त्री लामिछानेले आफूले निवेदन दिएर ऋण लिएको तथ्य पुष्टि नभए राजनीति छाड्न तयार हो कि होइन भनी सोधेको प्रश्नको जवाफ दिँदै थापाले भने, “पुष्टि भयो भने तपाईंले छोडे पनि हुन्छ । गृहमन्त्रीले ऋण लिएको पुष्टि भएन भने उहाँले राजनीति छोडे हुन्छ । कहिले महान्यायाधीवक्ता, कहिले प्रहरी प्रमुखलाई बोल्न लगाउनै पर्दैन । संसदीय छानबिन समितिको नेतृत्व जसले गरे पनि हुन्छ । त्यहीँबाट पुष्टि गरे भइहाल्छ ।”

उनले अहिले आफूहरुले माग गरेको समितिले सहकारीका सम्बन्धमा आएको समस्या समाधानको बाटो देखाउने बताए ।

“त्यो समितिले गर्ने के हो त ? त्यसको आधारमा एउटा निष्कर्ष निस्कन्छ । सहकारीमा आम मानिसको रकम रहेको छ । फिर्ता कसरी गर्ने ? जसले ठगी गरेको छ । उसको सम्पत्ति बेचेर पनि फिर्ता गर्ने हो । हाम्रो दाबी छ गृहमन्त्रीको यसमा संलग्नता छ,” थापाले भने, “यसमा बाहिर बोल्नै पर्दैन । संसदीय समितिमा प्रमाणित गरे भइहाल्छ ।”

उनले आफ्नाबारेमा पनि आरोप लागेको उल्लेख गर्दै छानबिन गर्न समिति बनाइदिए हुने बताए ।
 
“केपी ओलीले माया गर्नुभएको छ, प्रधानमन्त्रीले माया गर्नुभएको छ, प्रहरी प्रमुख बोल्नुभएको छ, महान्यायाधीवक्ता लगाउनुभएको छ,” थापाले भने, “त्यति हुँदा पनि हामीले  संसदीय समिति बनाउँ भन्दा भागेको भाग्यै किन ?  सरकारको तर्फबाट महान्यायाधीवक्ताले तहकिकात भएको ठाउँमा गएर बोल्न पाउँछ ? अहिलेको महान्यायाधीवक्तालाई मुद्दा हालिदियो भने लाग्छ भनेर पूर्व महान्यायाधीवक्ताले भन्नुभएको छ । यस्तो काम सरकारले गर्न मिल्छ ?”

उनले आफूहरुले गृहमन्त्रीलाई बोल्न दिने तयारी गरेको भए पनि त्यसपछि कांग्रेसका कसैले पनि बोल्न नपाउने भनेर बोल्न रोक लगाइएको बताए ।

“हामी पनि संसदको खेलमा कमजोर छैनौँ । संसद् नै बनाएको हो,” उनले भने, “सभामुखले इशारा गर्ने, अनि बोल्न खोज्ने ? यहाँ मिलेमतो भएको कुरा हामीलाई थाहा छैन ? जतिबेर बोले पनि हुन्छ हामी सुन्छौँ ।  गृहमन्त्री बोलेपछि कांग्रेस बोल्न पाउँदैन भन्ने ? प्रधानमन्त्री र एमाले अध्यक्ष नै वासिङ मेसिन बोकेर बस्नुभएको छ त ।”

उनले अहिले सहकारीको विषय निरुपण भएन भने डुबेको पैसा पीडितले कहिले पनि नपाउने बताए ।

“निजी कम्पनीमा गएको पैसा फिर्ता भएन भने कसैले पाउँदैन,” थापाले भने, “एमाले बैठकको कुरा सुनेँ । २०८४ सालसम्म हामीलाई सरकारतिर फर्किन छैन । हामीले गर्न पर्दैन । तपाईंहरु नै दल फुटाउन लाग्नुभएको छ । राजीनामा दिनुपर्दैन, सरकार चलाउनुस् ।”

थापाले गृहमन्त्रीले अहिलेसम्म प्रमाण लुकाएको आफूहरुले सूचना पाएको बताउँदै भने, “प्रमाण लुकाउनुपर्ने लुकाइसक्नुभयो । रुपन्देहीमा अनुसन्धान गरिरहेका प्रहरी माथिको दबाब थेग्न नसकेपछि अहिले गंगालाल अस्पतालमा उपचारका लागि भर्ना हुनुभएको छ । गृहमन्त्रीले तथ्य प्रमाण तोडमोड गर्ने जति गर्नुभयो ।”

उनले आफूहरुको माग अब संसद्भित्र मात्रै नरहने बताउँदै भने, “संसद्बाट अब सडकमा आउँछ । पुष्टि भएन भने मैले राजनीति छोडिदिन्छु ।  चुनौती मैले स्वीकार गरिसकेँ । नारायणकाजी श्रेष्ठ गृहमन्त्री भएका बेलाको अनुसन्धान रिपोर्ट किन लुकाउनुभएको ? त्यतिमात्रै बताइदिए हुन्छ । बुटवल वा पोखरामा भइरहेको अनुसन्धान किन रोकिएको ? त्यतिमात्रै बताइदिए हुन्छ ।”