काठमाडौं । सेयर बजारको ‘फन्डामेन्टल’ दृष्टिबाट हेर्दा अब्बल कम्पनी हो, नेपाल ल्युब आयल । यो कम्पनीको ‘बुक भ्यालु’ ६४६ रुपैयाँ छ । यसको अर्थ केही कारणवश यो कम्पनी तलमाथि भयो वा बन्द हुने स्थितिमा पुगे सेयरधनीले बुक भ्यालुमा उल्लेख भएअनुसार पैसा फिर्ता पाउँछन् भन्ने हो ।
तर, यो कम्पनीको प्रतिसेयर मूल्य बुक भ्यालुभन्दा ३९२ रुपैयाँ ६० पैसा बढी छ । चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को तेस्रो चैमाससम्मको वित्तीय विवरणानुसार यो कम्पनीको बुक भ्यालु ६४६ रुपैयाँ छ ।
तैपनि, दोस्रो बजारमा यो कम्पनीको सेयर खरिद–बिक्री छैन । कम्पनीको चुक्तापुँजी कम छ । यो कम्पनीको चुक्तापुँजी ६ करोड ६ लाख ४३ हजार ७०० रुपैयाँ छ ।
दोस्रो बजारमा सूचीकृत भए पनि कसैले यो कम्पनीको सेयर बेच्न चाहँदैनन् । यो कम्पनीमा सर्वसाधारण सेयरधनी कम भएकाले पनि दोस्रो बजारमा बिक्री गर्ने नभएको हुन सक्ने नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से)का प्रवक्ता मुराहरि पराजुलीको अनुमान छ । उनका अनुसार, अहिले पनि बजारमा यो कम्पनीको सेयर खरिद गर्ने लाइनमा हुन्छन् । तर, बिक्री गर्ने कोही नहुँदा वर्षाैँदेखि कम्पनीको सेयर मूल्य स्थिर छ ।
“राम्रो कम्पनी भनेर मात्र हुँदैन । कुनैकुनै कम्पनी यस्ता हुन्छन्, जुन दोस्रो बजारमा कारोबार नै हुँदैनन्,” पराजुलीले बाह्रखरीसित भने, “कतिपय कम्पनीले राम्रो प्रतिफल दिने र त्यो कम्पनीमा सर्वसाधारण लगानीकर्ता कम हुने हुँदा पनि सेयर खरिद–बिक्री हुँदैन । नेपाल ल्युब आयलको पनि त्यही भएको हो ।”
यो कम्पनीले प्रत्येक वर्षजसो लगानीकर्तालाई प्रतिफल दिँदै आएको छ । कम्पनीले १० वर्षदेखि लगानीकर्तालाई निराश बनाएको छैन । यो कम्पनीले गत वर्ष पाँच प्रतिशत नगद लाभांश र २५ प्रतिशत बोनस सेयर दिएको थियो ।
अघिल्लो वर्ष पनि सोही प्रतिशतमा लाभांंश दिएको थियो । कम्पनीले सुरुको वर्ष ४० प्रतिशत लाभांश दिएको थियो । त्यसमा २० प्रतिशत बोनस सेयर र २० प्रतिशत नगद लाभांश थियो ।
चालु आर्थिक वर्षको चैत मसान्तसम्म यो कम्पनीले एक करोड ६१ लाख पाँच हजार रुपैयाँ नाफा आर्जन गरेको छ । गत वर्षको चैत मसान्तसम्म कम्पनी ४१ लाख नौ हजार रुपैयाँ नोक्सानीमा थियो ।
यो वर्ष कम्पनीको कारोबारमा उत्साहप्रद वृद्धि भएको व्यवस्थापकीय विश्लेषण छ । आउँदा दिनमा पनि आफ्ना उत्पादनको बिक्री बढाउने र सेयरधनीलाई उचित प्रतिफल दिने कम्पनीको लक्ष्य छ । यो कम्पनीले लुब्रिकेन्टको उत्पादन तथा बिक्री गर्दै आएको छ ।