काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्ष २०७९/८० को १० महिना सकिएको छ । आर्थिक वर्षको १० महिनामा सात खर्ब ९७ अर्ब ३४ लाख रुपैयाँ राजस्व संकलन भएको महालेखा नियन्त्रक कार्यालयले जनाएको छ । तर, उक्त अवधिमा १० खर्ब ४७ अर्ब ७६ करोड रुपैयाँ खर्च भएको तथ्यांक छ ।

सरकारले आयातमा लगाएको प्रतिबन्धका कारण लक्ष्यअनुरूप राजस्व उठ्न नसकेको बताइएको छ । अर्थतन्त्रमा समस्या आएको भन्दै सरकारले विलासिताका बस्तु आयातमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो ।

चालु आर्थिक वर्षको वैशाख मसान्तसम्म सरकारले आठ खर्ब ३५ अर्ब ४४ करोड रुपैयाँ राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य राखेको थियो । सरकारले गर्ने अन्य खर्च भने ऋण र वैदेशिक सहायताबाट पूर्ति गर्ने लक्ष्य लिएको थियो । तर, चालु आर्थिक वर्षमा वैदेशिक सहायता र ऋण अपेक्षाअनुरूप आएन ।

यसले गर्दा पनि यो वर्षको वैशाख मसान्तसम्म बजेट घाटा दुई खर्ब ५० अर्ब ४१ लाख रुपैयाँ छ । अनिवार्य दायित्वतर्फ चालु आर्थिक वर्षको वैशाखसम्म सात खर्ब ८६ अर्ब ७४ करोड रुपैयाँ खर्च भएको छ । अनिवार्य दायित्वमा सरकारले भुक्तानी गर्ने तलब भत्ता, सामाजिक सुरक्षा दैनिक कार्यालय सञ्चालन लगायत पर्छ ।

महालेखाका अनुसार सहायता र अन्य प्राप्तिबाहेक राजस्व संकलन भने सात खर्ब ५६ अर्ब २५ करोड रुपैयाँ भएको छ । उक्त राजस्व संकलनले सरकारको अनिवार्य दायित्व भुक्तानी गर्न सक्ने स्थिति छैन ।

चालु वर्षमा सरकारले राखेको राजस्व लक्ष्य पूरा नहुने देखिन्छ । यो वर्ष सरकारले १४ खर्ब तीन अर्ब १४ करोड रुपैयाँ राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य राखेको छ । हालसम्म लक्ष्यको ५३.९ प्रतिशत मात्र राजस्व संकलन भएको छ । यो वर्षभरि नै अर्थतन्त्रमा दबाब परेकाले पनि राजस्व संकलनमा कमी आएको हो ।

अर्थतन्त्रमा चाप देखिँदा आर्थिक गतिविधि पनि अहिले सुस्त छ । सहरका चोक–चोकमा सञ्चालनमा आएका व्यापार–व्यवसायहरू अहिले बन्द छन् । त्यसले पनि चालु वर्षमा लक्ष्यको ७०–८० प्रतिशत मात्र राजस्व संकलन हुने अनुमान लगाउन सकिन्छ ।

चालु आर्थिक वर्षको वैशाखसम्म सहायताबापत चार अर्ब ८० करोड २० लाख रुपैयाँ प्राप्त भएको महालेखाले जनाएको छ । यो अवधिमा पुँजीगत खर्च लक्ष्यको ३३ प्रतिशत भएको छ ।

महालेखाका अनुसार वैशाख मसान्तसम्म पुँजीगत खर्च एक खर्ब २५ अर्ब ६७ करोड रुपैयाँ भएको छ । चालु वर्षमा सरकारले तीन खर्ब ८० अर्ब ३८ करोड रुपैयाँ खर्च गर्ने लक्ष्य राखेको छ ।

वैशाखमा राजस्व संकलनले लक्ष्य भेटेन

सरकारले चालु आर्थिक वर्षको वैशाखमा एक खर्ब १५ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँ राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य राखेको थियो । तर, वैशाखमा ७२ अर्ब ८७ करोड १५ लाख रुपैयाँ राजस्व संकलन भएको महालेखाले जनाएको छ । 

यस महिना लक्ष्यभन्दा ४२ अर्ब ९० करोड ८५ लाख रुपैयाँ कम राजस्व संकलन भएको तथ्यांकले देखाउँछ । गत चैतमा एक खर्ब एक अर्ब ६९ करोड रुपैयाँ राजस्व संकलन भएको थियो ।