विराटनगर । सय दिन पूरा भएलगत्तै अन्य प्रदेशमा सरकार ढले । तर, कोसी प्रदेशमा एमाले नेतृत्वको सरकार कायमै छ । कोसीमा हिक्मत कार्की नेतृत्वको सरकारले सय दिन पूरा गरेको छ । सरकारले सय दिने उपलब्धिसमेत सार्वजनिक गरेको छ । 

अन्य प्रदेशमा केन्द्रीय सत्ता गठबन्धनमा रहेका दलहरू नेपाली कांग्रेस, नेकपा (माओवादी केन्द्र), नेकपा (एकीकृत समाजवादी) लगायत दलको पहलमा प्रदेश सरकार फेरबदल हुने प्रक्रिया सुरु भइसकेको छ । कोसीमा भने गठबन्धन दलले कहिले आफ्नो नेतृत्वको सरकार गठन गर्छन् भन्ने अझै तय हुन सकेको छैन ।

कार्की नेतृत्वको प्रदेश सरकारलाई संघीय सरकारका सत्तासाझेदार माओवादी केन्द्र र जसपाको समर्थन छ । समर्थन फिर्ता लिने विषयमा केन्द्र र प्रदेशमा नेताहरू छलफलमा जुटेका छन् ।

नेपाली कांग्रेस सांसद तथा पूर्व आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्री केदार कार्कीका अनुसार अहिले काठमाडौं केन्द्रीय नेतृत्वसँग छलफल भइरहेको छ । कोसी प्रदेशमा सत्ता गठबन्धनको सरकार बनाउन पार्टीका केन्द्रीय सभापति शेरबहादुर देउवार र प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड'सँगसमेत छलफल भएको बताउँदै उनले भने, “कसरी अघि बढ्ने र कसले सरकारले नेतृत्व लिने अनि माओवादी केन्द्र र जसपाले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिने विषयमा समेत छलफल भएको छ ।”

कार्कीका अनुसार मंगलबार पनि संघीय राजधानी काठमाडौंमा कोसी प्रदेशमा गठबन्धनका संसदीय दलका नेताले छलफल गरेका छन् ।

अन्य प्रदेशमा एमालेलाई दिएको समर्थन फिर्ता भएसँगै गठबन्धन सरकार गठनको प्रक्रियामा गइसक्दा कोसीमा भएको ढिलाइ र यहाँको राजनीतिक परिस्थितिअनुरूप सरकार गठन गर्ने विषयमा छलफल गर्न नेताहरू केन्द्रमा नै छन् । कांग्रेस कोसी प्रदेश संसदीय दलका नेता उद्धव थापा, माओवादी केन्द्र संसदीय दलका नेता इन्द्रबहादुर आङ्वो, एकीकृत समाजवादी संसदीय दलका नेता राजेन्द्र राईलगायत नेताहरू छलफलका लागि काठमाडौंमै छन् । 

नेता राजेन्द्र राईले कोसीमा संसदीय अंकगणित र सरकार गठनको प्रक्रियाको विषयमा गहन छलफल भएको बताएका छन् । “गठबन्धनको सरकार यथासक्य चाँडै बनाउने विषयमा केन्द्रीयस्तरमा छलफल गर्न नै हामी काठमाडौंमा छौँ,” राईले भने । 

आफ्नो नेतृत्वको सरकारले गरेका कामको फेहरिस्त सार्वजनिक गर्न केही दिनअघि आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा मुख्यमन्त्री हिक्मत कार्कीले आफ्नै नेतृत्वको सरकार पाँच वर्ष नै कायम रहने दाबी गरेका थिए । उनले सबै दल मिलेर आफ्नो नेतृत्वमा साझा सरकार गठन गर्नसमेत आह्वान गरेका थिए ।

तर, कांग्रेस सांसद केदार कार्की साझा सरकारको कुनै सम्भावना नरहेको बताउँछन् । 

यसअघि माओवादी केन्द्र कोसी संसदीय दलका नेता इन्द्र आङ्बोले एमाले नेतृत्वको सरकारलाई दिएको समर्थन तत्कालै फिर्ता नलिने अभिव्यक्ति दिएका थिए । यसबाट असन्तुष्ट बनेका अन्य दलका नेताले भने गठबन्धनको मर्मअनुरूप नै कोसीमा पनि नयाँ सरकार गठन हुनुपर्ने अभिव्यक्ति दिइरहेका छन् । 

यस्तो छ अंकगणित 
कोसी प्रदेश सभा ९३ सदस्यीय छ । सरकार गठन गर्न ४७ सांसदको मत चाहिन्छ । सबैभन्दा ठूले दल एमालेका ४० जना सांसद छन् । माओवादी र जसपाले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिनासाथ हिक्मत कार्की नेतृत्वको सरकार अल्पतमा पर्छ । राप्रपाको साथ पाउँदासम्म एमालेतर्फ ४६ सांसद हुन्छन् ।

कोसीमा कांग्रेसका २९ सांसद छन् । सभामुखसहित माओवादी केन्द्रमा १३, एकीकृत समाजवादीका ४ र जसपाका एक सांसद छन् । सरकार गठन गर्न चाहिने ४७ सांसद गठबन्धनसँग छ ।

विश्वासको मत लिँदा मत बराबर हुँदा सभामुखले मत हाल्नसक्ने प्रावधानअनुरूप कोसीमा गठबन्धन सरकार बन्न सक्छ । मुख्यमन्त्री कार्कीलाई दिएको समर्थन फिर्ता हुना साथ उनले एक महिनाभित्र विश्वास मत लिनुपर्छ । यसबेला राप्रपा एमालेसँग भए ४६ साथ छाडे ४० मतमात्र हुन्छ ।

कोसीमा राप्रपा फ्याक्टर
राप्रपासमेत गरी जम्मा ६० सांसदको साथ लिएर एमालेका कार्की मुख्यमन्त्री बनेका थिए । तर, अहिलेको सरकार ढाल्ने र नयाँ सरकार गठन गर्ने सवालमा राप्रपा फ्याक्टरबारे समेत चर्चा हुन थालेको छ । राप्रपाले गठबन्धनलाई साथ दिए सहज बहुमतसहितको सरकार गठन हुने देखिन्छ । राप्रपाले गठबन्धनलाई साथ दिए ५३ सांसदको समर्थनसहितको सरकार बन्न सक्छ ।

राप्रपाले साथ नदिए संविधानको धारा १६८ को उपधारा २ अनुसार नै सरकार गठन गर्न गठबन्धनका नेताले कानुन विज्ञहरूसँग समेत छलफल गरेको बताएका छन् । प्रदेशलाई एमालेकै नेतृत्वमा छाड्न र अनिर्णयको अवस्थामा राख्न नसक्ने विषयमा सबैदल एकमत रहेको कांग्रेस सांसद केदार कार्की बताउँछन् । 

अहिले सरकारमा राप्रपाका भक्तिप्रसाद सिटौला मन्त्री छन् । एमाले सरकारमै रहने अथवा गठबन्धनलाई साथ दिने भन्ने विषयमा राप्रपाले निर्णय गरिसकेको छैन् । बरु सत्ता गठबन्धन र मुख्यमन्त्री कार्कीसँग अलग अलग छलफल भने गरिरहेको छ ।