नेपाली राजनीतिका ‘विलक्षण’ पात्र प्रदीप गिरिको निधनबाट अपूरणीय बौद्धिक र राजनीतिक क्षति भएको छ । नेपाली कांग्रेसका नेता भएर पनि गिरि नेपाली समाजको सबै समूह र समुदायले आदर गर्ने व्यक्तित्व थिए । 

गिरि आजीवन आफ्नै सर्त र निष्ठामा बाँचे । सक्रिय राजनीतिमा भएर पनि व्यवहारवादी राजनीतिको रछ्यानबाट जोगिए । सम्भवतः यसैले पनि उनलाई अरूभन्दा बेग्लै र सबैको साझा बनाएको हो । 

वैचारिक स्पष्टता र सैद्धान्तिक दृढताको खडेरी परेको समसामयिक नेपाली राजनीतिमा प्रदीप गिरिसँग दाजिन सक्ने स्पष्ट र दृढ राजनीतिकर्मी अर्को छैन भन्नु अत्युक्ति हुँदैन । उनको अग्रज पुस्तामा पनि गिरिसँग दाँज्न मिल्नेहरू बिरलै भेटिन्छन् ।

नेपाली समाजमा गिरिले राजनीतिक संस्कृतिको बेग्लै बाटो बनाएर छाडेका छन् । उनले परम्परागत आदर्शका धेरै मापदण्ड भत्काएका छन् भने अपेक्षाकृत कठिन तर स्वतन्त्र जीवनशैलीको पदचिह्न छाडेका छन् ।

गिरिको निधनपछि व्यक्त शोक र श्रद्धाका शब्दहरूले नै उनको व्यक्तित्व विवाद र सैद्धान्तिक विभेदभन्दा माथि रहेको पुष्टि गरेको छ । देशका प्रखर बौद्धिकहरूदेखि जनसाधारणसम्म एकै नासले गिरिको निधनमा शोकसन्तप्त देखिए । 

यति व्यापक श्रद्धा र सम्मान प्रदीप गिरिको आफ्नै आर्जन हो । सम्भ्रान्त परिवारमा जन्मे हुर्केर पनि गिरि सदैव निर्धाहरूको पक्षमा रहे । ‘समाजवाद’ नाम दिइएको उनको चिन्तन र राजनीति जनसाधारणको पक्षमा समर्पित रह्यो । 

व्यवहारवादी राजनीति गर्नेहरू प्रायः सत्तामा पुग्न सफल हुन्छन् तर सिद्धान्तनिष्ठहरू सत्तामा बिरलै पुग्छन् । सिद्धान्तनिष्ठहरूमध्ये धेरै त गुमनाम हुन पुग्छन् । प्रदीप गिरि भने यसमा अपवाद बन्न पुगेका छन् । सत्तामा नगए पनि गिरि जनताको मनमा बस्न सकेका रहेछन् ।

सामयिक नेपाली कांग्रेस समाजका प्रखर बौद्धिक राजनीतिज्ञ तथा चिन्तक प्रदीप गिरिप्रति हार्दिक श्रद्धा सुमन !