काठमाडौं । काठमाडौं महानगरपालिकाको नगर प्रहरीले बालुवाटार क्षेत्रको फुटपाथमा मकै बेच्ने चेतेन्द्र आचार्य र सिता आचार्य दम्पतीलाई कारबाही गर्ने तयारी थालेको छ । 

महानगरको नगर प्रहरीले कारबाही गर्दा उल्टै आइलागेको भन्दै कारबाही गर्ने तयारी भइरहेको नगर प्रहरी प्रमुख धनपति सापकोटाले बताए । 

शुक्रबार बालुवाटर क्षेत्रको फुटपाथमा मकै बेचिरहेको अवस्थामा नगरप्रहरीले बल प्रयोग गरेर आचार्य दम्पतीको मकैसहितको ठेलागाडा उठाएको थियो । जुन अहिले सामाजिक सञ्जालमा भाइरल हुँदा चर्को आलोचना भइरहेको  छ । 

नगर प्रहरीमामाथि गरेको दुर्व्यवहारको कारण देखाउँदै प्रचलित कानुन बमोजिम कारबाही गरिने सापकोटाले बताए । 

“नगरप्रहरीलाई अगुल्टा, चिम्टाले हानेँ भनेर उहाँ आफैँले मिडियामा भन्नुभएको छ नि । अहिलेको प्रचलित कानुन बमोजिम सामाजिक दुर्व्यवहार तथा गाली बेइज्जतविरुद्धमा कारबाही हुन्छ,” सापकोटाले भने  । 

नगर प्रहरी नेतृत्वले आचार्य दम्पतीलाई दोषी देखाउदै ‘भुँडी घोच्दिन्छु आँखा फुटाइदिन्छु’ भनी धम्की दिएको समेत दाबी गरेको छ । दम्पतीले घुस माग्ने नगरप्रहरीलाई अगुल्टोले हानेको बताएका थिए । 

नगरप्रहरीले यस्ता कारबाही र फुटपाथ उठाउने क्रम दैनिक भइरहेको जनाएको छ । आचार्य दम्पतीले नगर प्रहरीका सई राजन श्रेष्ठमाथि ५ हजार रुपैयाँ घुस मागेको आरोप लगाएको छ । 

घुसको आरोपलाई भने नगर प्रहरी नेतृत्वले बचाउ गरेको छ । सापकोटा भन्छन्, “काँ ५ हजार घुस ? पहिलो दिन त उहाँले त्यो भन्नुभएकै छैन । पछिल्लो दिन मात्रै भन्नुभएको हो । एक हप्ता अगाडि हाम्रो इन्स्पेक्टरले बोलाएर उहाँलाई सोधेको छ । त्यो फुटपाथमा नबस्नु भनेर सम्झाएको छ । त्यो बेला पनि पैसा घुस माग्यो भनेको छैन । भोलिपल्टदेखि मात्रै उहाँले यो कुरा निकाल्नुभएको हो ।”

समयअनुसार खुला ठाउँहरुमा फुटपाथ व्यवसायको तालिका निर्धारण गर्ने बालेनको प्रतिवद्धता कहिले कार्यान्वयन होला ? 

महानगरले फुटपाथ व्यापारीको सामान जफत र लिलाम गरी करौँडौ रुपैयाँ कमाएको छ । ठेलागाडा, साइकललगायत फलामजन्य सामान लिलाम गर्छ । ०७५–७६ मा फलामजन्य सामान लिलामबापत ५ लाख ७०० रुपैयाँ महानगरले कमाएको छ । यस्तै ०७६–७७ मा लिलाम गरिएका सामानबाट १८ लाख रुपैयाँ कमाएको छ ।

चारवर्षमा खाद्यान्न, कुहिने र फिर्ता दिन मिल्ने सामान फुटपाथ व्यापारीलाई फिर्ता दिए बापत ३५ लाख ७५ हजार जरिवाना तिराएको छ । 

तीन हजार बढी व्यापारीलाई कारबाही गरेको छ । 

त्यस्तै २०७७–७८ मा ८० लाख ११ हजार एक सय र ०७८–०७९ मा ५१ लाख ९३ हजार ९०० रुपैयाँ फुटपाथ व्यापारीको सामग्री जफत गरेपछि लिलाम गरेर र जरिबाना तिराएर रकम संकलन गरेको छ । 

नगरप्रहरीले जफत गरेका सामाना आन्तरिक प्रशासन शाखा कार्यालयमा राख्ने गरेको छ । 

महानगरका तत्कालीन मेयर विद्यासुन्दर शाक्यले २०७५ सालमा फुटपाथ र सडकबाट जफत भएका फलामजन्य सामान फिर्ता नदिने निर्णय गरेका थिए । उनले महानगरको कार्यपालिका बैठकबाट यस्तो निर्णय गराएका थिए । 

हाल नगरप्रहरीले व्यापारीको सामान हेरेर २०० देखि ५०० रुपैयाँसम्म जरिबाना तिराउने गरेको छ । फुटपाथ जफत र लिलामबाट आर्जन भएको पैसा महानगरले कहाँ खर्च गर्छ भन्नेबारे पनि एकिन छैन । 

महानगरका मेयर बालेन्द्र साह (बालेन) चुनावी मैदानमा उत्रदै गर्दा आफ्ना प्रतिवद्धताको ४ नम्बरको छैटौं बँुदामा उपभोग अवधि वा समयअनुसार खुला ठाउँहरुमा फुटपाथ व्यवसायको तालिका निर्धारण गर्ने थियो । 

अहिलेसम्म पनि मेयर बालेनले फुटपाथ व्यापारीमाथि समय निर्धारणबारे कुनै निर्णय गरेका छैनन् । उनले फुटपाथ व्यापारीको समय निर्धारण तालिका अन्तर्गत कुनै पनि गृहकार्य समेत नगरेको महानगर स्रोतले बताएको छ ।