साधारणतया कुनै पनि देशमा संविधान संशोधन हुनसमेत हम्मे हम्मे हुन्छ । अझ नयाँ संविधान जारी गर्नका लागि झन् कति प्रकारका षडयन्त्र र राजनीति हुन्छन् भन्ने कुरा सहजै अनुमान लगाउन सकिन्छ । नेपालको सन्दर्भमा २०७२ सालको संविधान जारी गर्नु फलामको च्युरा चपाउनु सरह नै थियो किनभने जनआन्दोलनको राप र ताप सकिएको एक दशक हुन लाग्दै थियो र प्रतिक्रियावादीको खेल तथा भू–राजनीतिक स्वार्थ नयाँ संविधान जारी नहोस् भन्ने दिशामा बढेर गएको थियो । दुई सय पचास वर्ष पुरानो राजतन्त्रको अन्त्य र त्यति नै समयदेखि एकात्मक शासन प्रणाली भएको नेपाल संघीयतामा जाँदै थियो । यस्तो अवस्थामा राजनीतिक दलहरूको सहमति हुँदाहुँदै पनि संविधान जारी हुने विषयमा ठूलो संशय थियो । अझ देश भर्खरै भयावह भूकम्पबाट तङ्ग्रीन खोज्दै गरेको र ठूलो छिमेकी भारतले संविधान जारी नहोस् भनेर नाकाबन्दी लगाएको अवस्थामा सरकारको नेतृत्व गरेका प्रधानमन्त्रीका लागि कति असहज परिस्थिति थियो सो अनुमान मात्र गर्न सकिन्छ । त्यसैले संविधान जन्माउने प्रधानमन्त्री स्वर्गीय सुशील कोइरालाको अवसानको सातौं स्मृति दिवसमा उनको योगदानको कदर गर्नु र उनलाई इज्जतसँग सम्झनु संघीय, लोकतान्त्रिक, समावेशी गणतन्त्रका हिमायतीहरूका लागि स्वाभाविक कर्म हो ।
प्रधानमन्त्री तथा नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले माघ २६ गतेको दिन सुशील कोइरालाको योगदान सम्झँदै उनीप्रति ऋद्धा सुमन अर्पण गर्नुले नेपाली कांग्रेसको लोकतान्त्रिक चरित्रको झल्को दिएको छ । देउवाका लागि कोइराला पहिले आफूभन्दा वरिष्ठ नेता र केही कालपछि सबैभन्दा ठूला प्रतिस्पर्धी थिए । बाह्रौं महाधिवेशनमा सुशील कोइरालासँग पराजित भएर नेपाली कांग्रेसको जिम्मेवारी पाउनबाट पछि परेका देउवाले कोइरालाको अवसानपछिको महाधिवेशनबाट सभापति भए र २०७८ सालमा दोस्रोपल्ट सभापतिका साथै अहिले देशको प्रधानमन्त्री पनि भएका छन् । त्यसैले, प्रधानमन्त्रीको रुपमा मात्र होइन पार्टीको सभापतिको रुपमा पनि देउवाले कोइरालाको योगदानको कदर गर्नुले संविधान जारी गर्ने क्रममा नेपाली कांग्रेसको भूमिकाको महत्वलाई उजागर गरेको छ ।
सुशील कोइराला वास्तवमा एक सच्चा देशभक्त तथा इमान्दार नेता थिए । २०४७ सालदेखि नेपाली कांग्रेस सरकारमा भएको समयमा आफूले चाहेको समयमा उनी प्रभावशाली मन्त्री बन्नसक्थे । तर त्याग र निष्ठाका प्रतिमूर्ति यिनले गिरिजाप्रसाद कोइरालाको अवसान नभएसम्म केवल पार्टीको काममा मात्र आफूलाई समर्पित गरे । उनी जब प्रधानमन्त्री भए त्यसबेला उनको सम्पत्ति केवल दुईवटा मोबाइल फोन मात्र थियो, जुन अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाका लागि महत्वपूर्ण समाचार भए । यदी सुशील कोइरालाको दृढता, आत्म विश्वास र राष्ट्र प्रेम नभएको भए र उनी इमान्दार नभएका भए संविधान जारी गर्न अवश्य सहज हुँदैन थियो । त्यसैले कोइरालाको सातौं स्मृति दिवशमा उनीप्रति हार्दिक सम्मानका साथ श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दछौं ।