काडमाडौं । कोरोनाले विकराल रूप लिँदै गएमा नेपालका दुर्गम क्षेत्रमा धेरै असर पर्ने विज्ञहरूको भनाइ छ । अधिकांश दुर्गम क्षेत्र रहेको कर्णाली प्रदेशको राजधानी सुर्खेतमा २३ जना कोरोना संक्रमित भेटिएका छन् । 

यसले गर्दा अन्य जिल्लाहरूमा यसले जटिलता निम्त्याउने अनुमान लगाउन सकिन्छ । पछिल्लो समय भारतबाट आएका व्यक्तिहरूबाट कोरोना भाइरसको संक्रमणले ठूलो रूप लिन सक्ने त्रासमा कर्णालीका बासिन्दा छन् । 

कर्णाली प्रदेशका धेरै मानिस रोजगारीको शिलशिलामा भारत जाने गर्छन् । त्यसैले सरकारले भारतमा रहेका मानिसलाई नेपाल भित्र्याउन लागेपछि सबैभन्दा धेरै जोखिम कर्णालीमा रहेको छ । कर्णालीका जिल्लामा भारतबाट आउने मानिसको संख्या दिनदिनै बढिरहेको छ । त्यसैअनुसार महामारीको न्यूनीकरणका लागि कर्णाली प्रदेश सरकार सचेत रहेको छ ।

सजक माथिल्लो कर्णाली 

पछिल्लो समय कर्णालीको एकमात्र ठूलो अस्पताल कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा सावधानी अपनाइएको छ । प्रतिष्ठानमा हाल १२० बेडको आइसोलेसन वार्ड छ । त्यस्तै भेन्टिलेटरको संख्या पनि बढाइएको छ । प्रतिष्ठानका राजिस्टार विश्वराज काफ्लेका अनुसार जुम्लाको अवस्था सामान्य रहेको र केही भइपरि आएमा यसको समाधान गर्ने दक्ष जनशक्ति पनि तयारी अवस्थामा छ ।

“जुम्लाको अवस्था अहिले सामान्य छ । हामीले बाहिरबाट आएका र क्वारेन्टाइनमा बसेका मानिसहरू गरेर करिब २७ सय मानिसको स्याम्पल लिएर परीक्षण गराएका छौं । त्यसमा सबैको रिपोर्ट नेगेटिभ नै आएको छ । भारतबाट आएका मानिसहरूलाई क्वारेन्टाइनमा राख्ने व्यवस्था गरेका छौं । जुम्लामा हाल एकीकृत क्वारेन्टाइन निर्माण भएको छ,” काफ्लेले बाह्रखरीसँगको कुराकानीमा भने । 

जुम्लाबाहेक अन्य जिल्लामा पनि केही संक्रमित भेटिएमा प्रतिष्ठानले उपचारका लागि समन्वय गर्नेछ ।

त्यस्तै जिल्ला प्रशासन कार्यालय जुम्लाकी प्रमुख जिल्ला अधिकारी दुर्गा बन्जाडेले अहिलको अवस्थामा जुम्ला सामान्य भए पनि पछिल्लो चार दिनमा भारतबाट आएका मानिसको संख्यामा वृद्धि हुँदा जोखिम बढ्न सक्ने अनुमान उनको छ ।

“पछिल्लो चार दिनमा जुम्लामा १०० जना मानिसको आगमन भएको छ । उनीहरूलाई राखेको १० दिनमा हामी परिणाम लिने छौं । उनीहरूलाई सेनाको निगरानीमा सुरक्षित साथ राखिएको छ । भारतबाट मानिसहरू आउँदा केही जोखिम भने छ,” बन्जाडेले भनिन् । 

उच्च जोखिममा दैखेल 
कर्णाली प्रदेशको राजधानी सुर्खेत नजिकै रहेको दैलेख हाल प्रदेशकै उच्च जोखिममा रहेको जिल्ला हो । दैलेखमा हालसम्म आठ जनामा कोरोना संक्रमित देखिएका छन् । भारतमा काम गर्ने मानिसहरू जिल्लामा आउने संख्या बढेको छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालय दैलेख र जिल्लाका डक्टरहरूले गरेको आंकलनभन्दा भारतबाट आएका मानिसको संख्या बढी देखिएको छ । 

दैलेखमा हाल ६ हजारभन्दा धेरै भारतबाट मानिसहरू भित्रिएका छन् । जसमा १५ सय जनाको हाराहारीमा सोमबार मात्रै मानिसहरू भित्रिए । मानिसको आउने क्रम जारी रहँदा हाल जिल्लालाई क्वारेन्टाइनको व्यवस्था मिलाउन असहज भएको छ । जिल्लामा भारतमा काम गर्न गएका मानिसहरू आउने अनुमानित संख्या ४० हजार छ । त्यसले गर्दा दैलेख जिल्लालाई कर्णालीकै उच्च जोखिममा हेरिएको छ । 

“हामीले अनुमान गरेभन्दा धेरै मानिस भारतबाट भित्रँदा अवस्था असहज भएको छ । अहिले ६ हजार मानिसको व्यवस्थापन गर्न नै हामीलाई हम्मेहम्मे भएको छ । जिल्लाका सरकारी तथा गैर सरकारी भवन, स्वास्थ चौकी केही सरकारी भवनलाई क्वारेन्टाइन बनाएका छौं । अझै भारतबाट आउने मानिसहरूको संख्या बढ्न सक्छ । त्यसैले जोखिम धेरै छ तर, सजकता अपनाउँदै अगाडि बढेका छौं,” जिल्ला प्रशासन कार्यालय दैखेलका प्रमुख जिल्ला अधिकारी युवराज कटेल भने ।

अछुतो छैन राजधानी सुर्खेत

कर्णाली प्रदेशको राजधानी सुर्खेत पनि कोरोनाको उच्च जोखिम भएको स्थान हो । प्रदेशकै राजधानी भएका कारण पनि मानिसहरू धेरै बसोबास हुने स्थान हो । भारतबाट सुर्खेत प्रस्थान गर्ने मानिसहरू पनि धेरै छन् ।

सुर्खेतमा हालसम्म चार जनामा कोरोना भाइरसको संक्रमण देखा परिसकेको छ । आज मात्र थप चार जनामा कोरोना भाइरसको संक्रमण देखिएको छ । जम्मा १२ जनामा कोरोना संक्रमण देखिए पनि आठ जना भने दैलेखका छन् । 

सुर्खेतमा यसअघि भारतबाट आएका व्यक्तिहरूलाई पनि क्वारेन्टाइनमा राखिएको थियो । उनीहरूको परीक्षण नेगेटिभ देखएपछि मात्र घर पठाइएको हो । नयाँ भेटिएकाहरू भने भर्खरै भारतबाट आएका हुन् ।