विराटनगर । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको गृह जिल्ला झापा हो । ओलीको गृहनगर भएरै बग्छ रतुवा खोला पनि । मास्तिर चुरे क्षेत्रबाट समथर फाँटमा झर्ने क्रममा रतुवा खुब उर्लन्छ । यो खोलामा बाँध बाँध्‍ने र बाढी नियन्त्रण गर्ने विषयलाई लिएर हिजोआज पनि झापामा प्रधानमन्त्री ओलीले गरेको एउटा भाषणको चर्चा हुने गर्छ । यसलाई उखान टुक्काकै शैलीमा जनताले टिप्पणी गर्ने गर्छन् ।

बर्सेनि रतुवाको बाढीले झापा र मोरङमा धेरै धनजनको क्षति हुने गर्छ । खेत कटान गर्छ । बाली बगाउँछ । यही मेसोमा प्रतिनिधिसभा चुनावताका ओलीले “अब म जितेर गएपछि रतुवाको पाता कसिदिन्छु” भन्दै चुनावीसभामा भाषण गरेका थिए । खासमा बाँध बाँधेर बाढीको समस्या समाधान गर्ने मनसायले यसरी भाषण गरे पनि चुनाव जितेर गएका ओली निर्वाचन क्षेत्र फर्किएनन् । विकासमा ध्यान दिएनन् । अर्को चुनावमा जनताले ओलीलाई हराइदिए । उनको साटो तत्कालीन माओवादीका उमेदवारलाई जनताले चुनावी मत दिए । अहिले पनि जनताले टिप्पणी गर्दै भन्ने गर्छन् ‘प्रधानमन्त्री ओलीले पाता कसिदिन्छु भनेको रतुवाले हाम्रै पो पाता कसिरहेको छ ।’

ओली फेरि दमक क्षेत्रबाट चुनाव जितेर गए । अहिले प्रधानमन्त्री बनेका छन् तर उनको गृहजिल्ला र गृहनगरनजिकैको एक पालिकालाई प्रदेश राजधानी विराटनगरसँग जोड्ने हुलाकी मार्गमा रतुवा खोलाको बिजोगले भने गिज्याइरहेको छ । “रतुवा खोलाको पाता अझै कसिएको” छैन बरु सर्वसाधारण पक्की पुल मुन्तिर बाँसको पुल बनाएर जोखिमपूर्ण तरिकाले आउजाउन गर्न बाध्य छन् । लड्दैपड्दै र शुल्क बुझाएर गौरीगन्जबाट रतुवाईमाईतर्फ आउनु सर्वसाधारणको नियतिजस्तै बनेको छ ।
 
सरकारकै पहलमा पक्की पुल त बन्यो तर यसको प्रयोग हुन सकेन । बाँसको भाटे पुलबाट शुल्क तिरेर दैनिक सयौं मानिस आउजाउ गर्नुपर्छ । दुवै पालिकाका स्थानीयले आ-आफ्नो तिरबाट बाँसको पुल बनाएका छन् । जताबाट आउने हो उसैको पुल प्रयोग गर्नुपर्छ ।

पक्की पुलबाट आवत-जावत नहुँदा सर्वसाधारणले मोटरसाइकलको ३० रुपैयाँ, साइकलको २० रुपैयाँ र पैदल यात्री गर्ने भए १० रुपैयाँ शुल्क बुझाउनुपर्छ । स्थानीय कैलाश श्रेष्ठले पक्की पुल खोलाको बीच भागमा परेकाले बाँसको पुल नै प्रयोगमा आएको सुनाए । ढुंगा र जाली बाँधेर पुलका दुवै छेउमा बाटो बनाउनुपर्ने भए पनि यो नबन्दा सर्वसाधारण बाँसकै पुल प्रयोग गर्न बाध्य छन् । बर्खामा बाढीले पुलछेउका बाटो बगाउने गरेकाले पुल सञ्चालनमा नआएको स्थानीय बताउँछन् । 

९ पिलरहितको पुल निर्माण गर्न सरकारले १० करोड ४१ लाख ९४ हजार रुपैयाँ खर्च गरेको थियो । पुलको लम्बाइ २०५ मिटर छ । दुईतर्फी यातायात सञ्चालन गर्न सकिने भए पनि पुल प्रयोगमा छैन । बर्खामा पानीको सतह बढ्दा स्थानीयले डुंगा प्रयोग गरेर आउजाउ गर्थे । हुलाकी राजमार्गमा पर्ने यो पुल २०६५ साउन १ गतेदेखि औपचारिक शिलान्यास भई निर्माण सुरु भएको थियो । झन्डै ५ वर्षपछि २०७२ जेठमा पुल निर्माण भएको थियो ।

क्याप्सन :
रतुवा खोलामा पक्की पुलमुनि बनाइएको बाँसको पुलबाट आउजाउ गर्दै सर्वसाधारण । तस्बिर सौजन्य : रवीन्द्र बराल