काठमाडौं । नेपालमा पछिल्लो समय नसर्ने रोगको पहिलो नम्बरमा दम रोग देखिएको छ । स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्ले हालै सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदनअनुसार ११ दशमलव ७ प्रतिशत नेपालीमा दम रोग रहेको पाइएको हो । यो तथ्यांक ७२ जिल्लाको हो ।
८ दशमलव ६ प्रतिशतमा मधुमेह, ६ प्रतिशतमा दीर्घकालीन मिर्गौला रोग र २ दशमलव ९ प्रतिशतमा मुटुरोगको समस्या रहेको पाइएको छ । परिषद्ले ७२ जिल्लाका २० वर्ष माथिका उमेरका १३ हजार २ सय र २० वर्ष उमेर समुहका व्यक्तिमा सर्वेक्षण गरेको थियो । जसमा सबैभन्दा बढी दम रोग देखिएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । सन् २०१६ देखि २०१८ सम्म विभिन्नस्तरबाट दुई चरणमा अनुसन्धान गरिएको थियो ।
त्यसैगरी अनुसन्धान परिषद्का अधिकृत डा. मेघनाथ धिमालले पछिल्लो समय नसर्ने रोगको जोखिम बढीरहेकोमा दम रोगको जोखिम उच्च देखिएको बताए ।
“दीर्घकालीन नसर्ने रोगहरू विशेषगरी न्यून तथा मध्यम आय भएका राष्ट्रहरूमा रोग र मृत्युको मुख्य कारकका रूपमा रहेको छ”, उनले भने, “सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन, मादकपदार्थको सेवन, दमरोगको जोखिम, रगतमा चिनीको उच्च मात्रा, उच्च रक्तचाप महिलामा भन्दा पुरुषमा बढी देखिएको छ ।”
नेपालमा दीर्घकालीन नसर्ने रोगहरुको जोखिम पछिल्लो समय बढीरहेको छ । जसललाई दीर्घकालीन रोग रोकथामसम्बन्धी कार्यक्रम आवश्यक भएको परिष्दका अध्यक्ष डा. अञ्जनीकुमार झाले बताए । उनले भने, “सन् २०१८ मा समपन्न भएको अध्ययनमा सरकारी स्तरबाट नै नसर्ने रोग नियन्त्रणका कार्यक्रम गनुपर्ने देखिएको छ । ”
परिषद्ले कुन रोगको जोखिम कस्तो छ भन्ने रगत र पिसाबको नमुना संकलन गरेर जाँच गरेको उनले बताए ।
