काठमाडौं । नेपालको पुँजी बजारमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको भन्दा लघुवित्त संस्थाको सेयर मूल्य महँगो छ ।

अधिकांश बैंक तथा वित्तीय संस्थाको सेयर मूल्य १ हजार रुपैयाँभन्दा कम भइरहेको बेला लघुवित्त संस्थाको सेयर मूल्य भने ५ हजार नजिक छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीतिमा सुगम क्षेत्रमा लघुवित्त संस्था खोल्न अनुमतिपत्र दिन बन्द गरेपछि पछिल्लो समय लघुवित्तीय संस्थाको सेयर बढेको हो । 

करोड लगानीमा खुलेका लघुवित्त संस्थाको सेयर मूल्य अकासिएपछि पुँजीकरण मूल्य पनि बढेर अर्बौं रुपैयाँ पुगेको छ । 

पछिल्लो समय लघुवित्तीय संस्थाको प्रतिफल राम्रो देखिएकाले सेयर मूल्य बढेको नेपाल स्टक ब्रोकर एसोसिएसनका अध्यक्ष नरेन्द्र सिजापति बताउँछन् । “अधिकांश लघुवित्त संस्थाको प्रतिफल बढी देखिएको छ,” उनले भने, “यही कारणले सेयर मूल्य बढेको हुनसक्छ ।” नेपाल राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्षदेखि निक्षेप र कर्जाको स्प्रेड दर तोकेकाले चालु आवदेखि उनीहरूको नाफा घट्ने सम्भावना रहेको उनको भनाइ छ । उनका अनुसार लघुवित्त संस्थाले ६० प्रतिशतसम्म लाभांश दिन थालेका छन् । 

सबैभन्दा बढी सेयर मूल्य हुनेमा नागबेली लघुवित्त विकास बैंक छ । नागबेलीको सेयर ४ हजार ५२० रुपैयाँमा कारोबार भएको छ । झापाको बिर्तामोडमा केन्द्रीय कार्यालय रहेको नागबेलीको चुक्ता पुँजी साढे २ करोड रुपैयाँ छ । नागबेलीको सेयर मूल्य बढेपछि उसको बजार पुँजीकरण बढेर १ अर्ब १३ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । त्यस्तै किसान माइक्रोफाइनान्स लिमिटेडको मूल्य ३ हजार ७६३ रुपैयाँ छ । किसानको पुँजीकरण ७५ करोड २६ लाख रुपैयाँ पुगेको छ । मिर्मिरे माइक्रोफाइनान्स डेभलपमेन्ट बैंकको ३ हजार १८५, जनउत्थान सामुदायिक लघुवित्त विकास बंैंकको २ हजार ८९९ रुपैयाँ र समिट माइक्रोफाइनान्स डेभलपमेन्ट बैंकको २ हजार ८५० रुपैयाँ सेयर मूल्य पुगेको छ । 

यसैगरी स्वावलम्बन विकास बैंकको २ हजार २ सय र एनएमबी लघुवित्त वित्तीय संस्था लिमिटेडको २ हजार ९० रुपैयाँ सेयर मूल्य छ । छिमेक लघुवित्त विकास बैंकको २ हजार ४० र स्वरोजगार लघुवित्त विकास बैंकको २ हजार रुपैयाँ छ । सबैभन्दा कम सेयर मूल्य मेरो माइक्रोफाइनान्स विकास बैंकको ४११ रुपैयाँ छ । सबैभन्दा बढी बजार पुँजीकरण भएको लघुवित्त संस्थामा छिमेक लघुवित्त विकास बैंक भएको छ । उसको बजार पुँजीकरण १२ अर्ब १५ करोड रुपैयाँभन्दा बढी छ । छिमेकको सेयर मूल्य २ हजार ४० रुपैयाँ छ । 

स्वाबलम्बन विकास बैंकले आफ्ना सेयरधनीलाई ३५ प्रतिशत बोनस सेयर र २१ प्रतिशत नगद लाभांश गरी झण्डै ५६ प्रतिशत प्रतिफल दिने घोषणा गरेको छ ।

नेपाल राष्ट्र बैंकबाट गत असारसम्ममा कुल ४२ लघुवित्तीय संस्थालाई कारोबार गर्न स्वीकृति प्रदान गरेको छ । यीमध्ये २४ लघुवित्त संस्थाले सर्वसाधारणलाई प्राथमिक सेयर निष्कासन गरी नेप्सेमा सूचीकृत भएका छन् । अन्य लघुवित्त संस्थाले पनि साधारण सेयर निष्कासनको तयारी गरेका छन् । ४२ मध्ये ७ वटा लघुवित्त संस्थालाई राष्ट्रिय स्तरको कारोबार गर्न लाइसेन्स दिइएको छ । न्यूनतम डेढ करोडदेखि कारोबार क्षेत्रका आधारमा १० करोड रुपैयाँसम्म चुक्ता पुँजी तोकेको छ ।

राष्ट्रिय स्तरका लघुवित्त संस्थाको भन्दा क्षेत्रीय र जिल्ला स्तरको सेयर मूल्य बढी छ । राष्ट्र बैंकले निर्धन उत्थान, रुरल माइक्रोफाइनान्स डेभलपमेन्ट सेन्टर लिमिटेड, छिमेक, डिप्रोक्स, साना किसान, स्वावलम्बन र नेरुडे लघुवित्त विकास बैंकलाई राष्ट्रिय स्तरका वित्तीय संस्था भनेको छ ।