काठमाडौं । साउन १ गतेबाट नेपाली चलचित्र उद्योगमा लागु भएको बक्सअफिस सकारात्मक भए पनि यसले चलचित्र क्षेत्रमा रातारात परिवर्तन नल्याउने चलचित्रकर्मीहरुले बताएका छन् । चलचित्र क्षेत्रमा रहेको अपारदर्शिता र अनावश्यक हल्ला कम गर्दै व्यवस्थित भने गर्दै जाने चलचित्र निर्देशक तथा निर्माताहरुको भनाइ छ ।
राज्यलाई कर तिर्न थालेपछि चलचित्रलाई हेर्ने राज्यको दृष्टिकोण परिवर्तन हुने उनीहरुको भनाइ छ । चलचित्र निर्देशक दीपेन्द्र के खनाल बक्सअफिस लागु हुनु सकारात्मक रहेको बताउँछन् । आफूहरुले लामो समयदेखि चलचित्र उद्योग पनि कर्पोरेट रुपमा जानुपर्यो भनेर उठाएको माग अब पूरा हुने उनको विश्वास छ ।
“हामी लामो समयदेखि नेपाली चलचित्र क्षेत्रलाई पनि राज्यले कर्पोेरेट सरह व्यवहार गरोस् भनेर माग गरिरहेका थियौं । अब चलचित्र पनि करको दायरामा आएपछि पक्कै पनि राज्यले कर्पोरेट सरह व्यवहार गर्नेछ,” निर्देशक खनाल भन्छन्, “चलचित्र उद्योगले कर तिर्ने भएपछि राज्यसँग गर्ने बार्गेनिङ पावर पनि बढ्छ । जति धेरै चलचित्र क्षेत्रले कर तिर्छ, त्यति नै यो क्षेत्रप्रति राज्यको दायित्व पनि बढ्छ ।”
अब झोलामा फिल्म बनाउने परिपाटीको अन्त्य हुने उनको विश्वास छ । प्रोडक्सन हाउस नराखी विना हिसाबकिताब चलचित्र बनाउने प्रचलनको अन्त्य भएमा पनि केही हदसम्म चलचित्र क्षेत्र व्यवस्थित हुने निर्देशक खनाल बताउँछन् ।
पारदर्शिता बढेसँगै चलचित्रको ग्रस कलेक्सनको यकिन विवरण आउने अपेक्षा रहेको बताउँदै उनी भन्छन्, “बक्स अफिस लागु भएसँगै धेरै चलचित्रका धेरै आयाममा सकारात्मक असर पर्छ, पारदर्शिता पनि बढ्छ भन्ने हाम्रो विश्वास छ ।” काठमाडौं उपत्यका भित्रभन्दा पनि बाहिर यसको आवश्यकता औँल्याउँदै उनी भन्छन्, “काठमाडौं उपत्यकाका मल्टिप्लेक्सको रिपोर्ट पहिला पनि आउँथ्यो, वास्तवमा काठमाडौं बाहिरको कलेक्सनको रिपोर्टको आवश्यकता निर्मातालाई छ । आशा गरौं, बाहिर पनि बक्सफिस लागु गर्दै जाला ।” हावाका भरमा करोडौं ग्रस कलेक्सन भएको प्रचार गर्ने प्रचलनको भने अब अन्त्य हुने निर्देशक खनाल बताउँछन् ।
चलचित्र निर्मातासमेत रहेका निर्देशक विकास आचार्य बक्सअफिस लागु भएछि अब निर्माताहरुलाई सहज भएको बताउँछन् । “हलहरु पारदर्शि भएनन् भन्ने सधै गुनासो हुने गरेको थियो, अब त्यो अवस्था रहँदैन । जहिले भएपनि हुनै पथ्र्यो अहिले लागु भयो यो समग्र चलचित्र उद्योगकै लागि राम्रो हो,” आचार्य भन्छन्, “निर्मातासँगै सरकारलाई पनि राजस्व जाने भएको छ ।”
हलहरुले शो नै गायब गरिदिने र टिकट बिक्री लुकाउने गरेको समस्या अब अन्त्य हुने उनी बताउँछन् । चलचित्रले व्यापार गरेको खण्डमा अब निर्माताहरुले ठगिनुपर्ने छैन ।
निर्देशक रामबाबु गुरुङ बक्सअफिस लागु हुनु सकारात्मक भएपनि यसले रातारात चलचित्र क्षेत्रमा परिवर्तन ल्याउँछ भन्नेमा विश्वास राख्दैनन् । “पारदर्शिता बढ्छ भन्ने अपेक्षा पक्कै पनि धेरैमा हुनेछ तर नियतमा नै खोट छ भने अहिले जडान गरिएको प्रविधिले सबैकुरा रोक्न सक्छ जस्तो लाग्दैन,” गुरुङ भन्छन्, “बक्सअफिस लागु भयो भन्दैमा चलचित्रमा रातारात लगानी थपिन्छ भन्ने पनि होइन । प्यासनले लगानी गर्नेहरु हुन्छन् ।”
चलचित्रको कलेक्सनको बजारबाजी भने अब अन्त्य हुने गुरुङ बताउँछन् । चलचित्र रिलिज भएको हप्ता दिन नहुँदै करौडौं कमाएको प्रचार गर्नेहरु अब राज्यले कर उठाउने भएपछि त्यसो नगर्ने उनी बताउँछन् । निर्माता, वितरक र प्रदर्शकबीच राम्रो समन्वय भएको खण्डमा भने बक्सअफिस प्रणालीमार्फत चलचित्रमा पारदर्शितासँगै धेरै पक्ष व्यवस्थित हुँदै जाने उनी गुरुङको विश्वास छ ।
५ दशक लामो इतिहास बोकेको नेपाली चलचित्र उद्योगमा यही साउन १ गतेबाट काठमाडौं उपत्यकाका ११ वटा मल्टिप्लेक्स र ९ वटा सिंगल थिएटरमा बक्स अफिस लागु भएको हो । चलचित्र विकास बोर्डको तथ्यांक अनुसार वार्षिक करिब सयवटा चलचित्र रिलिज हुँदै आएका छन् ।