काठमाडौं । पोखराको वायुको गुणस्तर आइतबार खतराको तहमा पुगेको छ । मध्याह्न १२ बजे त्यहाँको एयर क्वालिटी इन्डेक्स (एक्यूआई) ३४४ र पीएम (पर्टिकुलेट म्याटर) २.५ को मात्रा १४०.१ पुगेको वातावरण विभागले जनाएको छ ।

सोही समयमा कैलालीको धनगढी पनि ‘अस्वस्थकर’ छ । त्यहाँको एक्यूआई १५१ र पीएम २.५ को मात्रा ५९.६ पुगेको छ । यीबाहेक अरू सहरको एक्यूआई १५० भन्दा तल छ ।

विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ)को वायु गुणस्तर मापदण्डानुसार, एक्यूआई ५० सम्मको वायु ‘स्वस्थकर’ हुन्छ । एक्यूआई १०१ देखि १५० को वायु बालबालिका, वृद्धवृद्धा र दीर्घरोगीका निम्ति अस्वस्थकर हुन्छ । त्यो १५१ देखि २०० सम्म पुगेमा सबैका निम्ति अस्वस्थकर हुन्छ ।

यस्तै, २०१ देखि ३०० सम्म पुगेमा ‘अति अस्वस्थकर’ र त्योभन्दा माथि भएमा ‘खतरनाक’ तथा बन्दै जाने डब्ल्यूएचओको मापदण्ड छ ।

पीएम १० र पीएम २.५ वायुको गुणस्तरका मुख्य मापक हुन् । पीएम २.५ को मात्रा ५ माइक्रोग्राम प्रतिघनमिटरभन्दा माथि भए वायु अस्वस्थकर हुने विश्व स्वास्थ्य संगठनको मापदण्ड छ ।

पीएम २.५ ले वायुमा मिसिएका आँखाले देख्न नसकिने २.५ माइक्रोनभन्दा साना कण, कार्बनमोनोअक्साइड, सल्फर, नाइट्रोजन अक्साइडको मात्रालाई बुझाउँछ । पीएम १० ले हावामा धुलोका कणको मापन गर्छ ।