काठमाडौं । वर्षायाम सकिएसँगै काठमाडौं उपत्यका फेरि प्रदूषित बनेको छ । उपत्यकाका विभिन्न स्थानमा वायु प्रदूषणको मात्रा अस्वस्थकरको तहमा पुगेको छ ।

वातावरण विभागको पछिल्लो २४ घण्टाको रेकर्डअनुसार, रत्नपार्कमा वायुको गुणस्तर एक्यूआई (एयर क्वालिटी इन्डेक्स) १५२ पुगेको छ । सोही अवधिमा शंखपार्क, खुमलटार, भक्तपुरलगायत स्थानमा एक्यूआई १२० भन्दा माथि पुगेको छ ।

आइतबार दिउँसो ३ः४५ बजे काठमाडौंको शंखपार्कमा एक्यूआई १३८ र रत्नपार्कमा १०७ पुगेको छ । गएको साउनमा काठमाडौंका यिनै स्थानको वायु सफा भएर एक्यूआई ५ सम्म झरेको थियो ।

काठमाडौंमा गत वर्ष फागुनदेखि वैशाख अन्तिमसम्म अधिकतम एक्यूआई ३०० सम्म पुगेको विभागको रेकर्ड छ ।

यसैबीच, वायुको गुणस्तरको अन्तर्रािष्ट्रय सूचकांक आईक्यू एयरका अनुसार, काठमाडौं विश्वका बढी प्रदूषित १० सहरमध्ये नौ नम्बरमा छ । आइतबार दिउँसो २:४५ को रेकर्ड अनुसार, प्रदूषित सहरको पहिलो नम्बरमा १८९ यूएस एक्यूआईसहित पाकिस्तानको लाहोर छ । नवौँ नम्बरमा रहेको काठमाडौंको औसत एक्यूआई १२४ छ ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनले एक्यूआई ५० भन्दा कम रहेको वायुलाई स्वस्थकर मानेको छ । सोभन्दा माथि भए वायु अस्वस्थकर तथा जति एक्यूआई बढ्दै गयो उति हानिकारक मानिन्छ ।

एक्यूआईमार्फत हावामा आँखाले देख्न नसकिने प्रदूषणको मात्रा तथा पीएम २.५ जाँचिन्छ । पीएम २.५ ले वायुमा मिसिएका आँखाले देख्न नसकिने २.५ माइक्रोनभन्दा साना कण, कार्बनमोनोअक्साइड, सल्फर, नाइट्रोजन अक्साइड लगायतको मात्रालाई बुझाउँछ ।