काठमाडौं । राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले अहिले आरोप प्रत्यारोप गर्ने समय नभएको बताएका छन् । संविधान दिवसको अवसरमा बिहीबार काठमाडौंमा आयोजित एक विशेष समारोहमा राष्ट्रपति पौडेलले अहिले देशप्रति नकारात्मक टिप्पणी गर्ने समय नभएको पनि बताए ।

“यो एकतावद्ध हुने समय हो । यो आफैँप्रति विश्वस्त हुने समय हो । यो भविष्य उन्मुख हुने समय हो । आजको दिनले हामी सबैलाई निरासाबाट आशा र समृद्ध नेपाल निर्माणको बाटोतिर जान प्रेरणा दिन  सकोस्,” उनले भने । 

राष्ट्रपतिको सम्बोधनको पूर्णपाठ

सम्माननीय उपराष्ट्रपतिज्यू,
सम्माननीय प्रधानमन्त्रीज्यू,
सम्माननीय प्रधानन्यायधीशज्यू,
सम्माननीय प्रतिनिधिसभाका सभामुखज्यू,
सम्माननीय राष्ट्रियसभाको अध्यक्षज्यू,
यहाँ उपस्थित विशिष्ट महानुभावहरू तथा 
आदरणीय दिदीबहिनी तथा दाजुभाइहरू !

आफूले निर्वाचित गरेका जनप्रतिनिधिमार्फत आफ्नो संविधान आफैं लेख्ने नेपाली जनताको पटक पटकको आन्दोलन, त्याग र बलिदानबाट प्राप्त उपलब्धिलाई संस्थागत गर्दै संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको संविधान जारी भएको आज नौ वर्ष पुरा भएको छ । यो गौरवमय क्षणमा म सबैभन्दा पहिले लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापनाका लागि आफ्नो जीवन आहुति दिने सहिदहरूप्रति भावपूर्ण श्रद्दाञ्जली व्यक्त गर्दछु । 

साथै, आन्दोलनका क्रममा जेल, नेल, निर्वासनसहित अनेकौं यातना सहने र जस्तै कष्टमा पनि अविचलित भइ परिवर्तनको पक्षमा क्रियाशील हुने लोकतन्त्रका योद्धाहरूलाई  सम्मानसहित हृृदयबाट नै धन्यवाद र आभार व्यक्त गर्न चाहन्छु । त्यस्तै, लोकतान्त्रिक आन्दोलनका अग्रज नेताहरूलाई यो अवसरमा सम्मानपूर्वक स्मरण गर्न चाहन्छु ।  

आफ्नो संविधान आफैं लेख्न पाउने हामीले पाएको यो सौभाग्य र अवसर कमैमात्र मुलुकका नागरिकले प्राप्त गरेका छन् । यो गौरवशाली विश्व इतिहास कायम गर्न सफल भएकोमा आजको विशेष दिनमा म फेरि एक पटक देशभित्र र बाहिर रहनु हुने सम्पूर्ण नेपाली दिदीबहिनी तथा दाजुभाइमा हार्दिक बधाई ज्ञापन गर्न चाहन्छु । 

यो संविधानले हामीलाई लोकतन्त्र दिएको छ । हामीले इतिहासमै सबैभन्दा धेरै स्वतन्त्रता र सम्मान प्राप्त गरेका छौं । यो संविधानले हामीलाई संघीयत दिएको छ, अधिकार सम्पन्न स्थानीय तह दिएको छ र केन्द्रको अधिकार गाउँ गाउँसम्म पुर्‍याउने अवसर दिएको छ । एकात्मक र केन्द्रिकृत शासनप्रणालीको बदलामा प्राप्त संघीयता हाम्रालागि संविधानले दिएको महत्त्वपूर्ण उपहार    हो । त्यसैले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र साकार पारौं । 

हामीलाई यो संविधानले बहुलवादमा आधारित एक समावेशी नेपाल बनाउने अवसर दिएको छ । वर्तमान संविधानले निरंकुश र केन्द्रिकृत राज्य व्यवस्थाका सबै प्रकारका विभेद र असमानतालाई अन्त्य गरेकोमात्र होइन वास्तविक अर्थमा नेपाली जनतालाई मालिक बनाएको छ । राज्यशक्तिको स्रोत अब नेपाली नागरिक भएका छन् । 

लोकतान्त्रिक निर्वाचनका माध्यमबाट जनप्रतिनिधि छनौट भइ अहिले संविधानतः तीनैतहका सरकारहरू क्रियाशील छन् र सरकारमार्फत हामी एक नयाँ भविष्यको यात्रामा आवद्ध भएका छौं । संविधानले प्रदान गरेका यी महत्त्वपूर्ण उपलब्धिहरू हुन् । यिनै उपलब्धिहरूका जगमा हाम्रो भविष्यको सुुखद यात्रा प्रारम्भ भएकोछ भन्ने मैले विश्वास लिएको छु । त्यो यात्रा मुख्यतः नेपाली नागरिकले परिवर्तनका आन्दोलमा देखेका सपनाहरू पूरा गर्ने नयाँ आशा, अपेक्षा र विश्वास सहितको गौरवमय यात्रा हुनुपर्छ भन्ने पनि मलाई लाग्छ । अतः यो हाम्रो पुस्ताको काँधमा आएको महत्त्वपूर्ण जिम्मेवारी पनि हो भनेर हामी सबैले बुझ्नुपर्छ । यो जिम्मेवारी पूरा गर्न एउटा लक्ष्यसहित अघि बढ्न आज हामी दृढ भएर संकल्प गरौं ।

संविधानमार्फत यो राष्ट्र निर्माणको समय हो । यसका लागि हामीले राज्यको आवधिक र दीर्घकालीन लक्ष्य निर्धारण गर्न आवश्यक छ । जुन लक्ष्य, हामी सबै नेपालीको साझा लक्ष्य बनोस् । जुन लक्ष्य, हाम्रा सबै राजनीतिक दलहरूको साझा लक्ष्य बनोस् । जुन लक्ष्य, हाम्रा प्रत्येक युवाहरूको साझा लक्ष्य बनोस् । र, त्यसले हामी सबैलाई एकतावद्ध भइ अगाडि बढ्न प्रेरित गरोस् । जसले गर्दा हाम्रा सन्ततीहरूले भोलि हामीमाथि गर्व गरुन् र भनुन् हाम्रा पुर्खाहरूले आजभन्दा धेरै वर्ष अगाडि जुन लक्ष्य बनाए, त्यो नै हाम्रो स्वर्णकाल हो, हाम्रा पुर्खाहरूले लोकतन्त्रको आलोकमा अगाडि बढ्ने जुन संकल्प गरे, त्यो इतिहासकै सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण क्षण थियो ।  

सबैलाई थाहा छ, लक्ष्य त्यसै प्राप्त हुँदैन । लक्ष्य प्राप्त गर्न संकल्प चाहिन्छ । लक्ष्य प्राप्त गर्न साधना चाहिन्छ । लक्ष्य प्राप्त गर्न अविचलित भइ अगाडि बढ्ने अटल आस्था र उच्च नैतिक शक्ति चाहिन्छ । हामीले प्राप्त गर्न चाहेको राष्ट्रिय लक्ष्य हासिल गर्न आज महत्त्वपूर्ण संकल्प गरौं । पहिलो संकल्प गरौं, हामी लोकतन्त्रप्रति प्रतिवद्ध रहने छौं । जस्तोसुकै अप्ठ्यारोमा पनि हामी लोकतन्त्रको गरिमालाई बचाउनेछौ र नागरिकलाई केन्द्रमा राखेर अगाडि बढ्नेछौं । दोश्रो संकल्प गरौं कि हामी सुशासन प्रति प्रतिवद्ध रहने छौं । राजनीति, राज्य र राजकाजलाई नैतिकता, निष्ठा र मूल्यमान्यताको सिमाभित्र आवद्ध गर्नेछौं ।

 तेश्रो संकल्प गरौं कि हामी समावेशीकरण र सामाजिक न्यायप्रति प्रतिवद्द रहनेछौं । हामी हाम्रा विभिन्न जाति, भाषा, धर्म, संस्कृति र सभ्यतालाई साझा बनाउने छौं । भ्रातृत्व, एकता र समभाव हाम्रो जीवन पद्दति हुनेछ । सामाजिक एकता र आपसी सम्मान हाम्रो सांस्कृतिक चरित्र हुनेछ । चौथो संकल्प गरौं, हामी जस्तोसुकै परिस्थितिमा पनि देश, यसको स्वाधिनता र सार्वभौमिकतालाई झुक्न दिनेछैनौं । पाँचौ, संकल्प गरौं कि हामी नागरिकको हितका लागि समर्पित हुनेछौ । हाम्रो राज्य, राजकाज र राजनीतिमा नागरिक पहिलो स्थानमा हुनेछन् । नागरिकको हितबाहेक हाम्रो राज्यको अरु कुनै स्वार्थ हुनेछैन । मलाई लाग्छ, यी संकल्पहरूलाई हामीले राष्ट्रिय संकल्प बनाउन सक्यौ भने, हाम्रो देशलाई विकास र सम्वृद्धिको त्यो उचाई छुन कसैले रोक्न सक्दैन भन्ने मलाई लाग्दछ ।  

यी संकल्प गर्दै मुलुकको सम्वृद्धिको यात्रामा अघि बढिरहँदा हामीले ध्यान दिनपर्ने केही महत्त्वपूर्ण विषयहरू छन् । पहिलो त हामीले राज्यलाई अझ लोकतान्त्रिक, न्यायपूर्ण, जनमुखी र सुशासित बनाउन आवश्यक छ । राजनीतिक परिवर्तनलाई नागरिकको जीवनसँग जोड्न हामीलाई प्रभावकारी सुशासन र उत्कृष्ट सेवा प्रवाह आवश्यक हुन्छ । जसले नागरिकमा आशा जगाउन सकोस् । जसले नागरिकलाई यही व्यवस्थामा मात्र मेरो भविष्य सुरक्षित छ भनेर लोकतन्त्रप्रति भरोसा जगाउन सकोस् । संविधानको वास्तविक कार्यान्वयन गर्दै सुशासन कायम गर्ने, विकास निर्माणलाई तिब्रता दिने र सेवा प्रवाहमा चुस्तता ल्याउनुपर्ने अहिलेको महत्त्वपूर्ण समयमा यसको पूर्ण कार्यान्वयनमा सबैले ध्यान दिनु अहिलेको आवश्यकता हो भन्ने म  ठान्दछु । 

यसैगरी आज हामीले ध्यान दिनपर्ने अर्को महत्त्वपर्ण विषय भएको छ वेथिति र अनियमितताको अन्त्य । वेथिति र अनियमितताले हाम्रो राज्यका प्रत्येक अंगहरूलाई जिर्ण र विश्वासहिन बनाउने चिन्ता सर्वत्र भैरहेको छ । यसबाट नागरिकको भरोसा नडगमगाओस् भनेर अब पनि हामीले नसोच्ने हो भने कहिले सोच्ने त ? यो भरोसालाई पुनस्र्थापित नगरी न त हामी संविधानका लक्ष्यहरू प्राप्त गर्न सक्छौ, न त राजनीतिक परिवर्तनले परिणाम दिन्छ । आजका दिनमा हामीले भ्रष्टाचारमा शुन्य सहनसिलतालाई कडाईंकासाथ कार्यान्वयन गर्न संकल्प गर्नुपर्छ भन्ने मलाई लाग्छ ।

अतः आज हामी उत्साह र उमंगमा संविधान दिवस मनाईरहँदा आफैभित्र आशाको नयाँ दियो बालौं । किनभने, यो निरास बस्ने समय होईन । यो हामीबीच आरोप प्रत्यारोप गर्ने समय होईन । यो देशप्रति नकारात्मक टिप्पणी गर्ने समय होईन । यो एकतावद्ध हुने समय हो । यो आफंैप्रति विश्वस्त हुने समय हो । यो भविष्य उन्मुख हुने समय हो । आजको दिनले हामी सबैलाई निरासाबाट आशा र समृद्ध नेपाल निर्माणको बाटोतिर जान प्रेरणा दिन  सकोस् । 

जय नेपाल !
मितिः २०८१/०६/०३