काठमाडौं । दिवंगत लेखक, संगीतकार तथा सम्पादक पिटर जे कार्थकको अन्तिम अंग्रेजी उपन्यास ‘अ योङ वन्डरिङ मडलार्क इन ओल्ड काठमाडौं’ एक समारोहकाबीच सार्वजनिक गरिएको छ । 

मंगलबार काठमाडौंमा आयोजित कार्यक्रममा शिक्षाविद् एवम् त्रिभुवन विश्वविद्यालयका पूर्वउपकुलपति प्रा. केदारभक्त माथेमा, प्रा.डा. अभि सुवेदी तथा कार्थकपत्नी रञ्जना कार्थकले कृति संयुक्त रूपमा सार्वजनिक गरे ।  

कार्यक्रममा प्रा. माथेमाले पिटरलाई आफूले धेरैपछि मात्र भेटे पनि किन यति ढिला भेटेछु भनेर थकथकी लागेको बताए । पुस्तकमा पिटरले दार्जीलिङबाट काठमाडौं आउँदाको कथा लेखेका छन् । काठमाडौंबारे आउटसाइडरका रूपमा आफूले देखेभोगेका रूपमा पनि चित्रण गरेको उनले जनाए । 

माथेमाले भने, “पिटरको स्वतन्त्र लेखन र व्यंग्यात्मक भाषाशैलीले पुस्तकलाई थप रोचक बनाएको छ । यसले मलाई असाध्यै तान्यो । तपाईंहरूलाई पनि म पढ्न आग्रह गर्छु ।” 

पुस्तकका पात्र यथार्थ रहेको र यसले त्यति बेला अर्थात् पञ्चायतको समयताकाको चित्रणलाई राम्ररी अभिव्यक्त गरेको प्रा.डा. सुवेदीले बताए । उनले भने, “यहाँ पात्र यथार्थ छन्, तिनको जमात ठूलो छ । पुस्तक पढ्दा मैले विद्यार्थीकाल सम्झिएँ ।”

कार्यक्रममा कार्थकपत्नी रञ्जना कार्थकले पिटरको सम्झना गरिन् । पिटरले आफ्नो सिर्जनात्मक लेखनभन्दा पनि अरूका लागि आफ्नो जीवन समर्पण गरेको उनको भनाइ छ । 

यसअघिका पुस्तक लेखनका विषयमा आफूहरूलाई थाहा भए पनि यो अप्रत्याशित कृति भएको बताउँदै भनिन्, “यो पुस्तक तयार पारिसकेको कुरा पिटर दिवंगत हुनु केही अघि मात्र हामीलाई भनेका थिए । त्यसैले पनि यो पुस्तक हाम्रा लागि विशेष छ ।”

दार्जिलिङबाट नेपाल आएर लामो समयसम्म नेपाली साहित्य, संगीत र सम्पादनमा महत्त्वपूर्ण योगदान दिएका कार्थकप्रतिको श्रद्धाञ्जलीका रूपमा आफूहरूले यो पुस्तक प्रकाशन गरेको प्रकाशक अजित बरालले जनाए । “काठमाडौं सेरोफेरोमा बस्नेहरूले यस उपन्यासमा आफूलाई पनि पाउनुहुनेछ,” उनले भने ।  

फाइन प्रिन्टद्वारा प्रकाशित यो पुस्तक संस्करणात्मक आख्यान हो । यसमा विशेषगरी सन् १९६८ देखि १९७२ को काठमाडौंको चित्रण गरिएको छ । त्यतिबेला पश्चिमा युवा–युवती स्वतन्त्रता र निर्वाणको खोजीमा हिप्पी ट्रायल पछ्याउँदै नेपाल आउँथे । यस पुस्तकले त्यसैको कथा भन्छ ।

कार्यक्रममा निर्मलमान तुलाधरले पिटर जे कार्थकको एउटा गीत ‘मायालु’ शीर्षकको गीत गाएर स्वर्गीय कार्थकको सम्झना समेत गरेका थिए ।