नेपालको पश्चिमी भेगमा ठूलो भूकम्पको जोखिम रहेको चेतावनी भूकम्पविद्हरूले दिँदै आएका थिए । त्यस्तो चेतावनीलाई राजनीतिक नेतृत्वले गम्भीरतापूर्वक लिएन । पलस्वरूप, जाजरकोटमा शुकवार राति गएको भूकम्पबाट अहिलेसम्म १३६ जनाको ज्यान गएको छ भने घाइतेको सङ्ख्या पनि ठूलै छ ।
जाजरकोटको बारेकोट - १, रामीडाँडा केन्द्रविन्दु भएको ६.४ म्याग्निच्युडको भूकम्पबाट जाजरकोटमा र रुकुम ९पश्चिम०मा ठूलो क्षति भएको जानकारी आएको छ । त्यस क्षेत्रको भौगोलिक अवस्था र बसोवाससमेत हेर्दा क्षतिको पूर्ण विवरण आउन अझै केही समय लाग्नेछ ।
यसैले सरकारले जानकारी पाएको भन्दा ठूलो सङ्ख्यालाई लक्षित गरेर उद्धार र आकस्मिक सहायताको तयारी गर्नुपर्छ । प्राकृतिक विपत्तिपछि खान नपाएर कोही नमरुन् र फोहोर पानीका कारण बिरामी नपरुन् भनेर पहिलो ध्यान दिनुपर्छ । घाइतेको उपचारको सम्पूर्ण खर्च राज्यले बेहोर्नुपर्छ ।
उद्धार र आकस्मिक सहयोगमा प्रशासनिक झन्झट हुन नदिन राजनीतिक नेतृत्व सजग हुनुपर्छ भने पुनःनिर्माण एवं पुनःस्थापनाको चरणमा भेदभाव हुन नदिने दायित्व मूलतः प्रशासनिक कर्मचारीको हो । यसैगरी मानवीय सहायताका अवस्थामा सामाजिक संघसंस्थाका कर्मचारीलाई सरकारले भाँजो नहाली सहजीकरण गर्नुपर्छ ।
पहिलेका ससाना परकम्प र विशेषगरी बझाङ भूकम्पबाट चर्किएका घरहरू ठूलो धक्का सहन नसकेर भत्के । रातको समय भएकाले धेरै जनाको ज्यान गयो । सरकारले बेलैमा घरहरूको परीक्षण गरेर जोखिमप्रति सावधान गराएको भए सम्भवतः यति धेरैको ज्यान जाने थिएन ।
गोरखा भूकम्पपछि पुनर्निर्माणको अवसर मूलतः सरकारको अनुदार नीति र कर्मचारीको कामचोर एवं भ्रष्ट प्रवृत्तिका कारण खेर गयो । पुरातात्विक महत्वका सम्पदाको पुनर्निर्माणमा कारिन्दा र कार्यकर्ताले भ्रष्टाचार गरे भने व्यक्तिले समेत राज्यलाई ढाँटेर आफैँलाई ठगे । अब यस्तो नदोहोरियोस् ।
निजी घरहरू पक्की बनाउँदा पनि राज्यलाई फाइदै हुन्छ । सबै आवासीय घरहरूको जाँच गरेर घरहरू जोखिममुक्त बनाउन सहयोग गर्ने अभियान प्रदेश सरकारहरूले नै चलाउनु उचित हुनेछ । भूकम्प पीडितलाई सहयोग गर्न तत्पर अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले पनि पुनर्निर्माणका सहयोग गर्नसक्छ ।
यसैले सरकारले उदार दृष्टिकोण राखेर युद्धस्तरमा उद्धार र आकस्मिक सहायता कार्य सञ्चालन गरोस् । प्रारम्भिक प्रतिक्रिया उपयुक्त नै देखिएको छ । पुनर्निर्माण र पुनःस्थापनाको चरणमा उदारतापूर्वक राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय स्रोत परिचालन गर्न सक्नुपर्छ । अब २०७२ को गल्ती नदोहोरियोस् !
बाह्रखरी परिवारका तर्फबाट भूकम्पमा ज्यान गुमाउनेहरूप्रति हार्दिक श्रद्धाञ्जलि तथा घाइतेहरूको शीघ्र स्वास्थ्यलाभको कामना !