काठमाडौं । सोमबारको प्रतिनिधिसभा बैठकमा बोल्दै राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछानेले आफ्नो दलको स्वतन्त्र हैसियत भएको सम्झाउनुपर्यो । बैठकको आकस्मिक समयमा बोलेका उनले पार्टीलाई विचार राख्ने विषयमा बाइपास भएको र रास्वपा आफ्नो छुट्टै मुद्दामा अडिएको दल भएको जानकारी सदनलाई गराउनुपर्यो ।

“दुई दिनअघि संसद्मा रास्वापालाई बाइपास गरेर कुरा राख्न दिइएन, त्यसप्रति घोर आपत्ति जनाउँछु । रास्वपा कुनै दलका मुद्दामा होइन, आफ्ना मुद्दामा स्वतन्त्र उभिएको छ । प्रमुख प्रतिपक्षको भनाइ नै हाम्रो पनि हो भन्ने जुन जालसाजी भएको छ, त्यसप्रति आपत्ति प्रकट गर्दछु,” लामिछानेले आफ्नो अभिव्यक्तिको क्रममा बोले ।

रास्वपा अहिले संसद्को चौथो ठूलो शक्ति हो । एक वर्षको अवधिमा रास्वपाले संसदीय राजनीति मात्र होइन, सत्ता राजनीतिको अनुभव समेत अँगालिसकेको छ । तर, पार्टीका गतिविधि र कार्यशैलीलाई लिएर नेकपा (एमाले)को छाया बन्न खोजेको विश्लेषण राजनीतिक वृत्तमा हुन थालेको छ ।

पार्टीलाई अहिले आफ्नो स्वतन्त्र हैसियत भएको बुझाउनुपर्ने बाध्यता आइपरेको भन्दै दलका नेताहरू गुनासो गर्छन् । सोमबार पार्टी संसदीय दलको कार्यालय सिंहदरबारमा संसदीय मामिला बिटका सञ्चारकर्मीहरूसँगको संवादमा सभापति लामिछानेले आफूहरूलाई एमालेको पछि लागेको भनेर भाष्य निर्माण गर्न खोजिएकोमा आपत्ति जनाए ।

“पहिला सरकारमा जाँदा हामीलाई माओवादीको पछि लाग्यो, प्रचण्डको पछि लाग्यो भनियो । हाम्रा निर्णय हेर्नुभयो भने यति स्वतन्त्र रूपमा निर्णय गरेको अति नै कम दल छन् । गत पुस १० को निर्णयअनुसार उपसभामुख हाम्रो दलबाट हुने भन्ने थियो, त्योअनुसार गयौँ । सरकारमा बस्न सकुन्जेल बस्यौँ । जब त्यो सहमति टुट्यो, त्यसमा बसिरहनुपर्ने आवश्यकता भएन,” लामिछानेले भने, “प्रतिपक्षमा एमाले ठूलो दल होला । तर हामी एमालेको पछि लाग्यो भन्ने भाष्य निर्माण गर्न खोजिएको छ । हामी एमालेको पछि लाग्ने होइन, जनताको मुद्दाको पछि लाग्ने हो । न हिजो हामी माओवादीको पछि थियौं, न कांग्रेसको पछि थियौं, न एमालेको पछि छौँ ।”

सभापति लामिछाने पार्टीको हरेक निर्णयहरू स्वतन्त्र रुपमा हुने गरेको बताउँछन् । तर, कहिले सत्तापक्ष र कहिले प्रतिपक्षीनिकट भनेर आरोप लाग्ने गरेको भन्दै उनी सबै प्रतिपक्षीको एजेण्डा समान हुन नसक्ने बताउँछन् ।

“अहिले पनि प्रतिपक्षमा मुद्दा होलान्, तर सबै एउटै हुन सक्दैन । जस्तो सांसद विकास कोषको नाम जे दिए पनि हाम्रो आफ्नो अडान छ । एमालेको अडान के हो त ?” लामिछानेको प्रश्न छ ।

सभापतिको जस्तै गुनासो उपसभापति डोलप्रसाद अर्यालको पनि छ । जनताले रास्वपाको प्रत्येक गतिविधिमा चासो दिइरहेको भन्दै सूचना प्रवाहमा समस्या हुँदा गलत सन्देश गइरहेको उनी बताउँछन् । सरकारले बजेटमा षड्यन्त्र गरेर जिल्ला निर्वाचन खारेज गर्नखोज्दा रास्वपाले पटकपटक अडान लिएर निर्णय उल्टाउँदा पनि प्रचार चाहिँ एमालेको पछि लागेर रास्वपाले काम गरेको भन्ने भएको बताउँछन् ।

“सरकारले जिल्ला निर्वाचन कार्यालय खारेज गर्न खोजेको थियो । यो ‘डे वान’देखि रास्वपाले प्रयास गरेर निर्णय उल्टाउन सफल भयो,” अर्याल भन्छन्, “तर, समाचार आउँदा के आयो भने एमालेसहित रास्वपाले जिल्ला निर्वाचन खारेजीको विरोध गर्यो । त्यही ठाउँमा रास्वपासहित एमालेले भनेर विरोध गरेको कुरा आएको भए हुन्थ्यो होला नि ।”

सरकारको दौडमा छैनौँ

उपनिर्वाचनअघि रास्वपलाई सरकारमा लैजान भन्दै सत्ता गठबन्धनले अफर गरेको थियो । तर, दल सरकारमा गएन । दलका नेताहरू अहिले पनि पार्टी सरकारमा जाने कुनै तयारी नभएको बताउँछन् ।

सभापति लामिछानेले अहिले रास्वपा सरकारको दौडमा नभएको बताए । पार्टी संगठन निर्माणमा लागेको भन्दै उनले यही गठबन्धन निरन्तर होस् भन्ने पार्टीको चाहना रहेको बताए ।

“उपनिर्वाचनपछि प्रधानमन्त्रीले सरकारमा सहभागी हुनुस् भनेर प्रस्ताव राख्नुभएको थियो, हामीले जाने इच्छा व्यक्त गरेनौँ । उहाँहरूको जे समझदारी भएको छ, त्योअनुसार नै गठबन्धन गए हुन्छ । हामी संगठन निर्माणमा नै लागेका छौँ । हामी सरकारमा जाने रेसमा छैनौँ,” लामिछानेले भने, “हामी स्थायित्वका पक्षमा छौँ । जनतामा सरकार आज नै ढल्ला कि, भोलि नै ढल्ला कि, गठबन्धन परिवर्तन भइहाल्ला कि भन्ने वातावरण नबनोस् भन्ने चाहन्छौँ । र, जिम्मेवार राजनीतिक दलले चाहने पनि त्यै नै हो ।”