काठमाडौं । सहकारीले पैसा हिनामिना गरेर भागेको भन्दै बचतकर्ता आन्दोलनमा उत्रिएको २० दिन भएको छ । जेठ २० गतेदेखि आन्दोलनमा उत्रिएका बचतकर्ताको सरकारले बेवास्ता गरेको छ । उनीहरू माइतीघरमा दिनरात बस्ने गरेका छन् । तर, यी बचतकर्ताको मागलाई सरकारले अहिलेसम्म सम्बोधन गरेको छैन ।

सहकारीपीडित बचतकर्ता महासंघका प्रवक्ता पुरूषोतम कार्कीले सरकारको कमजोरीले गर्दा लाखौँ बचतकर्ता समस्यामा परेको बताए ।

“ओरेन्टियल सहकारीका सञ्चालक सुधीर बस्नेतलाई राजनीतिक संरक्षण नगरेको भए बचतकर्ताको बचत फिर्ता सहज रूपमा हुने थियो,” उनले भने, “एकजनालाई छोड्दा अरू सञ्चालकलाई बचतकर्ता ठग्न आत्मविश्वास बढ्यो । राज्य संरक्षित अपराध भयो । हामीलाई न्याय भएन ।”

उनले सरकारले बचतबाट कर काट्ने तर त्यसको संरक्षण नगरिदिँदा लाखौँ बचतकर्ता घरको न घाटको भएको बताए । वर्षाको समय भएकाले आन्दोलनमा आएका कतिपय मच्छरले टोकेर बिरामी हुने गरेको पनि कार्कीले बताए ।

जथाभावी लगानी गर्ने सहकारीलाई सरकारले कारबाही गर्नुपर्ने, ठूला सहकारीलाई राष्ट्र बैंकले नियमन गर्नुपर्ने, सञ्चालक र आफन्तको सम्पत्ति छानबिन गर्नुपर्ने र बचत फिर्ता नगर्ने सञ्चालकलाई कारबाही गर्नुपर्ने जस्ता माग बचतकर्ताका छन् ।

आर्थिक सर्वेक्षेण २०७९÷८० अनुसार हाल नेपालमा ३१ हजार ३७३ सहकारी संस्था छन् । यी सहकारीमा ७३ लाख ८१ हजार २१८ सदस्य रहेका छन् । सहकारी संस्थामा हालसम्म ९४ अर्ब १५ करोड रुपैयाँ सेयरपुँजी रहेको छ भने चार खर्ब ७८ अर्ब तीन करोड बचत परिचालन भएको छ ।

त्यस्तै, चार खर्ब २६ अर्ब ३५ करोड रुपैयाँ ऋण लगानी भएको छ । सहकारी क्षेत्रमा ९३ हजार ७७१ जनाले प्रत्येक्ष रोजगारी प्राप्त गरेको पनि सर्वेक्षणमा उल्लेख छ ।