काठमाडौं । इङ्लिस प्रिमियर लिगको सिजन २०२२–२३ आइतबार रातिबाट समाप्त भयो । आइतबार बर्नमाउथलाई हराउँदै एभर्टन प्रिमियर लिगमा कायम रहँदा अन्तिम दिन लेस्टर सिटी र लिड्स रेलिगेसनमा परे ।

यस सिजन प्रिमियर लिगमा उपाधिका लागि, युरोपियन प्रतियोगिताका लागि र रेलिगेसनबाट जोगिनका लागि क्लबहरूबीच चर्को प्रतिस्पर्धा चलेको देखियो । यस सिजन प्रिमियर लिग निकै अप्रत्यासित नतिजाको साक्षी पनि बन्यो । 

यस सिजन प्रिमियर लिगमा देखिएका केही फरक दृष्यहरू :

प्रशिक्षक परिवर्तनमा कीर्तिमान

यस सिजन प्रशिक्षक परिवर्तनमा आश्चर्यजनक घटनाहरू देखिए । प्रिमियर लिगमा कुल १४ प्रशिक्षक परिवर्तन भए । यसमध्ये पनि चेल्सी, लिड्स र साउथह्याम्पटनले समान दुईपटक प्रशिक्षकलाई बर्खास्त गरे ।

प्रिमियर लिगका २० मध्ये ९ क्लबहरूले मात्र एकै प्रशिक्षकको प्रशिक्षणमा रहेर सिजनको अन्त्य गरे । रेलिगेसनमा परेका तीनवटै क्लब लेस्टर, लिड्स र साउथह्याम्पटनले छोटो समयका लागि सम्झौता भएका प्रशिक्षकहरूको निगरानीमा रहेर सिजनको अन्त्य गरे ।

चेल्सीले माउरिसियो पोचेटिनोलाई प्रशिक्षकको रूपमा अनुबन्ध गरिसकेको छ । यसअघि चेल्सी फ्राङ्यक लाम्पार्डको निगरानीमा थियो, जो सिजनको सुरुवातमा एभर्टनका प्रशिक्षक थिए । रोए हड्सन र र्यान मासोन क्रमशः क्रिस्टल प्यालेस र टोटनहमको प्रशिक्षकको सम्झौताबाट बाहिरिसकेका छन् ।

चेल्सीको उतारचढाव

चेल्सीका लागि २०२२–२३ सिजन इतिहासमा सधैँ स्मरण रहिरहने छ । तर, राम्रो प्रदर्शनका कारण भने होइन । चेल्सीले १२औँ स्थानमा रहँदै सिजनको अन्त्य गर्‍यो । सन् १९९५–९६ को सिजनपछि चेल्सीले यति कमजोर स्थानमा रहेर सिजनको अन्त्य गरेको हो । तर, यो मात्र स्टाम्फोर्ड ब्रिजको यस सिजनको सम्पूर्ण कहानी होइन ।

गत सिजनको अन्त्यमा टोड बोह्लीले क्लबको स्वामित्व लिएपछि चेल्सीले ५८३ मिमिलयन पाउन्ड खर्च गरिसकेको छ । क्लबले एक वर्षको अवधिमा क्लबले चार (अन्तरिमसमेत गरी) प्रशिक्षक पाएको छ । 

चेल्सीले जनवरीमा ३०० मिलियन पाउन्डभन्दा धेरै र समरमा २७० मिलियन पाउन्ड हालसम्म ट्रान्सफर विन्डोमा खर्च भएका अहिलेसम्मको तीन सर्वाधिक रकममध्येको दुई हो । यसअघि सन् २०१९ को समर विन्डोमा स्पेनिस क्लब रियाल मड्रिडले २९२ पाउन्ड खर्च गरेको थियो । 

बोह्लीले च्याम्पियन्स लिगको उपाधि जिताउने प्रशिक्षक थोमस टचेललाई बर्खास्त गरे । र, ग्राहम पोर्टरलाई पाँच वर्षको सम्झौतासहित क्लबको प्रशिक्षण जिम्मेवारी सुम्पिए । यसका लागि क्लबले पोर्टर र उनको प्रशिक्षण सहयोगीहरूलाई २१ मिलियन पाउन्ड खर्च गरेको थियो ।

तर, सात महिनापछि पोर्टर बर्खास्तीमा परे । उनका सहयोगी ब्रुनो साल्टरले प्रशिक्षणको अन्तरिम जिम्मेवारी पाए । तर, साल्टरले पनि एक खेलमात्र खेलाउन पाए । यसपछि बोह्लीले लाम्पार्डलाई क्लबको जिम्मेवारीमा ल्याए । लाम्पार्ड उनै थिए, जसलाई चेल्सीले केही वर्षअघि बर्खास्त गरेको थियो ।

लाम्पार्ड बर्खास्त भएपछि नै टचेल चेल्सीको जिम्मेवारीमा आएका थिए । चेल्सीले लाम्पार्डको प्रशिक्षणमा खेलेको ११ खेलमध्ये एक खेलमा मात्र जित निकाल्यो । यता, टचेलले यस सिजन जर्मन बुन्डेसलिगाको उपाधि जितिसकेका छन् । 

यस सिजन कुल १६८ मिलियन पाउन्ड मूल्यका खेलाडी (पिएरी एमरिक औबामयाङ, बेनोइट बाडिएसिल, नोनी माडुएक, ड म्याख्यालो मुन्द्रिक, कार्ने चुवेइमेका र डाट्रो फोफाना) ले चेल्सीबाट १००० मिनेट खेल्न पाएनन् ।

नटिङ्घमको प्रभावकारी रणनीति

चेल्सीका अनुसार खेलाडी सम्झौतामा उसले क्षमतालाई हेरेको थियो (सैद्धान्तिक रूपमा, यदी त्यो प्रयोगमा देखिएन भने) । तर, नटिङ्घमका लागि भने खेलाडी सम्झौता संख्याका लागि मात्र थियो ।

सन् २०२१–२२ को सिजन च्याम्पियन्ससिपबाट प्रिमियर लिगमा बढुवा भएपछि नटिङ्घमले २९ नयाँ खेलाडीसँग सम्झौता गरेको छ । च्याम्पियनसिपबाट प्रिमियर लिगमा बढुवा हुँदाको टिमले नै क्लब छोडिसकेका छन् ।

ट्रान्सफर विन्डोले समेत उनीहरूलाई रोक्न सकेन । नटिङ्घमले सेप्टेम्बर र फेब्रुअरीमा समेत ‘फ्री एजेन्ट’मा रहेका खेलाडीसँग सम्झौता गर्‍यो । लिगमा १४ प्रशिक्षक परिवर्तन हुँदा आश्चर्यजनक रूपमा स्टिभ कुपर उनीहरूमध्ये परेनन् । प्रिमियर लिगको सुरुवातका आठ खेलको नतिजा आउदा नटिङ्घम तालिकाको पुछारमा थियो । यो नतिजाका कारण कुपर बर्खास्तगीमा पर्ने धेरैको अनुमान थियो । तर, आश्चर्यजनक रूपमा उनी बर्खास्तमा परेनन् । उल्टै कुपरले नयाँ सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्दै सबैलाई अचम्मित पारे । अप्रिलमा पुनः कुपर नटिङ्घमको सम्झौताबाट बाहिरिने चर्चा चलेको थियो । तर, क्लबले त्यसबेला पनि एक विज्ञप्ति जारी गर्दै कुपर प्रशिक्षकको जिम्मेवारीमा कायमै रहेको र रहने स्पष्ट पारेको थियो ।

सिजनको अन्त्यमा क्लबको यो रणनीतिले काम पनि गर्‍यो । नटिङ्घमले प्रिमियर लिगमा अस्तित्व बचायो । १६औँ स्थानमा रहेर सिजन अन्त्य गरेको नटिङ्घमभन्दा तलका चारवटै क्लबले प्रशिक्षक परिवर्तन गरेका थिए ।

खुला रेलिगेसन ‘ब्याटल’

यस सिजन कुनै टिमसँग सम्बन्ध नराख्ने समर्थकले पनि प्रिमियर लिगमा चर्को रेलिगेसन संघर्षको आनन्द उठाउन पाए । मार्च ३१ सम्म पुछारका नौ टिम १० वा ११ खेल बाँकी हुँदा चार अंकले मात्र अघि पछि थिए । १२औँ स्थानमा रहेको क्रिस्टल प्यालेसको २७ अंक हुँदा पुछारको साउथह्याम्पटनको २३ अंक थियो ।

यसपछि अन्य क्लबले आफ्नो टिमलाई अंक तालिकामा सुधारोन्मुख बनाउँदै लगे । तर, साउथह्याम्पटन भने जहाँको त्यही रह्यो । तर, पनि यो सिजन सन् २०१७–१८ को सिजनपछि ३५ खेलको नतिजा आइसक्दा पनि रेलिगेसनमा पर्ने कुनै पनि टिमको टुंगो नलागेको पहिलो सिजन बन्यो ।

पुछारमा रहेका दुई टिमले मार्चपछि प्रशिक्षक परिवर्तन गरे र दुवै रेलिगेसनमा झरे । लेस्टरले डिन स्मिथलाई प्रशिक्षकमा नियुक्त गरेको थियो । लिड्सले प्रशिक्षकको जिम्मेवारीमा साम एलार्डास र कार्ल रोबिन्सनलाई ल्यायो । 

लिगको अन्तिम दिन एभर्टन, लेस्टर र लिड्सबीच बाँकी रहेको दुई रेलिगेसन टिमका लागि प्रतिस्पर्धा भएको थियो । अन्तिम दिन एभर्टनले जित निकाल्दा लेस्टर र लिड्सको नतिजा औचित्यहीन बन्यो । फलतः लेस्टर र लिड्स रेलिगेट भए ।

मध्य सिजनमा ‘ब्रेक’

क्लबले मध्य नोभेम्बरदेखि डिसेम्बर २६ सम्म कतार विश्वकपका कारण ६ हप्ता प्रिमियर लिगका कुनै खेल खेलेनन् । कतारमा भएको विश्वकप जाडोमा आयोजना भएको थियो । केही टिमले विश्वकप खेल्न जाने टिममा नरहेका खेलाडी केही दिन र केही हप्ताको लागि विदा दियो । 

युनाइटेड अरब इमिरेट्स (यूएई), अस्ट्रेलिया, साउदी अरेबिया, स्पेन र पोर्चुगल खेलाडीहरूका लागि गन्तव्य बनेका थिए । यस समयमा लिगका आधा क्लबहरूले भने एक–अर्काविरुद्ध मैत्रीपूर्ण फुटबल खेलेर समय बिताए ।

लिभरपुल र आर्सनलले दुबई सुपर कप खेले । एभर्टनले सिड्नी कप, क्रिस्टिल प्यालेसले ब्राजिलियनल क्लब बोटाफोगालाई आतिथ्यता प्रदान गर्‍यो । केही टिमले ला लिगाका क्लबहरूसँग खेले । फुलहमले वेस्ट ह्यामलाई आतिथ्यता प्रदान गर्‍यो ।

त्यसबेला अंकतालिका पूर्ण रूपमा फरक थियो । आर्सनल शीर्ष स्थानमा रहँदा चेल्सी युरोपियन प्रतियोगितामा स्थान बनाउने स्थानबाट गोलआधारमा मात्र एक स्थान पछि थियो । तालिकाको पुछारमा वुल्स थियो । पोर्चुगलका कप्तान क्रिस्टियानो रोनाल्डो म्यानचेस्टर युनाइटेडका खेलाडी थिए । 

विश्वकप खेलेका कारण ‘ब्रेक’पछि क्लबहरूले खासै खेलाडीहरू गुमाउनु परेन । म्यानचेस्टर सिटीबाट प्रिमियर लिगकै सबैभन्दा धेरै १६ खेलाडी विश्वकपका लागि कतार पुगेका थिए । सिटीले लिगको उपाधि पनि रक्षा गर्‍यो । साउथह्याम्पटनका दुई खेलाडीमात्र विश्वकप खेल्ने टिममा थिए । साउथह्याम्पटन रेलिगेसनमा पर्‍यो ।

कडा उपाधि प्रतिस्पर्धा 

सिजनको सुरुवातदेखि मध्यसम्म आर्सनल उपाधि दौडमा सबैभन्दा अघि थियो । उपाधिका लागि अघि बढिरहेको आर्सनल सन् २००३–०४ पछि पहिलोपटक लिग च्याम्पियन बन्ने नजिक थियो ।

आर्सनल एक खेल बढी खेलेको भए पनि सिटीभन्दा आठ अंक माथि थियो । २९ खेल खेल्दासम्म आर्सनल तालिकाको शीर्ष स्थानमा थियो । तर, उनीहरूले त्यस्तै अभागी बने, जसरी पछिल्लो केही वर्षयता लिभरपुल गुज्रिरहेको थियो । आर्सनल सिटीको विजयी यात्रा रोक्न कसैगरी पनि सफल हुन सकेन । 

माइकल अर्टेटाको प्रशिक्षणमा आर्सनल २४८ दिन तालिकाको शीर्ष स्थानमा रह्यो । प्रिमियर लिगको इतिहासमा कुनै पनि टिम यति लामो समयसम्म शीर्ष स्थानमा बसेर पनि उपाधि नजितेको यो पहिलोपटक हो । आर्सनलले यति लामो समय शीर्ष स्थान ‘कब्जा’ गरे पनि अन्त्यमा सिटीले तीन खेल बाँकी रहँदै लिगको उपाधि चुम्यो ।

ग्वार्डिओलाले सन् २०१६ मा प्रशिक्षण सम्हालेयता सिटीले लिगका अन्तिम १० खेलबाट २१ देखि ३० अंक जोडेको छ । जुन औसतमा एक खेल बराबर २.४३ अंक हुन आउँछ । 

सिटी सन् २०१५–१६ को सिजनयता प्रत्येक वर्ष प्रिमियर लिगको उपाधिको प्रमुख दाबेदारको रूपमा रहँदै आएको छ । यही समयमा आर्सनल दाबेदारिताको छैटौँ स्थानमा छ ।

प्रिमियर लिग च्याम्पियन अब ‘ट्रेबल’ को लक्ष्यमा छन् । एक उपाधि र दुई फाइनलमा रहेको सिटीले ‘ट्रेबल’का लागि एफए कपको फाइनलमा म्यानचेस्टर युनाइटेड र च्याम्पियन्स लिगको फाइनलमा इन्टर मिलानलाई प्रतिद्वन्द्वीको रूपमा पाएको छ । यी दुई फाइनल अबका दुई शनिबारमा हुने छन् । यी दुवै उपाधि जिते सिटी सन् १९९८–९९ पछि ‘ट्रेबल’ जित्ने पहिलो इङ्ग्लिस टिम बन्ने छ । त्यसबेला युनाइटेडले ‘ट्रेबल जितेको थियो ।