काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्षको २०७९/८० पहिलो त्रैमासमा भारतमा तेल निर्यात घटेको छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले सार्वजनिक गरेको तंथ्याकअनुसार गत आर्थिक वर्षको त्रैमासभन्दा चालु आर्थिक वर्षमा ३१ प्रतिशतले तेल निर्यात घटेको हो । 

नेपालले भारतमा पाम तेल, भटमासको तेल र तोरीको तेल बिक्री गर्दै आइरहेको छ । 

यस आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासमा कूल ११ अर्ब ७५ करोड रुपैयाँको तेल निर्यात भएको छ । अघिल्लो वर्ष सोही समयमा ३७ अर्ब आठ करोडको तेल निर्यात भएको थियो ।  

गत आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासको तुलना यस आर्थिक वर्षमा २५ अर्ब ३३ करोड रुपैयाँले गिरावट आएको हो । 

राष्ट्र बैंकको तथ्यांकअनुसार यसवर्षको पहिलो त्रैमासमा पाम तेल सर्वाधिक निर्यात भएको छ । चालु आर्थिक वर्षको कात्तिक महिनासम्ममा पाम आयल आठ अर्ब पाँच करोड रुपैयाँ बराबरको आयल निर्यात भएको थियो । गत वर्षको सोही महिनामा १३ अर्ब ५१ करोडको तेल भारतमा बिक्री भएको थियो । 

यस्तै, यस आर्थिक वर्ष कात्तिक मसान्तसम्ममा सोयाबिन तेल एक अर्ब १६ करोड रुपैयाको निर्यात भएको छ । गत वर्ष सोही समयमा २२ अर्ब दुई करोड रुपैयाँको सोयाबिन तेल निर्यात भएको थियो ।
 
यस्तै, पिनाको तेल (आयल केक्स) चालु आर्थिक वर्षमा पहिलो त्रैमासमा ५३ करोड आठ लाख रुपैयाँको निर्यात भएको छ । गत आर्थिक वर्षको सोही समयमा एक अर्ब ५४ करोड एक लाख रुपैयाँको पिनाको तेल निर्यात भएको थियो । 

आयात भन्सार घटाएको र कोटा प्रणाली लागु गरेको कारण भारतमा तेल निर्यात घटेको नेपाल चामल, तेल, दाल उत्पादक संघका अध्यक्ष सुबोध कुमार गुप्ताले बताए । 

“एकातर्फ भारत सरकारले आयात भन्सार कम गरेको छ । अर्काेतर्फ कोटा प्रणाली लागु गरेको छ, जसले गर्दा नेपालबाट भारतमा तेल निर्यात घटेको हो,” अध्यक्ष गुप्ताले भने ।

यसअघि, भारत सरकारले कोटा प्रणाली लागु गरेको थियो । भने अहिले भारत सरकारले आयात भन्सार र कोटा प्रणाली दुवै लागु गरेको छ । जसकारण गतवर्षको तुलनामा चालु आर्थिक वर्षमा भारतमा तेल निर्यातमा ठूलो गिरावट आएको छ ।