काठमाडौं । तिहार नजिकिएसँगै काठमाडौंका मुख्य व्यापारिक क्षेत्रमा सर्वसाधारणको चहलपहल बढेको छ ।
असन चोक, महाबौद्ध, इन्द्रचोक, न्युरोडलगायत क्षेत्रमा झिमिमिली, ओखर, भाइमसलालगायत तिहारको लागि चाहिने सरसामान किनमेल गर्ने सर्वसाधारणको बाक्लो उपस्थिति देखिन्छ ।
तर, व्यापारिहरू भने तिहार नजिकिएपनि पहिलेको जस्तो व्यापार नभएको बताउँछन् । अपेक्षाअनुसारको व्यापार नभएको उनीहरूको भनाइ छ ।
गएको दुईवर्ष कोरोनाको कारण व्यापार लगभग ठप्प नै बनेको थियो । तर, यो वर्षबाट व्यापार सुध्रिने अपेक्षा गरेपनि त्यसो नभएको तिहार सामान विक्रेताहरूको दाबी छ ।
असन बजारमा लामो समयदेखि पसल खोलेर बसेका व्यापारी हुन्, उत्तमकाजी तुलाधर । उनले करिब ५० वर्षदेखि यहाँ पसल गरेर बसेका छन् । उनले तिहारको समयमा ओखर, भाइमसला जस्ता सामान विक्री गर्दै आइरहेका छन् ।
यसवर्षको तिहारमा ग्राहकहरूमा उत्साह नदेखिएको उनी बताउँछन् । अघिल्ला वर्षहरूमा तिहारको समयमा व्यापार हुने गरेको भएपनि यसवर्ष भने त्यति धेरै हर्ष र उत्साहजनक व्यापार नभएको उनले बताए ।
“पहिलेको तुलना गर्ने हो भने यसवर्षको तिहारमा त व्यापार नै छैन । ग्राहक आएपनि महँगो भयो भन्नुहुन्छ,” तुलाधरले भने, “सामान नै नलिएर फर्किनुहुन्छ ।”
उनले कारोना कालमा भन्दा पनि कम व्यापार भएको सुनाए । “कोरानाको समयमा पसल बन्द थियो, पसल खुला हुदाँ व्यापार राम्रै हुन्थ्यो,” उनले भने, “अहिले त पसल पनि खुला नै छ । ग्राहक पनि एकदम कम आउनु हुन्छ ।”
यस्तै, महाबौद्धमा लामो समयदेखि इलेक्ट्रोनिक होलसेल पसल सञ्चालन गर्दै आएका गोविन्द बहेती पनि अपेक्षाकृत व्यापार हुन नसकेको बताउँछन् ।
“दुई वर्ष कोरोनाको कारण ठप्प भएको व्यापार यसवर्षबाट लयमा आउने आशा थियो । तर, कारोबारको हिसाबले झनै निराश बनाएको छ । यस वर्षको तिहारमा कोरानाको समयमा भन्दा पनि व्यापार झन् खुम्चिएको छ,” उनले भने ।
यस्तै, विगत ५ वर्षदेखि महाबौद्ध चोकमा आफ्नै नामबाट ‘स्टोर’ सञ्चालन गर्दै आइरहेका श्याम भक्तले पनि यसपालि ५० प्रतिशत व्यापार घटेको बताए ।
उनले प्रत्येक वर्ष चाडबाडको समयमा भाइमसला, ओखर, नरिवललगायतको सामान विक्री गर्दै आइरहेका छन् । तिहारको समयमा पनि अरूबेला जस्तै नै व्यापार भएको श्याम भक्त बताउछन् ।
“तिहारको समय व्यापार अलि धेरै हुन्छ भन्ने सबैलाई अपेक्षा हुन्छ । त्यो स्वावाभिक पनि हो । पहिले हुन्थ्यो पनि तर यसपालि पहिलेका तिहारको समयमा भन्दा ५० प्रतिशत व्यापार कम भएको छ ।”
यस्तै कालिञ्चोक एसेसको सञ्चालक देवीलाल श्रेष्ठ पनि तिहारको लागि आवश्यक पर्ने सबै खालका सामान नआएको बताउँछन् ।
ग्राहकको मागअनुसार सामान नआएको बजारमा सामान आपूर्ति गर्न नसक्दा पनि व्यापार सुस्ताएको उनी बताउँछन् ।
“एकतर्फ ग्राहक नै कम छन् । अर्काेतर्फ बजारमा ग्राहकको माग अुनसारको सामान आपूर्ति गर्न सकिरहेका छैनौँ । त्यसले गर्दा पनि हामीले सोच अनुसारको व्यापार हुन सकेको छैन,” उनले थपे ।