काठमाडौं । सिसडोल–बञ्चरेडाँडा ल्याण्डफिल साइटमा स्थानीयले काठमाडौं उपत्यकाको फोहोरमाथिको अवरोध र आन्दोलन फिर्ता लिएका छन् । 

मन्त्रिपरिषद्को निर्णय निर्देशन र सहरी विकास मन्त्रालयले कार्यान्वयन गर्न दुई महनाभित्र सबै समस्या समाधानको संयुक्त प्रतिवेदन मन्त्रिपरिषद्मा पेश गर्ने निर्णय गरेसँगै आन्दोलन फिर्ता लिएका हुन् । यसका लागि मन्त्रालयका पदाधिकारीहरूले  प्राविधिक टोलीसँग संयुक्त हस्ताक्षर गरेका छन् ।
 
दुबै ल्ल्याण्डफिल साइटका स्थानीयले भदौ १ गतेदेखि सधैँका लागि उपत्यकाको फोहोर ढुवानी बन्द गर्ने घोषणा गरेका थिए । मन्त्रालयको निर्णयसँगै तत्काल आन्दोलन फिर्ता लिएको बञ्चरेडाँडा ल्यण्डफिलसाइट प्रभावित क्षेत्र व्यवस्थापन सरोकार समिति धादिङ–नुवाकोटका संयोजक श्रीराम ढुंगानाले जानकारी दिए । 

उनले सिसडोल–बञ्चरेडाँडा ल्यण्डफिल साइट प्रभावित  कोल्पुखोला आधारक्षेत्रका नागरिकको जिउधन र वातावरण रक्षाको लागि सरकारले ऐतिहासिक निर्णय गरेको प्रतिक्रिया दिएका छन् । 
 
मन्त्रालयको निर्णयानुसार प्राविधिक टोली भदौ १ गतेदेखि प्रभावित क्षेत्रमा खटिनेछ । “भदौ १ गतेदेखि नै सधैँका लागि फोहोर बन्द गर्ने घोषणा गरेका थियौँ । मन्त्रालयको निर्णयसँगै आन्दोलन फिर्ता लिएका छौँ । तर, रचनात्मक आन्दोलन निरन्तर रहनेछ,” उनले भने, “आज पनि स्थानीयको आन्दोलन जारी छ ।”

लामो समय चुप लागेका बसेका स्थानीयले आजभोलि आन्दोलन जारी राख्नु स्वभाविक रहेको ढुंगाना बताउँछन् । स्थानीय नागरिकको समस्यालाई मध्यनजर गर्दै तत्काल  आन्दोलन मत्थर पार्न सरकारसँग उनको आग्रह छ । 
  
सरकार प्रभावित क्षेत्रको दीर्घकालीन समाधानमा दृढ रहेकाले काठमाडौं उपत्यकाको समस्या समाधानमा काठमाडौं महानगरपालिलाई आफ्नो कर्तव्यबाट बिचलित नहुन ढुंगानाले सुझाएका छन् । 

प्रभावित क्षेत्रका गाउँ–गाउँमा गन्धनिरोधक औषधि र स्वास्थ्यका सन्दर्भमा दैनिक कर्तव्यनिष्ठ हुन मेयर बालेन्द्र शाहलाई समितिले ध्यानाकर्षण गराएको छ ।
  
स्यानिटरी ल्याण्डफिल साइटका सहायक ईन्जिनियर सरकारदीप श्रेष्ठका अनुसार आज बिहानैदेखि फोहोर उठ्न सुरु भएको छ । आइतबार दिउँसो बाख्रालाई ठक्कर दिएको भन्दै र तिनपिप्ले सडकखण्डमा फोहोर बोकेका ट्रकहरूले बाटोमै फोहोर फालेको निहुँमा अवरोध गरेका थिए । 

आइतबार साँझ धुनिवेशी–१ का नेपाली कांग्रेस सभापति पूर्ण सिंह तामाङ, नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष विष्णु तामाङ र नेकपा (एकीकृत समाजवादी)का भीषण धितालले नगर कार्यसमितिका अध्यक्ष तथा सभापतिलाई पत्राचार गर्दै फोहोर मैला सधैँका लागि बन्द गर्न माग गरेका थिए । 

सत्ता साझेदार दलको संयुक्त पत्राचारपछि मेयर बालेनले महानगरको नेतृत्त्वलाई असफल बनाउन खेल खलेको भन्दै फेसबुकमा स्ट्याटस लेखेका थिए । 

पटक–पटक गरी अहिलेसम्म १७४ वटा सम्झौता भएको तर कार्यान्वयन नगरिएको भन्दै स्थानीय तहले पनि नागरिकसँगै आन्दोलनमा उत्रने चेतावनी दिएका थिए । शनिबार फोहोरमाथि स्थानीयको अवरोध जारी रहँदा ल्याण्डफिल साइटको सुरक्षार्थ नुवाकोटको सिसडोल आलेटारस्थित सशस्त्र प्रहरीको बेस क्याम्प धादिङको बन्चरेडाँडामा सारिएको थियो । सो क्याम्पमा २५ जना प्रहरी छन् । लामो समयदेखि फोहोरमैला व्यवस्थापनकै सुरक्षार्थ सो क्याम्प स्थापना गरिएको थियो ।
 
शनिबार र शुक्रबार फोहोर व्यवस्थापनमा अवरोध हुँदा ३०० भन्दमा बढी प्रहरी खटाइएको श्रेष्ठ बताउँछन् । “ल्याण्डफिल साइटमा आवश्यकता अनुसार प्रहरी तैनाथ गरेर फोहोर व्यवस्थापन हुँदै आएको छ । आज पनि साइटमा स्थानीय प्रहरी परिचालित छन्,” श्रेष्ठले भने । 

फोहोर बोकेका ट्रक चालकहरुले आफूहरुमाथि दुव्र्यवहार गरेको र जानी–जानी पशुवस्तुलाई ठक्कर दिने गरेको आरोप लगाउँदै आएका छन । 

पटक–पटक स्थानीयले अवरोध गर्दा महानगरले लामो समयदेखि फोहोरमैला व्यवस्थापनका लागि साइटको प्रहरीको सुरक्षा माग्दै आएको छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडौंका प्रमुख जिल्ला अधिकारी गोविन्द रिजालले आवश्यकता अनुसार प्रहरी पठाइएको बताए । 

काठमाडौं जिल्ला भित्रको समस्या समाधानका लागि जिल्लाबाटै प्रहरी खटाउने गरिएको उनको प्रजिअ रिजालको भनाइ छ । तर तत्काल सुरक्षा माग गरिएको छैन । 

पुन फोहोरमा अवरोध भए ठुलो संख्यामा प्रहरी परिचालन गरेर फोहोर व्यवस्थापन गर्ने महानगरको योजना छ । महानगरका मेयर बालेनले स्थानीयको अवरोध नभए दैनिक २५० देखि ३५० ट्रक फोहोर ल्याण्डफिल साइटमा पुग्ने बताएका थिए । 

स्थानीयको अवरोध कायमै रहेको अवस्थामा मेयर शाहले भनेजति ट्रक साइटमा पु¥याउन नसकिएको सहायक इन्जिनियर श्रेष्ठले बताए । स्थानीयको अवरोधकैबीच आइतबार  २५ वटा  गाडिले मात्रै फोहोर खसालेका थिए । 
आज पनि आन्दोलन जारी रहेकाले फोहोर बोकेका ट्रकहरु बाटोमै रोकिएका छन् ।