कोलम्वो । श्रीलंकामा चुलिएको आर्थिक संकटको कारण विशाल जनप्रदर्शन भयो । फलत मुलुक छाडेर सिंगापुर पुगेका गोतावाया राजपाक्षेले राष्ट्रपति पदबाट राजीनामा दिए । अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ)का अध्यक्षले दक्षिण एसियाका अन्य मुलुकमा पनि यस्तो समस्या आउन सक्ने चेतावनी दिएका छन् ।
आईएमएफका व्यवस्थापन निर्देशक क्रिस्टिालिना जर्जिएभाले भनेकी छन्, “ऋणको स्तर उच्च र सीमित नीति क्षेत्र भएका मुलुकले थप समस्या भोग्न सक्छन् । टाढै जानु पर्दैन । श्रीलंकाको चेतावनी संकेत हेरे पुग्छ । विकासशील मुलुकहरूले पनि निरन्तर चार महिनादेखि पुँजी बहिर्गमनको अनुभव गरिरहेका छन् । यसले उन्नत अर्थतन्त्रसँग मुकाविला गर्ने तिनिहरूका सपनालाई जोखिममा पारेको छ ।”
अहिले श्रीलंकालाई आफ्नो २ करोड २० लाख जनतालाई आवश्यक खाद्यान्न, इन्धन र औषधि आयात गर्न विदेशी मुद्राको अभाव भइरहेको छ । मुद्रा अवमूल्यन करिव ५० प्रतिशत पुगेको छ । गत वर्षको तुलनामा खाद्यान्नको भाउ ८० प्रतिशतले बढेको छ । अधिकांशले पूर्व राष्ट्रपति गोतावायाले भयावह नीतिहरू सहितको अर्थतन्त्रलाई राम्ररी डोर्याउन नसक्दा यो स्थिति आएको दोष दिँदै अर्थतन्त्रलाई कोभिड महामारीले झनै खराव पारेको बताउँछन् । गत महिना श्रीलंका २० वर्ष भित्र विदेशी ऋण तिर्न नसक्ने अवस्थामा पुग्ने एसिया प्रशान्त क्षेत्रको पहिलो मुलुक बनेको थियो ।
श्रीलंकाली सरकारले आईएमएफसँग तीन अर्ब अमेरिकी डलर सहयोगका लागि वार्ता सुरु गरेका थिए । तर, राजनीतिक अस्थिर वातावरणका कारण सो वार्ता अहिले रोकिएको अवस्थामा छ । तर, यस्तै विश्वव्यापी रुपमा फैलिरहेको मुद्रा अवमूल्यन, ब्याजदरमा वृद्धि, मुद्राको अभाव तथा विदेशी मुद्रा संचितिको डाँवाडोल अवस्था जस्ता समस्याले दक्षिण एसियाका अन्य मुलुकमा पनि प्रभाव पार्न सक्ने बताइएको छ । बीबीसी