site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
सम्पादकीय
Global Ime bankGlobal Ime bank
Nabil Bank Banner adNabil Bank Banner ad
SkywellSkywell

चीनसँगको सीमा विवादका सम्बन्धमा सरकारले अहिले अध्ययन गर्ने समिति गठन गर्नु स्वाभाविक भए पनि सान्दर्भिक देखिएन । मन्त्रिपरिषद्ले बुधवार हुम्ला जिल्लामा पर्ने लिमी लाप्चादेखि हिल्सासम्म चीनसँग जोडिएको सीमा क्षेत्रको अध्ययन गर्ने निर्णय गरेको जानकारी सरकारका प्रवक्ताले दिएका छन् ।

गत वर्ष चीनले नेपालको भूभागमा भवनहरू बनाएर सीमा मिचेको समाचार सार्वजिनक भएको थियो । हुम्लाबाट कर्णाली प्रदेश सभामा प्रतिनिधित्व गर्ने नेपाली का‌ग्रेसका नेताले स्थलगत अध्ययनपछि सीमा क्षेत्रमा नेपालको भूभागमा चीनले ९ वटा भवनहरू बनाएको दाबी गरेका थिए । 

त्यतिबेला चीनले सीमा नमिचेको अडान सार्वजनिक गरेको थियो भने नेपाल सरकारले पनि चीनसँग कुनै सीमा समस्या नभएको भन्दै सीमा मिचिएको दाबीको खण्डन गरेको थियो । चीनको सरकारी मुखपत्र मानिने पत्रिकाबाटै सीमा मिचिएको दाबी गर्ने सांसदलाई ‘अमेरिकी एजेन्ट’ र नेपाली कांग्रेसलाई ‘भारतपरस्त’ पार्टी भनेर लाञ्छित गरिएको थियो ।

KFC Island Ad
NIC Asia

त्यसपछि सामसुम भएजस्तो देखिएको चीनसँगको सीमा विवाद अहिले नै कोट्याइहाल्नुपर्ने कारण भने स्पष्ट देखिएको छैन । भारतसँगका दार्चुला तुइन काण्डमा कडा प्रतिवाद गर्न नसकेको आरोप लागिरहेकै बेला सरकारले यो चीनसँगको कूटनीतिक झमेला बल्झाएको छ । रणनीतिक उपचारका रूपमा यो उपाय अपनाइएको हो भने त्यो प्रत्युत्पादक हुनेछ ।

चीनसँग सीमा जोडिएको हुनाले विवाद हुनु पनि खासै अनौठो होइन । यस्तै सीमा विवादको समाधानका लागि सरकारले राम्ररी छानबिन गरी जानकारी लिएर तयार हुनु झन् स्वाभाविक हो । सरकारले अध्ययन गर्नु होइन अध्ययनको अनावश्यक हल्ला गर्नु भने बुद्धिमानी होइन ।

Royal Enfield Island Ad

चीनसँग सरकारले हल्ला नगरी कूटनीतिक माध्यमबा६ वार्ता गरेर समस्या समाधान गर्ने प्रयास गर्नुपर्छ । नेपाललाई हेपेको वा थिचोमिचो गरेको लागेमात्र कूटनीतिकबाहेक अरू माध्यमको प्रयोग गर्ने हो । हुम्ला सीमा विवाद त्यस चरणमा पुगेको छैन ।

नेपालले चीनसँग वार्ता नै गरेर स‌ंयुक्त सीमा निरीक्षण टोली खटाउने सहमति जुटाउनु सम्भवतः सबैभन्दा उत्तम कूटनीतिक अभ्यास हुनेछ । चीनले पनि नेपालसँगको परम्परागत मित्रता जोगाउन पुरानै शान्त कूटनीतिको अभ्यास गर्नु उपयुक्त हुनेछ ।

मुखपत्रबाट धम्की दिनुको साटो चीनले पनि कूटनीतिक माध्यमबाटै नेपालसमक्ष आफ्नो असहमति राख्नु उचित हुनेछ । नेपाल र चीनबीचको मित्रता यस्ता सामान्य विवादबाट प्रभावित हुने भने होइन । तर, केही यता चीनले कूटनीतिक शेली बदलेको लक्षण देखिएको छ ।

नेपालको कुनै दल विशेषको नेताहरूलाई मिलाउन वा दल विशेषका कार्यकर्तालाई तालिम दिन सक्रिय देखिने वा कुनै दललाई भारतपरस्त भनेर लाञ्छित गर्ने अभ्यास परम्परागत चिनियाँ कूटनीतिक शैली होइन । 

यस विषयलाई राजनीतिकरण गर्ने वा चीनको चित्त दुखाउने काम अहिले गर्नु उचित र आवश्यक छैन । स‌युक्त सीमा निरीक्षण र समस्या देखिएमा समाधान गर्ने कार्य शान्त कूटनीतिकका माध्यमबाट गरिनु बुद्धिमानी हुनेछ । कूटनीतिक मोर्चामा यस्तै अकूटनीतिक व्यवहार देखाउने हो भने सरकार अप्ठेरोमा पर्नेमात्र होइन मुलुकमा पनि असहज अवस्था उत्पन्न हुनसक्छ ।
 

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: बिहीबार, भदौ १७, २०७८  १२:१७
Sipradi LandingSipradi Landing
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
NTCNTC
Nepatop (PlastNepal)Nepatop (PlastNepal)
national life insurance newnational life insurance new
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
City Express Money TransferCity Express Money Transfer
सम्पादकीय
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
SubisuSubisu
Hamro patroHamro patro