संविधानका छित्रहरू र पदको दुरुपयोग गरेर संवैधानिक निकायमा गरिएको नियुक्तिविरुद्ध सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा विचाराधीन छ । सम्भवतः यही कारणले तिनलाई पदमुक्त गर्न व्यापक जनदबाब भए पनि सरकारले कुनै निर्णय नगरेको होला ।
यसै पनि विभिन्न संवैधानिक निकायमा जस्केलाबाट नियुक्त पदाधिकारीलाई अदालत वा सरकारले हटाउनुभन्दा पहिले उनीहरूले नै राजीनामा दिए बेस हुने देखिन्छ । त्यस अवस्थामा नैतिक वैधताको सर्वोच्चता स्थापित हुनेछ ।
राज्यका सबै अङ्ग र निकाय कब्जा गर्ने सर्वसत्तावादी दुर्नियत राखेर तत्कालीन प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद ओलीले पहिले संवैधानिक परिषद्को ऐन नै अध्यादेशमार्फत संशोधन गराए । त्यसपछि संसद् भङ्ग गरेर संसदीय सुनुवाइसमेत हुन नदिई सिफारिस गर्दा पनि राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले नियुक्त गरिन् ।
नेपालको संविधान, २०७२ को भावनाविपरीत संविधान परिषद्सम्बन्धी ऐन अध्यादेशमार्फत संशोधन गरिएपछि सभामुख र प्रमुख विपक्षी नेता परिषद्को बैठकमा गएनन् । त्यही मौका छोपेर पहिलो र दोस्रोपटक गरी सबै संवैधानिक निकायमा पदाधिकारी नियुक्ति गरियो ।
अहिले संवैधानिक आयोगमा बहाल अधिकांश पदाधिकारी तथा सदस्य संवैधानिक प्रावधान छलेर नियुक्त गरिएका छन् । उनीहरूको नियुक्तिका लागि गरिएको सिफारिस नै दुराशययुक्त सिफारिसमा आधारित छ भने संसदीय सुनुवाइ पनि भएको छैन ।
फलतः संवैधानिक निकायका पदाधिकारी नै ‘अवैध’ देखिएका छन् । जस्केलाबाट नियुक्त पदाधिकारीमा पनि आफ्नो विवादास्पद नियुक्तिप्रति लघुताभाष रहेको हुन्छ । उनीहरूले आफ्नो नैतिक वैधताको दाबी नै गर्न सक्तैनन् ।
अर्कातिर न उनीहरूप्रति सरोकारवाला समूह एवं सम्बन्धित कार्यालयका कर्मचारीमा विश्वास र आदर हुन्छ न तिनले सरकारको सहयोग नै पाउँछन् । बितेको ३ वर्ष पदाधिकारी नियुक्त नगर्दा राज्यले महत्त्व दिएको क्षेत्रमा कुनै काम भएन भने अहिलेका पदाधिकारी रहुन्जेल पनि कुनै काम हुनसक्ने देखिँदैन ।
नैतिकताको सम्मान गर्ने कुनै व्यक्तिले संविधानको मर्म र भावनामात्र होइन अक्षरसमेत मिचेर गरिएको नियुक्ति नै स्वीकार गर्ने थिएन । विवादास्पदरूपमा नियुक्त भएर पनि पदमा टाँसिइरहने व्यक्तिलाई समाजले पनि बहिष्कार गर्न सक्छ ।
‘झ्यालबाट’ छिरेर बसेको कुर्सी त्यागेर ढोकाबाट निस्के नै समाज र सन्तानका सामु शिर ठाडो गर्न सकिनेछ । यसैले सर्वोच्च अदालतको निर्णय नआउँदै तिनले राजीनामा दिए बेस हुनेछ । सत्तामा नैतिक वैधताको महत्ता स्थापित गर्ने मौका नगुमाऊँ !