इन्जिनियरिङमा भर्ना हुँदाको प्रसंग उठ्यो । उनले कलेजका प्रिन्सिपल पीआर रामास्वामीलाई सम्झिए । उनको गला अवरुद्ध भयो । उनका आँखाभरि आँशु भरिए । केही समय उनी बोल्न सकेनन् । 

अनि सम्हालिँदै बोले, “कहिलेकाहिँ मानिसकैरुपमा पनि ईश्वर भेटिन्छन् ।”  

जब उनी थामिए, त्यस पछिको कथा उनले सुनाए । कोलम्बो प्लान अन्तरगत उनी इन्जिनियरिङ पढ्न  मद्रास युनिभरसिटीको गभर्मेन्ट कलेज अफ टेक्नोलोजी, क्वानमाटोर पुगे । 

पुगेपछि कलेजमा गएर सम्पर्क गरे । पढाई तीन महिनाभन्दा अगाडि बढीसकेको रहेछ । यो हुनु स्वाभाविक पनि थियो । किनभने राजदरबारमैै चार महिना स्कलरसीपको फाईल अड्केको थियो ।

इन्जिनियर समेत रहेका पूर्वमन्त्री लक्ष्मणप्रसाद घिमिरे (७५)सँग उनको चावहिलस्थित निवासमा कुरा गर्दैगर्दा उनले इन्जिनियरिङको पहिलो दिनको चर्चा गरे, ‘‘म आफ्ना सारा कागजात बोकेर प्रिन्सिपलका अगाडि पुगेँ । प्रिन्सिपल पीआर रामास्वामीले कागजहरु हेरेपछि मेरो उमेर २१ वर्ष नाघिसेको कुरा उठाउँदै भर्ना गर्न कठिन भएको बताए । म झसंग भएँ । लौ अब के हुने हो !’’  

यो स्थितिले उनको पढाईमा अवरोध आउने जस्तो देखियो । घिमिरेलाई प्रिन्सिपलले अर्को तीन चार हप्ता कुर्नुपर्ने बताए । उनकै अगाडि प्रिन्सिपल आफै पनि घोरिए । अनि भनेछन् ‘‘तिमीले बीएससी गरेको भए म केही गर्न सक्थेँ ।’’

प्रिन्सिपलको मुखबाट बीएससीको कुरा सुन्नासाथ लक्ष्मण घिमिरेले आफूले बीएससी पास गरेको बताउँदै सारा कागजात देखाए । त्यसपछि त लक्ष्मणभन्दा खुसी देखिए प्रिन्सिपल रामास्वामी ।

पूर्वमन्त्री घिमिरे भन्छन्, ‘‘मलाई के लाग्छ भने यो संसारमा इश्वर पनि मानिसकै रुपमा छन् र ती कुनै न कुनैरुपमा मानिससँग भेट हुन्छन् । तिनले सहयोग गरिरहेका हुन्छन् । मेरा लागि रामास्वामी ईश्वरको रुपमा अगाडि आईपुगेका थिए ।”

यसरी प्रिन्सिपलले लक्ष्मण घिमिरेलाई इन्जिनियरिङमा भर्ना गरे । रामास्वामी उनका गडफादर नै बने । प्रिन्सिपल रामास्वामीले लक्ष्मण घिमिरेलाई आफ्नो विषयमा पुस्तकालयमा बोलाएर व्यक्तिगतरुपमा कोचिङ नै दिए । तीन महिना ढिलो भएको र गाह्रो विषय भएकोले उनले व्यक्तिगतरुपमा कोचिङ दिएका थिए । 

आज पनि रामास्वामीको शालिन व्यक्तित्व सम्झिन्छन् लक्ष्मणप्रसाद घिमिरे । आज पनि सम्झनामा आउँछ रामास्वामीले लाईब्रेरीमा पढाएको । उनले लगाएको सेतो कमीज र लुङ्गी । 

तोकिएको अवधिमा उनको इन्जिनियरिङको पढाई सकियो । उनी फर्किए काठमाडौं । शिक्षा मन्त्रालयमा डिग्रीसहित आफूले बीई पास गरेको  जानकारी गराए । शिक्षाले उनको सर्टिफिकेटहरु यातायात मन्त्रालयमा पठाएछ । र, केही समय पछि उनको अस्थायी जागिर धनगढी सडक खण्डमा खट्ने गरी भयो । 

तर, उनलाई बीईले मात्रै पुगेको थिएन । उनी एमई अर्थात इन्जिनियरिङमा मास्टर्स पनि गर्न चाहन्थे । त्यसैले उनी धनगढी गएनन् । 

कुरो बुझ्दै जाँदा  एनआईडीसीमा काम गर्दा बाहिर पढ्न जाने मौका मिल्न सक्ने उनले थाहा पाए । एनआईडीसीका अध्यक्ष कृष्णबहादुर देउजा थिए । उनले देउजालाई भेटेर आफ्नो पढाईको विस्तृत विवरण बताए । केही अलमल भएपनि उनले एनआईडीसीमा जागिर पाए । यस्ता सजिला पनि दिन रहेको उनी बताउँदै थिए । 

केही समय पछि लक्ष्मणप्रसाद घिमिरेले एमई गर्ने मौका पाए । एआईटी अर्थात एसियन इन्टिच्युट अफ टेक्नोलोजीमा एमई गर्न आवेदन दिनका लागि एउटा विज्ञापन निस्किएको थियो ।

घिमिरेले एउटा रोचक प्रसंग सुनाए । जब एआईटीका लागि आवेदन दिने समय आयो, एनआईडीसीमा उनका ब्रान्च अफिसरले पनि आवेदन दिए । अफिसरको खासै नम्बर राम्रो थिएन । उनीहरुका साथै अरुले पनि आवेदन दिएका थिए ।

छनोट हुनेबेलामा ब्रान्च अफिसरको नाम आयो । त्यो बेला दीर्घराज कोइराला शिक्षा सचिव थिए । लक्ष्मण घिमिरेकोे सम्वन्ध कोइरालासँग भएको र  आफ्नो पढाई पनि राम्रो भएकोले आफू जान पाउनुपर्ने जिकिर गरे । तर सचीव कोइरालाले ‘तपाईको उमेर छ । पछि पनि पढ्न जान पाउनु हुन्छ । अहिले उहाँलाई जान दिनुस’ भने । 

लक्ष्मणले कोइरालालाई वैकल्पिक उम्मेदवारका रुपमा आफ्नो नाम पठाई दिन अनुरोध गरे । यसले उनलाई अर्को पटकलाई सजिलो हुन्थ्यो । कोइरालाले पनि त्यसै गरी नाम पठाए । तर, केही दिन पछि एआईटीले घिमिरेको नाम स्वीकृत गरेर पठायो । यसरी उनी एआईटी पुगे, मास्टर्स गर्नलाई । 

एआईटीमा पढाई कडा थियो । एआईटीका प्रोफेसर जोन हुक जोन्सले दिएको एउटा स्पीचले उनले त्यहाँ पनि ज्युज्यान दिएर पढ्नु पर्ने अठोट गरे । 

एआईटीमा नेपालबाट गएका पहिलो विद्यार्थी थिए लक्ष्मणप्रसाद घिमिरे । त्यहाँ फेल भएर फर्किँदा घिमिरेको नाम मात्रै बदनाम नभएर नेपालकै नाम बदनाम हुन्थ्यो । एक पटक जापानका दुई जना विद्यार्थी फेल भएर जापान फर्किए । तिनको नाम कहिलेपनि आएन । जहिले आयो जापानकै नाम आयो । जापानका विद्यार्थी फेल भए नै भनिए ।

त्यसैले उनले नेपालको नाम जोगाउनै पनि जोडतोडका साथ पढ्नै पर्ने थियो । उनले आफ्नो पुराका पुरा ध्यान पढाईमा नै लगाए । र पास पनि गरे । 

०००

राजनीतिज्ञ तथा इन्जिनियर लक्ष्मणप्रदास घिमिरे रामेछापको बाबियाखर्कमा जन्मिए । केटाकेटी उमेरको केही समय उनको नुवाकोटमा बित्यो । उनका पिताजी नारायणप्रसाद घिमिरे जागिरको सिलसिलामा नुवाकोटमा थिए ।  वि.सं. २००६ सालमा उनका पिताजीको सरुवा तेह्रथुम माल अड्डामा भयो । तेह्रथुम जाँदा केही दिन घरमै बिताए । त्यसैबेला उनका पिताजीलाई भेट्न रामेछाप चिसापानीकै पण्डित होमप्रसाद घिमिरे आएका थिए । 

घिमिरेका पिताजीले आफ्नो माहिला छोरा लक्ष्मणका विषयमा होमप्रसादसँग कुरा गरे । उनले भनेछन्, “यसले क ख पनि राम्ररी जानेको छैन । यसलाई पढाउनु पर्ने !”

पण्डित होमप्रसादले पनि हुन्छ म लगेर पढाई दिन्छु भनेछन् । जीवनमा एउटा मुकाम हासिल गर्नुपर्ने थियो सायद । त्यसैले पनि उनले केही नभनी जान्छु भने । र पण्डित होमप्रसादको पछि लागे । 

राजनीतिज्ञ लक्ष्मणप्रसाद घिमिरे भन्छन्, ‘‘म २००६ सालमा पंडित होमप्रसादसँग दोलखाको मेलुङ गएँ । त्यहाँको भाषा पाठशालामा पढ्न थालें । र, २००७ सालको आन्दोलनको केही झलक मैले मेलुङमा नै देखेँ । त्यहाँ क्रान्तिकारीहरुले मेलुङको अड्डा कब्जा गरेका थिए । तोप पडकाएका  थिए । मलाई झिनो सम्झना छ ।’’

वि.सं. २००८ सालमा उनका पिताजीको सरुवा काठमाडौंमा भयो । र २००९ सालमा उनी पनि काठमाडौं आए । 

संस्कृतको पढाई सुरु गरिसकेका उनले काठमाडौंमा पनि संस्कृत पढ्न सुरु गरे । त्यसबेला संस्कृतको पढाई दरबार हाईस्कूलको तलतिरको कोठाहरुमा हुन्थ्यो । उनले त्यहीँ लघु सिद्धान्त कौमूदी, हितोपदेश, अमर कोष पढ्दै र घोक्दै गए । 

उता दरबार हाईस्कूलको माथिका कोठाहरुमा अंग्रेजीको पढाई हुन्थ्यो । दिन बित्दै जाँदा उनले महसुस गरे, अंग्रेजी पढ्ने विद्यार्थीहरु संस्कृतका विद्यार्थीहरुको तुलनामा अलिक चल्तापुर्जा र एक्टिभ थिए । घिमिरेलाई लाग्यो, हैन यो अंग्रेजी पढाई पो ठिक हो कि क्या हो ?

तर उनका पिताजीको इच्छा लक्ष्मणलाई संस्कृतको विद्वान पण्डित बनाउने थियो । पिताजीका इच्छा विपरित पनि जान गाह्रो थियो । उनीहरु काठमाडौंमा डिल्लीबजारमा डेरा गरी बस्थे । 

त्यहीँ उनका नाता पर्ने काका पनि बस्थे । उनी जागिर पनि खान्थे र बेलुकी नक्सालको नन्दीरात्री विद्यालयमा १० कक्षामा पढ्थे ।

एक दिन उनले काकाको कानमा आफ्नो इच्छा बताए, ‘अंग्रेजी पढ्ने मन’ भएको । उनका काकाले दाइले मान्नु हुन्न पनि भने । तर उनले काकालाई फकाए । एक पटक हेरौ न । कति पढन सकिन्छ कति सकिँदैन । पछि नसके संस्कृत त पढ्नु छँदैछ ।

काकाले भतिजको कुरा नकार्न सकेनन् । सायद आफू पनि अंग्रेजी पढ्दै गरेकोले हुनसक्छ उनले लक्ष्मणका लागि फस्र्ट बूक किनेर ल्याईदिए ।  उनी त्यो फस्र्ट बूकमा रहेका हरेक अक्षर र शब्दहरुबाट परिचित हुँदैगए । सिक्दैगए । बुझ्दै गए ।

दुई महिनामा फस्र्ट बूक लक्ष्मण घिमिरेले चिर्लिप्पै सिध्याए । एकदिन साँझ उनका काकाले दाइका अगाडि लक्ष्मणको कुरा उठाए । त्यसै समयमा लक्ष्मणले अंग्रेजी पढ्ने इच्छा राखेको खोले । पिताजीले मान्ने कुरै थिएन । मानेनन् । हुन्न भनिहाले । यसले संस्कृत पढेर पण्डित बन्नु पर्छ । 

त्यस पछि उनका काकाले भनेछन्, ‘‘यसले अलिअलि त अंग्रेजी पढेर बुझि पनि सक्यो ।’’ लक्ष्मणका पिताजी चकित परे । 

उनी भन्दैथिए, ‘‘एउटै कोठामा बस्ने छोराले अंग्रेजी पढेको पिताजीलाई थाहा नभएकोले पिताजी छक्कै पर्नु भयो । त्यस पछि पिताजीले हुन्छ भन्नु भयो । तर सुरुमै सर्त तेस्र्याउनु भयो, त्यसो भए अंग्रेजी पढेर तैले इन्जिनियर बन्नु पर्छ ।’’

पिताजीको यो सर्तसंगै उनको अंग्रेजी स्कूलको पढाई सुरु भयो । उनका काकाले भोलिपल्टै उनलाई पद्मोदय स्कूल लिएर गए । रामबहादुर नाम गरेका शिक्षकसँग भेटे र भतिजले अंग्रेजी पढ्न खोजेको कुरा बताए । उनले आफ्ना भाइ श्यामबहादुर कहाँ पठाए । उनका भाइ श्याम ट्युशन पढाउँथे । 

यसैबीचमा श्यामले लक्ष्मणलाई सात कक्षाको किताब किन्न लगाए । यसरी लक्ष्मण सात कक्षा प्राईभेटरुपमा पढ्न थाले । 

सात कक्षाको पढाईमा राम्रो गरेपछि उनले पद्मोदयमा नै आठ, नौ र दश कक्षा पढे । २०१४ सालमा एसएलसी प्रथम श्रेणीमा पास गरे । 

उनका अगाडि उनका पिताजीको सर्त खडा थियो । पिताजीको इन्जिनियर बन्ने सर्तलाई सार्थक तुल्याउन आईएससी पढ्नु पर्छ भन्ने तत्वज्ञान भइसकेको थियो । उनले एसएलसीमा अप्सनल म्याथ पनि पढेका थिए । 

संस्कृत ब्याकग्राउण्डबाट अंग्रेजी विषयको पढाईमा जाँदाको समयमा उनलाई थोरै गाह्रो हिसाबका विषयमा हुनगयो । उनी भन्छन्, ‘‘मेरा पिताजीले मलाई डेढा र अढैया पनि गुन्न सिकाउनु भएको थियो । त्यस्ता हिसाब कन्ठै पारेको थिएँ । त्यसैले अलिकति अप्ठेरो भएपनि त्यति गाह्रो भएन् ।’’ 

त्यो तीन वर्ष उनले पूरा मेहनत गरे । पहाडबाट आएको मानिस यहाँका मानिसभन्दा कम हुनुहुँदैन भन्ने उनको मनले अह्राएको थियो । त्यसैले पनि उनले मेहनतलाई पहिलो प्राथमिकतामा राखे । त्यसमाथि पिताजीको इन्जिनियर बन्नुपर्ने सर्त अगाडि नै उभिएको थियो । जबकी त्यतिबेला पनि ईन्जिनियर भनेको के हो र यसले के काम गर्छ भन्ने उनलाई थाहा थिएन ।

०००

त्रिचन्द्र कलेजबाट आईएससी पास गरिसकेपछि उनले स्कलरसीपमा इन्जिनियरिङ विषय लिएर पढ्नका लागि प्रयास गरे । अनेक व्यक्तिहरुको सम्पर्कमा गए । यसरी करिब एक डेढ वर्ष बित्यो । त्यसबीचमा उनले फर्म पनि भरे ।  अन्ततोगत्वा उनको छनोट जर्मनीमा एरोनोटिकल ईन्जिनियर पढ्ने गरी भयो । तर जर्मनीबाट कन्फरमेसन दुई वर्ष पछिलाई मात्रै आयो । अर्थात उनी दुई वर्ष पछि मात्रै जर्मनी जान पाउने भए ।

त्यसैले उनले फेरि बिएससीमा भर्ना लिए । र, सन् १९६५ सालमा उनले बीएससी पास गरे फस्र्ट डिभिजनमा । उनको नाम बोर्डमै आयो । यहाँ उनको राजनीतिप्रतिको रुची पनि जोडिन आउँछ । 

वि.सं. २०१४ सालमा एसएलसी गरेका उनले २०१५ सालकै निर्वाचनमा सूर्यप्रसाद उपाध्यायलाई सहयोग गरेका थिए । जब २०१७ साल पुष १ को घटना भयो, उनको राजनीतिप्रतिको चेत झनै जागरुक भयो । बीपीको नाम आफैमा विशाल थियो । उनी चर्चित थिए । बीपीलाई गरिएको व्यवहारले ‘यो त राम्रो भएन’ भन्ने उनलाई लाग्यो ।

वि.सं. २०१९–२० साल तिर जनकपुर अञ्चलबाट काठमाडौंमा आएर पढ्ने विद्यार्थीहरुको समूह बनाउने काममा घिमिरे जुटे । र समूहको नाम दिए, गौरीशंकर छात्र समिति । यसले गर्दा राजाको कदम ठीक भएन भनेर उग्र विचार राख्ने साथीहरुसँग उनको संगत बढ्दै गयो । र एउटा जमात खडा हुँदै गयो ।

त्यसको केही समय पछि नै शिवबहादुर खडका, विपिन कोइराला, हेमन्त कोइराला, श्रवण कोईराला, भवेन्द्र बराल, भरत बराल र लक्ष्मण घिमिरेहरुले ‘राष्ट्रिय रेभूलेशनरी काउन्सील’को स्थापना गरे । सबैले रगतले सहीछाप गर्दै एउटा संगठन बनाए ।
यो जोश र उर्जा कताबाट आउँथ्यो कताबाट । उनलाई थाहा छैन । तर त्यही उर्जाले उनीहरु आफ्नो कर्ममा लागिरहेका थिए । 

त्यसबेला चिनेको नेता भनेको कमल चित्रकार मात्रै थिए । उनीसँग केही कुरा हुन्थ्यो । यसरी जोश र उर्जाले उनीलगायत उनका साथीहरुलाई राजाको कदमका विरुद्ध सक्रिय गराउँथ्यो ।  घिमिरे भन्छन्, ‘‘यो संगठन स्वतःस्फूर्त रुपमा स्थापित भएको थियो । यसका बारेमा कसैलाई सुईको पनि थिएन । कमल चित्रकारलाई पनि हाम्रो कामका बारेमा थाहा थिएन ।’’ 

यसरी युवा विद्यार्थीहरुलाई परिचालित गर्दै उनीहरु अगाडि बढे । 

यसरी दिन बित्दै थियो । लक्ष्मण घिमिरेहरुको बीएससीको परीक्षा पनि सिद्धियो । त्यसलगत्तै एउटा काण्ड भयो । जुन डीआईजी काण्डका नामबाट चर्चित भयो । त्यही विषयलाई लिएर घिमिरेलगायतका आन्दोलनकारीहरुले व्यापक आन्दोलन गरे । यिनीहरुलाई प्रहरीले समातेर लगे । 

उनी भन्छन्, ‘‘हाम्रा साथी मध्ये एक जना साथीले सबै कुरा बक्नु भयो । यसले सबैलाई गाह्रो बनायो । पुलीसले टर्चर पनि खुबै दिए । सहनै नसक्ने गरी टर्चर गरेका थिए । अर्को कुरो, हाम्रो बयानको फाईल बनाउँदा पंञ्चायतको सेरोफेरोमा रहेका धेरै व्यक्तिहरुलाई पनि त्यस बयान भित्र पारिएको थियो । र यो काम तत्कालिन प्रधानमन्त्री सूर्यबहादुर थापाले गरेका थिए ।’’

त्यो बयान भित्र डा. तुलसी गिरीलगायतहरुको नाम पनि मुछेर राखिएको घिमिरे सम्झिन्छन् । पछि त्यो मुद्दाको फाईल दरबार पुग्यो । राजा महेन्द्रले त्यो फाईल लामो समय दरबारमा राखे ।

केही समय हनुमान ढोकामा बसे उनीहरु । त्यसको पाँच छ महिना पछि दरबारले त्यस विषयमा मुद्दा नचलाउनु भन्यो । त्यस पछि उनीहरुलाई जेल चलान गरियो । र जेलमा रहँदा नै नै उनको बीएससीको रिजल्ट आयो । उनी बोर्डमा आउने गरी पास भए ।
उनका अनुसार उनीहरुलाई राजाको कदमको पीडाबोधले त्यो काम गराएको थियो । जबकी काँग्रेसँंग उनीहरुको खासै लेनादेना थिएन ।

करिब डेढ वर्षपछि लक्ष्मण घिमिरे जेलबाट छुटे । पंचायतकालमा पनि अजिब हुने उनी सभ्झिन्छन् । भन्छन्, ‘‘पञ्चायतको काम कारबाही अचम्मको थियो । जेल हाल्नलाई एउटा हवलदारले समाई दिए पुग्थ्यो । तर छुट्नलाई दरबारमै  फाईल पुग्नु पर्दथ्यो । समात्न कुनै बहाना चाहिन्थेन । अञ्चलाधीश र सीडीयो त धेरै ठूला भईहाले । 

करिब डेढ वर्ष पछि उनी जेलबाट बाहिर निस्किए । अनि त्रिचन्द्र कलेज गए । त्यसबेला केमेस्ट्रीका डिपार्टमेन्ट हेड थिए ध्रुवमान सिंह प्रधान । पढ्ने भएकोले लक्ष्मण घिमिरेलाई सबैले माया पनि गर्थे । काठमाडांैमा बस्दा बिहान बेलुका खानलाई नै गाह्रो भएकोले उनले प्रधान सरलाई केही सहयोग गर्न अनुरोध गरे ।

उनले पनि कलेज प्राचार्यलाई भनेर ल्याबको डेमोस्ट्रेटरमा लगाई दिए । केही हल्का भयो उनलाई । त्यसबीचमा उनको जर्मनीको एरोनोटिकल ईन्जिनियरको सिट फुत्की सकेको थियो । पिताजीको सर्त फेरि अगाडि आयो । त्यसैले उनले कोलम्बो प्लान अन्तरगत सिभिल इन्जिनियरिङ पढ्नलाई फर्म भरे । पिताजीलाई दिएको वचन पुरा गनुर्् पनि त थियो । 

त्यसबेला कोलम्बो प्लान अन्तरगत विद्यार्थीहरु पठाउँदा व्यापक स्कृनिङ गरिन्थ्यो । पुलीस रिपोर्ट लिईन्थ्यो । तर उनको सबै पढाईको नम्बरले लक्ष्मणलाई नै अगाडि पार्‍यो । अन्तरवार्ता लिनेहरुले पनि उनलाई  र्‍याखर्‍याखती पारे । तर नम्बर काट्न सकेनन्, कसैले । 

अन्तर्वार्तामा उनले त्यही अनुरुपको उत्तर दिए । कतिले उनलाई पढ्न पठाउनु पर्छ भने । कतिले राजनीति गर्ने विद्यार्थीलाई पठाउनु हुन्न पनि भने । तर अन्तिम फाईल राजदरबार पठाईयो । त्यसबेला त्यस्तै चलन थियो । शिक्षा सचिवले पठाउने भने । मन्त्रीले लेखेछन्, ‘‘पञ्चायत विरोधीलाई पढ्न पठाउन हुन्न ।’’ यसरी दरबार पुगेको फाईल चार महिना पछि बाहिर फर्कियो । जसमा उनको नाम पनि समावेस थियो ।

उनलाई बनारस हिन्दु युनिभरसिटी अन्तरगतको इन्जिनियरिङ कलेजमा पढ्न पठाईने भयो । तर फेरि एउटाले अत्तो थाप्यो । बनारसमा पुगेर यसले झनै राजनीति गर्ने भयो भनेर । त्यसैले यसलाई दूरदराजको कलेजमा पठाउनु पर्छ । त्यस पछि लक्ष्मणप्रसाद घिमिरेलाई मद्रास युनिभरसिटी अन्तरगतको गभर्मेन्ट कलेज अफ टेक्नोलोजी, क्वानमाटोरमा पढ्ने गरी पठाईयो । आज यो ठाउँ, भारतको तामिलनाडुमा पर्दछ ।

०००

२०३०–०३१ साल तिर एआईटीबाट ईन्जिनियरिङमा मास्टर्स पास गरेपछि उनलाई सिंगापुरमा काम गर्ने प्रस्ताव आयो । उनी जान तयार पनि भए । तर एआईटीका एकजना प्रोफेसर ड्रुले उनको यो कदमलाई रोके । उनले लक्ष्मणलाई नेपाल नै फर्किन उत्पे्ररित गरे । र भने ‘तिमीले नेपालमै केही गर्नुपर्छ । यदि भोलिका दिनमा कामबाट सन्तुष्ट भईएन भने त्यतिबेला मसँग सम्पर्क गर्नू । म अर्को कुनै व्यवस्था गराैंला ।’

त्यसपछि उनले सिंगापुर आउन नसक्ने खवर दिए । र नेपाल फर्किए । तर जब यहाँ आए, उनले पाउनु दुःख पाए । उनको सर्टिफिकेट जसले पनि हेर्थे, भन्थे तपाईलाई दिने जागिर नै छैन । अन्ततः हर्क गुरुङको सिफारिसमा दैनिक अठार रुपैयाँ पाउने गरि सडक विभागमा जागिर खान सुरु गरे । 

उनी भन्छन्, ‘‘मरता क्या नही करता भन्दै ज्यालादारी जागिर खान सुरु गरेँ । त्यसको केही समय पछि अस्थायी भएँ । र सडक विभागमा करिब पाँच छ वर्ष काम गरेँ ।’’

उनले सिंगापुरबाट आएको जागिरको प्रस्तावलाई नाई भनेका थिए । यदि गएको भए उनको तलब त्यहाँ त्यसबेला २ हजार डलर हुन्थ्योे । जबकी नेपालमा दैनिक १८ रुपैयाँ उनको कमाई थियो ।

काठमाडौंमा उनको काम गराइ थियो सडकको सर्वे र डिजाईनहरु गर्ने । यसका लागि कैयन पटक विदेशीहरुसित पनि काम गरे । विदेशीहरुसंँग काम गर्दा सर्वे घिमिरे र उनका साथीहरुले गर्थे । तर रिपोर्ट बनाउने र सहि गर्ने काम विदेशीले गर्थे । जब आफै गरिन्छ भने आफैले कन्सलट्यान्ट किन न खोल्ने ? यो प्रश्न उठे पछि सडक विभागमा काम गर्ने चारै जना इन्जिनियरहरु ईश्वरराज वन्त, प्रकाशचन्द्र जोशी, पेम्बा लामा र लक्ष्मण घिमिरेले संयुक्तरुपमा ईष्ट कन्सल्ट्यान्टको स्थापना गरे । 

यसरी पृथक कामको प्रारम्भ भयो । नेपालमा पहिलो पटक निजी क्षेत्रबाट इन्जिनियरहरुको कन्सलट्यान्ट सुरु भयो । त्यसले काम पनि पायो, त्रिशुलीदेखि धुन्चेसम्मको सडक सर्वेको । 

घिमिरे हाँस्दै भन्छन्, “हामीले जागिर छोडदा कतिपय साथीहरुले हामीलाई तिमीहरु बौलायौ पनि भने । सडकको जागिर भनेको सुनको खानीमा काम गर्नु सरह मानिन्थ्यो त्यसबेला । तर हामी जागिर छोडेर हिँडेका थियौं । केही नयाँ काम गर्न । र यो एउटा पायोनियर संस्थाकारुपमा स्थापित पनि भयो ।”

र, आज पनि ईष्ट कन्सल्टको नाम यस क्षेत्रका लाग्ने धेरैले लिँदै आएका छन् ।

०००

जनमत संग्रहताका लक्ष्मण घिमिरेहरुले खुलारुपमा बहुदलको प्रचार गरे । र, जनमत संग्रह पछि सडक विभागबाट राजिनामा दिएर निजी क्षेत्रबाटै काम गर्न थाले ।  यद्यपि घिमिरेको सम्पर्क नेपाली काँग्रेस पार्टीसँग थियो । 

एक पटक वीरेन्द्र दाहालले गिरिजाप्रसाद कोइरालालाई लक्ष्मणप्रसाद घिमिरेको चावहिलस्थित घरमा लगे । त्यहाँ लामो कुराकानी भयो । लक्ष्मणलाई पनि लाग्यो, वास्तवमा हाम्रा नेता यी हुन् । त्यसबेला गिरिजाप्रसाद कोइराला भारत प्रवासबाट नेपाल फर्किसकेका थिए । 

घिमिरे भन्छन्, ‘‘यसरी गिरिजा बाबुसँग मेरो सानिध्य बढ्दै गयो । म पार्टीको काममा पनि लाग्दै गएँ । अन्ततः बहुदल प्राप्ति पछि वि.सं. २०४८ सालको निर्वाचनमा पार्टीले मलाई चुनाव लड्ने टिकट दियो । म निर्वाचन लडेँ , जितँे र सांसद भए । केही महिना पछि मन्त्री पनि भएँ ।’’ 

मन्त्रीको प्रसंग आउँदा उनले एउटा पुरानो प्रसंग उप्काए । बीएससी पढ्दा घिमिरे मेजर दानबहादुरको पुतलीसडकमा रहेको घरमा डेरा लिएर बस्थे । त्यसै घरमा डेरा लिएर बसेका थिए, नवराज सुवेदी, भोजराज घिमिरे र बालाराम घर्तीमगर पनि । पञ्चायतकालमा नवराज सुवेदी, भोजराज घिमिरे र बालाराम घर्तीमगर मन्त्री भए । र लक्ष्मण घिमिरे भने बहुदल आए पछि जलस्रोत मन्त्री भए । यो कोइन्सिडेन्ट नै थियो कि मेजर दानबहादुर कहाँ बसेका चार जना व्यक्ति मन्त्री भए । 

यति कुरा गरिरहँदा राजनीतिज्ञ तथा इन्जिनियर लक्ष्मणप्रसाद घिमिरेको ओँठमा हाँसो खुलीरहेको थियो ।