नेपाली कथानक चलचित्र ‘छक्का पञ्जा’ नेपाली जनजीवनमा वैदेशिक रोजगारीको नकारात्मक प्रभावको चित्रण हो । घरगाउँमा रोजगारी नपाएपछि वैदेशिक रोजगारीमा जानुको विकल्प नभएको चलचित्रमा देखाउन खोजिएको छ । 

राजा (दीपकराज गिरी), सरस्वती (जितु नेपाल), बुद्धि (बुद्धि तामाङ), माग्ने (केदार घिमिरे) र अतीत (शिवहरि पौडेल) लाई प्रतिनिधि पात्र बनाएर ‘छक्का पञ्जा’ले गाउँले परिवेशमा वैदेशिक रोजगारी र त्यसले परिवारमा ल्याएको विचलनलाई जस्ताको तस्तै देखाउन खोजेको छ ।

गाउँको हुनेखाने परिवारको राजा सरस्वती, बुद्धि, माग्ने र अतीतलाई पछि लगाएर हिँड्छ । विवाह नगर्ने मनस्थिति बनाएको राजा आफ्ना साथीहरूलाई पनि विवाह गर्न हुँदैन भनेर उकास्छ । सिनेमा सुरु भएको केही समयमै अतीतलाई अमेरिकाको डीभी चिठ्ठा पर्छ । डीभी परेपछि ४५ वर्षे अतीत आफूभन्दा २० वर्ष कान्छी केटी वर्षा राउन (बृन्दा)सँग बिहे गरेर विदेश जान्छ । डीभी पर्नुअघि वर्षालाई माग्न जाँदा उसका बाबुले वृद्ध भत्ता खाने बेला भएको भनेर अतीतलाई रित्तो हात फर्काइएिका हुन्छन् । 

सुरुबाटै राजालाई मन पराउने बृन्दा अतीत अमेरिका गएपछि राजासँग नजिकिन्छे । यता बुद्धिको भने पहिले नै विवाह भइसकेको हुन्छ । तर, साथीहरुको लहलहैमा उसले श्रीमतीलाई कुटेर माइत पठाएको हुन्छ । पछि श्रीमती लिन जाँदा उसलाई जेठानले गाउँले लगाएर कुटाउँछन् । त्यसको प्रतिक्रियास्वरूप जेठानलाई राजासहितका आफ्ना साथी लिएर कुट्न जाँदै गर्दा गीत बज्छ ‘पूर्वपश्चिम रेल ।’ 

सिनेमामा कुनै त्यस्ता डाइलग छैनन्, जसले दर्शकलाई नहँसाएको होस् । तर, कतै हँसाउनकै लागि देखाइएका संवाद र दृश्य पनि छन् । कच्ची बाटोमा एउटै बाइकमा झोलासहित पछाडि बसेका माग्ने उल्टो फर्केर बसेका हुन्छन्, जुन दैनिक जनजीवनमा देखिने दृश्य भन्दा पनि हँसाउनकै लागिमात्र सिनेमामा समावेश गरिएको भान हुन्छ ।  

माग्ने आमाको चाउरी परेको मुहारमा खुसी ल्याउन विदेश जाने भन्दै काठमाडौँ हिँड्छ । 

राजालाई घरबाट विवाहका लागि प्रेसर आएपछि ऊ एउटा सर्तसहित राजी हुन्छ । उसको सर्त हुन्छ, दैनिक श्रीमती कुट्न पाउनुपर्ने । चर्को आर्थिक अभावको पीडा महसुस गरेकी चम्पा (प्रियंका कार्की) राजाको सर्त मानेर विवाह गर्न तयार हुन्छिन् । तर, श्रीमतीलाई कजाएर राख्न चाहने राजा र महिला अधिकारका कुरा गर्ने चम्पाबीचको सम्बन्ध राम्रो हुँदैन । 

सिनेमाको उत्तरार्धमा आइपुग्दा घटनाले फरक मोड लिन सुरु गर्छ । चम्पालाई काठमाडौं घुमाउन भनेर राजा र चम्पा घरबाट काठमाडौँतर्फ हिँड्छन् । यहीँबाट घटनाले फरक मोड लिन्छ । राजालाई बीच बाटोमै कसैले रोक्छ । त्यही बेला चम्पाले राजालाई दाउराले हानेर घाइते बनाएर त्यो व्यक्तिसँगै भाग्छिन् । 

काठमाडौं आएर चम्पालाई खोज्न डनको सहारा लिने क्रममा राजा र बुद्धिले डनको रूपमा माग्नेलाई फेला पार्छन् । केसी डनका रूपमा भेटिएका माग्ने र विदेश जान हिँडेका सरस्वतीले चम्पालाई खोज्न सहयोग गर्छन् । विदेश जाने पैसा नभएपछि माग्ने आफ्नो किड्नी बेचेर गाउँमा आमालाई पैसा पठाइरहेका हुन्छन् ।  

यही बीचमा श्रीमती हराएर तनावमा रहेका राजालाई सहयोग गरिरहेका बेला बुद्धिले बोलेका प्रत्यक संवादले राजालाई पोल्छन् । अप्ठ्यारो परिस्थितिमा साथीले साथीलाई त्यस्ता डाइलग बोल्छन् ? भन्ने प्रश्न पनि उठाउन सकिन्छ । 

सिनेमाको अन्तिममा श्रीमतीलाई पेट बोकाएर साथीको चोखो मित्रता र विश्वासमाथि घात गर्ने राजालाई त्यसको परिणाम चखाउन आर्यनको सहयोगमा अतीतले गैरजिम्मेवारको सवक राजालाई सिकाउँदै चम्पासँग विवाह गर्छन् । यता बृन्दा पनि राजाको बच्चा जन्माएर राजाकै घरमा बस्छिन् । 

विदेशबाट आएको सरस्वतीले आफ्लै मन पराएको गाउँकै केटी विष्णुसँग विवाह गर्छ । विष्णुका बुबाले छोरीसँग विवाह गर्ने भए विदेश गएर पैसा कमाउन चुनौती दिएका हुन्छन् । 

सिनेमामा कतैकतै हँसाउनकै लागि रादिएका संवादबाहेक गीत, संवाद र सिनेम्याटोग्राफी उत्कृष्ट देखिन्छ । तर, राजाले सुदूरपश्चिमेली लवजमा ‘हाम्रा, तम्रा’ भन्ने भाषा बोले पनि उनकी आमाले भने ठेट नेपाली लवजमा बोल्छिन् । यसले आमा–छोराको भाषामा संगति किन मिलेन भन्ने दर्शकको मनमा खड्किने पक्ष हो । 

सानो पर्दामा करिब डेढ दशक राज गरेको दीपक–दिपाको जोडी सिनेमामा पनि जमेको देखिन्छ । समग्रमा ‘छक्का पञ्जा’ दीपक–दीपाको ‘छ एकान ६’ र ‘वडा नम्बर ६’ भन्दा संवाद, गीत, संगीत र सिनेम्याटोग्राफीमा राम्रो छ । दीपक–दिपाको जोडी सेतो पर्दामा पनि उत्तिकै जम्ने यो फिल्मले संकेत गरेको छ ।