काठमाडौं । काठमाडौं उपत्यकाको वायुको अवस्था आइतबार (हिजो)भन्दा केही सफा भएको छ । वातावरण विभागका अनुसार, काठमाडौंमा सोमबार अपराह्नतिर पछिल्लो २४ घण्टाको वायुको गुणस्तर केही सुधार भएको हो ।

विभागका अनुसार, पछिल्लो २४ घण्टामा रत्नपार्कको वायुको औसत ‘एयर क्वालिटी इन्डेक्स’ (एक्यूआई) १६१ छ । यो तह आइतबार अपराह्न १८७ पुगेको थियो । 

यस अवधिमा काठमाडौंको वायुमा पीएम (पर्टिकुलेट म्याटर) एम २.५ को मात्रा समेत घटेर ५१.२ माइक्रोग्राम प्रतिघनमिटर पुगेको छ । जुन आइतबार राति ११ बजे १५३.८५८ सम्म पुगेको थियो । 

सोही अवधिमा एक्यूआईका आधारमा सबैभन्दा बढी प्रदूषित धनुषाको जनकपुर सहर बनेको छ । त्यहाँको एक्यूआई १६९ र पीएम २.५ को मात्रा ९९.१ पुगेका विभागको तथ्यांक छ । 

यस्तै, धनगढी पनि १६६ एक्यूआईसहित अस्वस्थ्कर सहरको सूचीमा छ । यीबाहेक अन्य सहरमा भने एक्यूआई १५० भन्दा कम मापन भएको छ । 

विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ)ले एक्यूआई १५० भन्दा माथि रहेको वायु अस्वस्थकर मानेको छ । त्यसभन्दा माथि भए वायु अस्वस्थकर र जति एक्यूआई बढ्दै गयो उति हानिकारक मानिन्छ ।

पीएम १० र पीएम २.५ वायुको गुणस्तरका मुख्य मापक हुन् । पीएम २.५ को मात्रा ५ माइक्रोग्राम प्रतिघनमिटरभन्दा माथि भए वायु अस्वस्थकर हुने विश्व स्वास्थ्य संगठनको मापदण्ड छ ।

पीएम २.५ ले वायुमा मिसिएका आँखाले देख्न नसकिने २.५ माइक्रोनभन्दा साना कण, कार्बनमोनोक्साइड, सल्फर, नाइट्रोजन अक्साइडको मात्रालाई बुझाउँछ । पीएम १० ले हावामा धुलोका कणको मापन गर्छ ।