काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल (प्रचण्ड)ले सरकार ढाल्ने पक्षमा आफूहरू नरहेको बताएका छन् । बुधबार बिहान सम्पादकहरूसँगको कुराकानीमा उनले माओवादीको ध्यान पार्टी क्रियाशील बनाउन रहेको बताए ।
“सरकार ढलोस्, सरकार ढाल्नुपर्छ भन्नेतिर हाम्रो कुनै सक्रियता र क्रियाशीलता छैन । हुनु पनि हुँदैन,” प्रचण्डले भने, “जनतामा जाने अवसरका रुपमा सदुपयोग गर्नुपर्छ भन्ने छ ।”
तर, सरकार संकटमा भएको ठम्याइ उनको छ । “संकट छैन भन्ने होइन । पहिलो र दोस्रो पार्टी मिलेर जसरी सरकार बन्यो, संकट त्यहीँ छ । संकटको चुरो त्यही नै हो ।”
एमाले संविधान खारेज गर्न चाहन्छ
उनले संविधान संशोधन सरकारको उद्देश्य नभएको दाबी गरे । संविधान संशोधन गर्ने भनेर सहमति हुँदा आफूलाई नसोधिएको उनको चित्त दुखाइ छ ।
“संविधान संशोधनको कुरा थियो भने त्यतिबेलाको प्रधानमन्त्री (म) सँग भन्नु हुँदैनथ्यो ? हामी संविधान संशोधनको कोसिस गर्दैछौँ । तपाईंको पनि सहमति चाहियो भनेर भन्न हुदैनथ्यो ?,” उनको प्रश्न छ ।
सुशानको पक्षमा पहल थालेपछि सत्ता नभइ अफ्ठयारोमा पर्ने महसुस गरेर दुई दल मिलेको आरोप प्रचण्डको छ ।
“सरकारको मूल उद्देश्य संविधान संशोधन होइन । यो बहाना हो, मुख्य कुरा सरकार नै हो,” उनले थपे ।
प्रचण्डले सत्ताको नेतृत्व गरिरहेको दल एमालेमाथि गम्भीर आरोप लगाए । एमालेको चासो संविधान संशोधनमा भन्दा पनि संविधान खारेजीमा भएको उनको जिकिर छ ।
“उहाँहरूको चासो संविधान संशोधन हो भन्ने लाग्दैन । उहाँहरूको चासो र चाहना संविधान खारेजी हो । एकैपटक खारेजी हो भन्न मिल्ने भएन भनेर संशोधनका लागि प्रयोग गर्न खोजिएको मात्रै हो,” उनको दाबी छ ।
प्रचण्डले संविधान निर्माणताका संविधान बनाउन नचाहने सरकारको नेतृत्वमा रहेको टिप्पणी गरे । एमालेलाई संविधान ‘घाँडो’ भएको आरोप समेत लगाए ।
“एमाले नेतृत्वको साथीहरूलाई नै बढी यो संविधान घाँडो लाग्छ । संविधान चाहिँदैन भन्ने साथीहरू नै पार्टी र सरकारको नेतृत्वमा हुनुहुन्छ,” उनले भने, “उहाँहरूले यो संविधान उद्देश्यभन्दा बाहिर भएको ठान्नुहुन्छ ।”
एमालेलाई समावेशी, संघीयता, गणतन्त्र मन नपरेको र संविधानको सुरुदेखि अन्त्यसम्म माओवादीको छाया देख्ने गरेको टिप्पणी प्रचण्डको छ ।
संविधान संशोधनभन्दा पनि कार्यान्वयन अहिलेको प्राथमिकता रहेको उनको भनाइ छ ।
“पहिले संविधान ठीक ढंगले कार्यान्वय गर्नुपर्यो । ठीक ढंगले कार्यान्वयन गरेर जनतालाई महसुस गराउनु मुख्य कुरा हो,” उनले भने ।
प्रहरी समायोजन ऐन, संघीय निजामती ऐन नबन्दा संविधान कार्यान्वयनमा समस्या भएको उनले औंल्याए ।
पूर्वराजाको भुटान भ्रमण...
प्रचण्डले पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहको भुटान भ्रमणलाई आन्तरिक राजनीतिको अभिव्यतिकै रूपमा टिप्पाणी गरे ।
ज्ञानेन्द्रले भुटानमा पाएको सम्मानबारे उनले भने, “यो पनि नेपालको आन्तरिक राजनीतिक संकटकै अभिव्यक्ति हो । कहाँ पुगेर कसरी अभिव्यक्त हुन्छ भन्ने कुरा त फोरकास्ट गर्न सकिँदैन,” उनले भने ।
प्रचण्डले राजा फर्कने कुरा भने सम्भव नभएको बताए । “कहीँ कतै राजा आउने मलाई चाहिँ लाग्दैन । त्यो सम्भव छैन । गणतन्त्रमा गइसकेका जनता फेरि राजतन्त्रमा फर्कंदैनन्,” उनी भन्छन्, “वर्तमान राजा र उनको परिवारका कारणले पनि त्यो सम्भव छैन ।”
संविधान विस्तृत शान्ति सम्झौताको अंग भएको बिर्सिए देश फेरि एकचोटी नराम्रोसँग राजनीतिक भुमरीमा पर्ने खतरा रहेको चेतावनी समेत दिए । शान्ति सम्झौताका हस्ताक्षरकर्तासँग सल्लाह नगरी संविधान संशोधनको सम्झौता उचित नभएको प्रचण्ड बताउँछन् ।
“शान्ति सम्झौताको मर्म र भावनाविपरीत जानु हो । मेरो विचारमा त्यो राजनीतिक बेइमानी हुन्छ । एउटा हस्तारकर्ता जीवित छ,” प्रचण्डले भने, “नसोधी, कुरा नगरीकन सम्झौता मिल्ने कुरा हो भन्ने लाग्दैन ।”
एमालेसँग समीकरणमा चुक्यौँ
माओवादीले सत्ता उलटफेरको चक्करमा एमालेसँगको समीकरण गर्दा त्रुटि भएको निष्कर्ष निकालेको छ ।
पार्टीमा भएका पछिल्ला बैठकका निचोड सुनाउँदै प्रचण्डले भने, “समीकरणका सन्भर्दमा पछिल्लो चरणमा गरिएको एमालेसँगको समीकरणमा चुक्यौँ । वस्तुगत ढंगले मूल्यांकन गर्न सकिएन भन्नेमा छौँ । नियत राम्रो थियो, परिणाम सोचेजस्तो नआएपछि त्रुटि भयो ।”
कांग्रेससँग हस्ताक्षर गरिसकेपछि पनि एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले एमाले ‘स्वर्ग र नर्क’ एकैचोटि जाने कसरी भन्न सकेको भन्ने प्रश्न प्रचण्डले राख्दै आएका छन् ।
एमाले कांग्रेसबीच समझदारी हुने बेला कहाँ छलफल भइरहेको छ भन्ने सूचना भए पनि कांग्रेससँग सरकार नबनाउने विश्वास ओलीले दिएको प्रचण्डले सुनाए ।
“कुरा भइरहेको छ भन्ने सूचना थियो कांग्रेसलाई मैले जति कसले भोगेको छ र म जान्न भन्नुुहुन्थ्यो,” प्रचण्डले सुनाए ।