काठमाडौं । सरकारले लगानी सम्मेलनमा प्रस्तुत गर्ने परियोजनाको विस्तृत विवरण तयार पारिरहेको छ । सम्मेलनमा प्रस्तुत गर्न हालसम्म १४६ भन्दा बढी परियोजना तय गरिएको छ । तीमध्ये हालसम्म २१ परियोजनाको लागतसहितको विवरण तयार भएको लगानी बोर्डले जनाएको छ ।
थप परियोजनाको लागत मूल्यांकन भइरहेको जानकारी बोर्डका सहसचिव एवं प्रवक्ता प्रद्युम्न उपाध्यायले दिए । अनुमानित लागत तय भएका यी परियोजनाहरू करोडदेखि खर्बसम्मका छन् ।
नौ हाइड्रोपावर र एक वायु उर्जा
२१ परियोजनामध्ये नौ वटा हाइड्रोपावर अर्थात् जलविद्युत आयोजना छन् । सबैभन्दा ठूलो एक हजार २१६ मेगावाटको खिम्ती ठोसे शिवालय स्टोरेज जलविद्युत आयोजना छ । यसको लागत अनुमान दुई खर्ब ३१ अर्ब छ ।
दोस्रोमा ६५० मेगावाट क्षमताको कालीगण्डकी–२ स्टोरेज जलविद्युत आयोजना छ । यसको लागत अनुमान एक खर्ब ३३ अर्ब २१ करोड ३० लाख रुपैयाँ छ ।
तेस्रोमा ३७७.१ मेगावाटको भारभुङ स्टोरेज जलविद्युत आयोजना छ । यसको लागत ८० अर्ब १२ करोड रुपैयाँ प्रस्तावित छ । २१८ मेगावाटको नौमुरे मल्टीपर्पज परियोजनाको लागत ९२ अर्ब रुपैयाँ छ ।
६१.०२ मेगावाटको १४ अर्ब ७० करोड लागत रहेको हुम्ला कर्णाली जलविद्युत आयोजना पनि सम्मेलनमा प्रस्तुत हुँदैछ ।
यस्तै, ५३.८५ मेगावाट क्षमताको अपर चमेलिया जलविद्युत आयोजना पनि प्रस्तावित छ । ४०.०२ मेगावाटको टोम दोगर बूढीगण्डकी जलविद्युत आयोजनाको लागत ९ अर्ब ८० करोड ४० रुपैयाँ छ । ३४.९३ मेगावाट क्षमताको सुपर बूढीगण्डकी जलविद्युत आयोजनाको लागत ७ अर्ब ३४ करोड छ ।
यस्तै, लगानी सम्मेलनमा प्रस्तुत गरिने ३० मेगावाटको कवाडी खोला जलविद्युत आयोजनाको लागत ६ अर्ब ४१ करोड रुपैयाँ छ । १० मेगावाटको कर्णाली–चिसापानी वायु उर्जा आयोजनाको लागत १४ अर्ब ७३ करोड रुपैयाँ छ ।
सुदूरपश्चिममा सार्वजनिक यातायात र खप्तडमा केबलकार
लगानी सम्मेलनमा प्रस्तुत गर्न सुदूरपश्चिम सार्वजनिक यातायात प्रोजेक्ट पनि छ । यसको लागत अनुमान ३१ अर्ब १३ करोड रुपैयाँ छ ।
खप्तड राष्ट्रिय निकुञ्जअन्तर्गत एकीकृत विकास परियोजनामा चार साना योजना छन् । जसमा पाँच अर्ब ४० करोड रुपैयाँ लागतको केबलकार, ५१ करोड ९० लाखको हाइ इन्ड रिसोर्ट एवं आवास योजना छ ।
यस्तै, एकीकृत विकास परियोजनामा ८४ करोडको ट्रेल सुधार र १५ करोड लागतको इन्टिग्रेटिभ सेन्टर निर्माण योजना छ । यस्तै, कञ्चनपुरको दैजी औद्योगिक क्षेत्रमा आठ अर्ब ६२ करोड ८० लाख रुपैयाँ लागत प्रस्ताव पनि लगानी सम्मेलनमा प्रस्तुत हुँदैछ ।
दुई खर्बको एक्सप्रेस हाइवे
लगानी सम्मेलनमा चन्द्रागिरी–चित्लाङ–पालुङ–चितवन एक्सप्रेस हाइवे निर्माण योजना पनि प्रस्तुत हुने भएको छ । यसको लागत अनुमान दुई खर्ब २१ अर्ब रुपैयाँ छ । बोर्डका अनुसार सम्मेलनमा १० अर्ब २० करोडको लागतमा बबरमहल प्रशासनिक प्लाजाको निर्माण एवं विकास योजना पनि प्रस्तुत हुनेछ ।
तीन अर्ब ७१ करोड ६० लाखको पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय कन्भेन्सन सेन्टर (पीआईसीसी) निर्माण योजना पनि रहेको छ ।
दुई अर्ब ३५ करोडमा जनकपुरमा जानकारी हेरिटेज होटेल एन्ड कल्चरल भिलेज बनाउने योजना छ । ११ अर्ब रुपैयाँ लागतका धुलिखेल मेडिसिटी परियोजना पनि छ । यस्तै, दुई अर्ब ४५ करोड रुपैयाँ महादेव खोलामा जलाशय निर्माण योजना पनि लागनी सम्मेलनमा प्रस्तुत हुँदैछ ।
पाँचखालमा विशेष आर्थिक क्षेत्रका लागि एक अर्ब ५७ करोड रुपैयाँ लागत अनुमान तय गरिएको छ । यस्तै, ९८ करोड रुपैयाँको हाइ इन्ड रिसोर्टको योजना पनि लगानी सम्मेलनमा प्रस्तुत हुने भएको छ । यसरी कुल आठ खर्ब ९१ अर्ब १५ करोड रुपैयाँ बराबरका यी २१ योजना लगानी सम्मेलनमा प्रस्तुत हुँदैछन् ।
वैशाख १६ र १७ गते काठमाडौंमा हुने सम्मेलनका लागि बोर्डले विभिन्न देशका उद्यमी, लगानीकर्ता एवं अन्य प्रतिनिधिहरू निमन्त्रणा पठाएको छ । ९ सयभन्दा बढीलाई निमन्त्रणा पठाइएकामा धेरैले स्वीकारेर उपस्थित हुने जवाफ फर्काएको बोर्डले जनाएको छ ।
यीमध्ये प्राथमिकता र मापदण्डअनुसार तलमाथि भएर कुनै परियोजना लगानी सम्मेलनमा प्रस्तुत नहुन पनि सक्ने प्रवक्ता उपाध्यायले बताए । हरेक परियोजनाको लागत अनुमान पनि केही तलमाथि हुन सक्ने उनको भनाइ छ ।