site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
सम्पादकीय
Global Ime bankGlobal Ime bank

नेपाल वायुसेवा निगम जनताले कर तिरेको रकमबाट चलेको त्यस्तो सेतो हात्ती हो जसलाई जति लामो पाल्न खोज्यो त्यसले त्यतिनै बढी घाटा लगाउँछ । 

यो निगम दशकौंदेखि भ्रष्टाचारको अखडा बनेर बसेको छ । वाइडबडी काण्ड, चिनियाँ जहाज काण्ड, धमिजा काण्ड, लउडा काण्ड आदी सयौं काण्डै काण्डले जेलिएको यो निगम कहिल्यै फाइदामा चल्दैन । चल्न दिइँदैन । 

हरेक राजनीतिक नेतृत्त्वले निगमलाई दुहेर आफ्नो अभिष्ट पूरा गर्दै आएको कटु यथार्थ सबैसामु छर्लङ्ग छ । 

Dabur Nepal
NIC Asia

यसलाई स्वतन्त्र वा स्वनियमित बनाउने अथवा निजीकरण गर्ने विषयमा कुनै पनि सरकारले कहिल्यै पनि सोच्दैन, सोच्न चाहँदैन ।  अहिलेको माओवादी सरकार त पहिला निजीकरण भैसकेका वा बन्द भएका उद्योगलाई पनि सरकारले चलाउनु पर्छ भन्ने धारणाबाट वशिभुत भएको छ । 

यस्तो अवस्थामा नेपाल वायुसेवा निगमले आर्थिक दलदलबाट मुक्ति पाउनुपर्छ भनेर माग गर्नु वा सुझाव दिनुनै आफैमा अतिरञ्जित देखिन्छ ।  समाजवाद उन्मुख संविधानको भाङ्ग्रो ओढेका दलहरूको सम्पूर्ण सोच र शक्ति सरकारलाई अधिनायकवादी बनाउनमानै केन्द्रित भएको देखिन्छ । 

उद्योग धन्दा र व्यवसाय सरकारले चलाएर कहिल्यै सफल हुँदैन भन्ने साधारण सोच पनि नभएका सरकारमा बसेका दलले भारत वा चीनको उदाहरणमात्र पनि अनुशरण गर्न चाहेको देखिँदैन । 

समाजवादको ढ्वाङ फुकेर सन् १९५३ मा भारतका तत्कालीन प्रधानमन्त्री जवाहरलाल नेहरुले त्यसबेला एयर इण्डियासहित सातवटा निजी विमान कम्पनीलाई सरकारीकरण गरे वा भनौं उडान गर्न बन्देज लगाए । 

सो कार्यलाई नेहरूले लिएका सबैभन्दा गलत आर्थिक निर्णयहरूमध्येको एक मानिन्छ ।  तर, सो निर्णय उल्टाउन भारतलाई ६० वर्षभन्दा बढी समय लाग्यो । 

भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी राजनीतिक रुपमा अत्यन्त सबल स्थानमा पुगेको अवस्थामा मात्र सो निर्णय उल्टाउन सफल भए र एयर इण्डिया पुनः यसका पूर्वसञ्चालक टाटा समूहलाई बेचियो । 

यो निर्णयलाई मोदीको सफलतम आर्थिक निर्णयमध्ये एक मानिन्छ । नेपालले पनि यसबाट केही सिक्नु आवश्यक देखिन्छ । 

नेपालका शासकहरूले चीनको हवाई उड्डयनमा सरकारको पकडको उदाहरण दिन्छन् । 

तर, चीनले कति उद्योगलाई सरकारी नियन्त्रणबाट मुक्त गर्‍यो र चीनमा निजीकरण कति सशक्त ढंगले अघि बढिरहेको छ भन्ने जानकारी भएकाले सहजै भन्न सक्छन् चीनले हवाई यातायातलाई पनि विस्तारै निजीकरण गर्दै लैजाने सम्भावना देखिन्छ । 

अहिले नेपाल एयरलाइन्स एक पछि अर्को समस्यामा पर्दै गएको छ ।  अत्यन्त महंगो मूल्यमा किनिएका एयरबसका नयाँ जहाजहरू दश वर्ष नपुग्दै एक आर्थिक वर्षको २०५ दिनमा १३० दिन ग्राउन्डेड हुन थालिसकेका छन् । 

तर, निगम यस्ता समस्यालाई समाधान गर्नुभन्दा थप ऋण लिने प्रक्रियामा अघि बढेको छ ।  विदेशी लगानीकर्ताबाट एक अर्ब डलर (रु. १३५ अर्ब) ऋण लिने तयारी भैसकेको छ । 

एक अर्ब डलरमध्ये ४१ करोड डलर पुरानो ऋण व्यवस्थापन गर्न र ५६ करोड डलर नयाँ जहाज किन्ने उसको सोच छ । जबसम्म राजनीतिक नियुक्ती र भागबण्डा कायम रहन्छ तबसम्म निगमले कहिल्यै आर्थिक उचाई प्राप्त गर्न सक्दैन । 

यस्तो सेतो हात्तीलाई पाल्नुभन्दा बेलैमा बेच्नुको अर्को विकल्प देखिँदैन ।  तर, यस्तो साहस कसैले गर्दैन किनभने साहस नगर्दा सर्वसाधारण जनताले पनि रूचाउने र भ्रष्टाचारको ढोका पनि खुलै रहने हुनाले हामी सधैं जनताको करको पैसा भ्रष्टाचारमानै उडाउँदै राष्ट्रवादी हुन उद्यत छौं । 

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: मंगलबार, माघ २३, २०८०  १६:३२
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
NTCNTC
Nepal Life Insurance banner adNepal Life Insurance banner ad
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Everest BankEverest Bank
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
सम्पादकीय
SubisuSubisu
Hamro patroHamro patro