काठमाडौं । नेकपा (एमाले) उपमहासचिव प्रदीप ज्ञवालीले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डको भारत भ्रमणको क्रममा ईपीजी प्रतिवेदन बुझ्ने वातावरण निर्माण हुनुपर्ने बताएका छन् ।

आइतबार प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई भारत भ्रमणको क्रममा आधादर्जनभन्दा बढी विषयहरूमा ध्यान दिन सुझाव दिएको उनले बताए । भारतका कारणले ईपीजी कार्यान्वयन हुन नसकेको भन्दै उनले त्यो कार्यान्वयन भएपछि मात्र दुई देशको सम्बन्धमा नयाँ आयाम दिने बताए ।

“भारतको भ्रमण र भारतसँगको संवादहरूमा ६–७ वटा विषयमा ध्यान दिन हामीले प्रधानमन्त्रीलाई भनेका छौँ । पहिलो २०१६ मा दुई देशका प्रधानमन्त्री द्ुई देशको सम्बन्धलाई २१औँ शताब्दी सुहाँउदो प्रवुद्ध समूहमा रहेर ईपीजी रिपोर्ट बेनको पनि चार वर्ष बढी भयो । भारतका कारणले यो बुझ्ने काम समेत भएको छैन कार्यान्वयन त टाढाको विषय भयो । त्यो प्रतिवेदन बुझ्न विशेष जोड दिनुपर्यो । त्यसले मात्र दुई देशबीचको सम्बन्धलाई स्थापित गर्न नयाँ आयाम दिन्छ,” उनले भने ।

पूर्वपरराष्ट्रमन्त्री समेत रहेका उनले सीमा विवादको दीर्घकालीन समाधानका लागि र कालापानी भूभाग फिर्ताका लागि सचिवस्तरीय संयन्त्रको विषयमा गम्भीर भएर कुरा राख्न सुझाव दिएको पनि बताए ।

“ऐतिहासिक प्रमाणहरू, नक्साहरू, तथ्यहरू सबै कुराले कालापानी, लिम्पियाधुरा, लिपुलेकलगायतका सबै भूभाग नेपालको हो भन्ने प्रस्ट छ । त्यसो भएको हुनाले यो भूभागलाई नेपालले प्रयोग गर्न पाउने गरी सीमाको विषय टुंगो लगाउनु पर्छ । दुई देशका सचिवहरूबाट टुंगो लगाउने भन्ने सहमति छ, यसलाई गम्भीरतापूर्वक राख्न प्रमलाई सुझाव दिएका छौँ,” उनले भने ।

ज्ञवालीले व्यापार घाटा घटाउन वाणिज्य सन्धीको पुनरवलोकन तथा नेपालको उत्पादन निर्यातमा सहजता थप्ने गरी संवाद गर्न सुझाव दिएको जानकारी दिए ।

“त्यसबाहेक १९५० को सन्धिहरूको पनि विषय छ । तेस्रो, नेपाल भारत व्यापार घाटा घटाउन वाणिज्य सन्धिको पुनरवलोकन र नेपालको चिया, अलैँची, अदुवा जुटलगायतका बस्तुहरुको निर्वाध भारतमा निर्यातका लागि वाणिज्य सन्धिको पुनरवलोकन र उत्पादनका सामानहरूमा भारतको उदार रबैयाका लागि तपार्ईंले पहल गर्नुपर्छ भनेका छौँ,” उनले भने ।

ज्ञवालीले परराष्ट्र नीति र सम्बन्धको विषयमा एमाले सत्तापक्षमै उभिएको पनि जानकारी दिए ।