डिपार्टमेन्टल स्टोरबाहिर घाममा उभिन्थिन् । पर्चा बाँड्थिन् । १५ दिनमा मोटोपना घटाइदिने भन्दै सेवाग्राही खोज्न तल्लीन रहन्थिन् ।

तिनै लिमा अधिकारी अहिले सफल व्यवसायीका रूपमा परिचित छन् । ६ सेपअप स्लिमिङ र झम्सीखेलमा वेलनेस थेरापी चलाइरहेकी छन् । ५० हजारभन्दा बढी व्यक्तिलाई फिटनेस र मानसिक स्वास्थ्य सेवा दिइसकेकी छन् । उनी निफ्रा बैंकको डाइरेक्टर, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)को केन्द्रीय सदस्य पनि हुन् ।

२२ वर्षदेखि व्यापार–व्यवसायमा संलग्न लिमासँग व्यावसायिक तथा राजनीतिक पृष्ठभूमि बोकेका दुई भिन्न परिवारको लिगेसी जोडिएको छ ।  

उनी तत्कालीन उपप्रधान एवं अर्थमन्त्री स्व. भरतमोहन अधिकारीकी सुपुत्री र तत्कालीन प्रधानमन्त्री स्व. मनमोहन अधिकारीकी भतिजी हुन् ।

प्रतिष्ठित उद्योगपति एवम् पूर्वसांसद कृष्णप्रसाद आचार्यकी बुहारी र डिसहोमका प्रबन्ध निर्देशक तथा कामना विकास बैंकका अध्यक्ष सुदीप आचार्यकी श्रीमती हुन् ।

लिमा राजनीतिक घरानामा हुर्किइन् । आचार्यसँग वैवाहिक बन्धनमा बाँधिएसँगै व्यावसायिक क्षेत्रमा जोडिइन् । उनी नेपाल चेम्बर अफ कमर्सको कार्यसमिति सदस्य पनि हुन् ।

कम्युनिस्ट माहोलमा बाल्यकाल

भरतमोहन अधिकारी र सविता अधिकारीकी माइली छोरी हुन्, लिमा । उनका एक दिदी र बहिनी छन् । आफू सानो हुँदा बुवाले विराटनगरमा राजनीतिसँगै वकालत पनि गर्ने गरेको उनलाई सम्झना छ । आमा शिक्षिका थिइन् । त्यति बेला राजनीति गरेर पैसा कमाउने सोच हुँदैन थियो । त्यसैले तीन छोरी हुर्काउन भरतमोहनले वकालतको कामलाई निरन्तरता दिएका थिए ।

वाम मोर्चा गठन गर्ने क्रममा ‘अन्डरग्राउन्ड’ कम्युनिस्ट नेताहरूलाई भेट्न भरतमोहन सिलगुढी, सिक्किमसम्म जाने गरेको लिमालाई अझै याद छ । त्यो समय आमाले गरेको दुःख र काम पनि उनले भुलेकी छैनन् । बिहान स्कुलमा पढाउँथिन् ।

८५ वर्षीया हजुरआमा, छोरीहरूका साथमा घरमै व्यावसायिक कुखुरापालन पनि गरेकी थिइन् । घरको सबै जिम्मा उनकी आमा सविताकै थियो ।

०४६ साल फागुन ७ देखि चैत २६ गतेसम्म चलेको आन्दोलनपछि प्रजातन्त्रको पुनर्बहाली भयो । त्यसपछि लिमाका बुवा र ठूलोबुवा (मनमोहन अधिकारी) गाउँमा चुनाव लड्न गए । जनताले उनीहरूको खुब श्रद्धा गर्थे । उनी अहिलेको राजनीतिक संस्कारबाट भने वाक्कदिक्क भएकी छन् ।

“राजनीति संस्कार बिग्रियो, खाली कमाउ धन्धा मात्रै भयो । पहिलाजस्तो नेताहरूको देश र जनताप्रतिको समर्पण  खोइ त ?,” उनी प्रश्न गर्छिन् । उनी आफैँ भने एमाले त्यागेर रास्वपामा आबद्ध छिन् ।

सानैदेखि व्यापार !

काठमाडौं आएपछि वनस्थली स्कुलमा पढ्न थालिन् । स्कुलकै होस्टेलमा बस्थिन् । दसैँको लामो बिदामा दिदीबहिनीसँगै विराटनगर घरमा जाने मौका जुर्थ्यो । उनीहरू विराटनगरस्थित कालीको मन्दिरमा बिहान ३ बजे नै पुग्थे । त्यहाँ दसैँभरि मेला लाग्थ्यो । किशोरावस्थाकी लिमाको ध्यान मन्दिरबाहिर बेच्न राखिएका खेलौना, पटाकामा हुन्थ्यो ।

उनी दुई रुपैयाँमा ती खेलौना किनेर घर फर्किन्थिन् । घरनजिकै बोरा ओछ्याउँथिन् र ग्राहक बोलाउन थाल्थिन् । दुई रुपैयाँमा किनेर ल्याएको सामान ५० पैसा नाफा खाएर बेच्थिन् ।

५/६ कक्षामा पढ्दा नै व्यापार गरेर पैसा कमाउन सकिन्छ भन्ने सोच आफूमा विकास भइसकेको उनी बताउँछिन् । त्यस बेलाका उनका साथीहरू अहिले भेट्दा भन्छन्, ‘लिमा, तिमी सानैदेखि व्यापारी थियौ है !’ हुन पनि सानैदेखि व्यापारी बन्ने सोच थियो ।

सिद्धार्थ वनस्थलीमा अध्ययन

तीन छोरीलाई राम्रो शिक्षा दिनुपर्छ भन्ने सोचले नै भरतमोहन र सविताले वनस्थलीमा पढ्न पठाएका थिए । लिमाले छात्रवृत्ति पनि पाइन् । त्यहीँबाट उनले एसएलसी उत्तीर्ण गरिन् ।

“घरबाट टाढा बस्दा जिम्मेवारी महसुस मात्रै होइन, राम्रो परिणाम पनि दिनुपर्छ भन्ने आत्मबल पनि आउने रहेछ,” उनी भन्छिन् ।

भूमिगत कम्युनिस्ट राजनीति गरिरहेका भरतमोहनलाई छोरीहरूको जति माया लागे पनि बर्सौँसम्म भेट हुँदैन थियो । श्रीमान् सँग  सविताले पनि घरपरिवार र दैनिक गुजाराका लागि कहिल्यै गुनासो गरिनन् । आफ्नै सुरमा लागिरहिन् । बुवाआमाको यही संघर्षपूर्ण जीवन देख्दा लिमालाई लाग्थ्यो– राजनीति गर्दिनँ ।

चीनबाट एमबीए

एमबीए पढ्नका लागि छात्रवृत्ति पाएर चीन गइन् । वुहानमा उनी पढ्ने विश्वविद्यालयमा विदेशी विद्यार्थी बस्नका लागि एउटा ठूलो भवन छुट्ट्याइएको थियो ।

त्यो भवनमा उनी एक मात्र केटीमान्छे थिइन् । त्यसमाथि चिनियाँ भाषाको राम्रो ज्ञान नलिईकन जाँदा धेरै गाह्रो भएको अनुभव उनमा छ । त्यहीँ उनले चिनियाँ भाषा सिकिन् । सन् २००२ मा एमबीए सकाएर नेपाल फर्किइन् । लगत्तै उनले नेपाली व्यापारीलाई चिनियाँ भाषा पढाउन थालिन् ।

नेपालमा पहिलोपटक स्लिमिङ सेन्टर

चीनमा प्रायः व्यक्तिहरू ‘स्लिम’ नै हुन्थे । तैपनि, त्यहाँ थुप्रै वेट म्यानेजमेन्ट सेन्टरहरू थिए । चीनमा यो व्यवसाय निकै चलेको देखेर उनले नेपालमा वेट म्यानेजमेन्ट सेन्टर खोलिन् ।

चिनियाँ र एक नेपालीलाई पार्टनर बनाइन् । उनीहरूले काठमाडौं प्लाजामा नेपालमै पहिलोपटक स्लिमिङ सेन्टर खोले । जसलाई सेप अप नाम दिए । अहिले नेपालमा सेप अपका पाँच शाखा छन् ।

सेपअपका सुरुआती दिनहरूमा ग्राहकलाई कन्भिन्स गराउन धेरै गाह्रो भएको अनुभव उनले सुनाइन् । उनी भन्छिन्, “सुरुमा मान्छेलाई सेन्टरभित्र छिराउनै गाह्रो, प्रविधिले घटाउने हुँदा समय लाग्ने । भाटभटेनी, ब्लुबर्डको गेटमा उभिएर सेपअपको पोस्टरहरू बोक्दै १५ दिनमा मोटोपना घटाइदिन्छु भन्दै ग्राहक जम्मा गर्थेँ ।” त्यति बेला पाँच लाख रुपैयाँ लगानी गरेर सेप अप सुरु गरेकी थिइन् ।

अमेरिका पलायन

चीनबाट नेपाल फर्किएको केही महिनामै लिमाको विवाह भयो । वेट लस स्लिम सेन्टर पनि सुरु गरिन् । तर, बिहेलगत्तै पारिवारिक कारणले श्रीमान्सँग अमेरिका जानुपर्‍यो ।

गएको केही समयभित्रै ०६१ माघ १९ गते तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्रले नेपालमा ‘कू’ गरे । अरू नेताहरूसँगै भरतमोहन पनि नजरबन्दमा परे ।

त्यति बेला परिवारले उनीहरूलाई नेपाल आउन रोक्यो । उनले उतै बच्चा जन्माइन् । अमेरिकामै सुदीपले नेपाली कार्पेटको व्यापार थाले । केही वर्ष उनीहरू अमेरिकामै व्यापार–व्यवसाय गरेर बसे ।

नेपाल फर्किएपछि...
माओवादी जनआन्दोलनपछिको चुनावको समयमा दुई छोरीहरू लिएर नेपाल फर्किएका थिए, लिमा र सुदीप । सासूससुराले नेपालमै बस्न भनेपछि उनीहरूले अमेरिका फर्कने मुड बनाएनन् ।

छोटो समयमै उनीहरूको व्यावसायिक यात्राले गति लियो । सुदीपले डिसहोम, कामना सेवा बैंकको जिम्मेवारी सम्हाले । लिमाले पनि सेप अप ट्रेनिङ सेन्टरको शाखा विस्तार गरिन् ।

चेम्बर प्रवेशको कथा

०७४ तिर लिमाको भेट डा. अञ्जना शाक्यसँग भयो । डा. अञ्जना महिला चेम्बरको सभापति भइन् । त्यही रात उनले लिमालाई म्यासेज गरिन्, ‘म महिला चेम्बरको सभापति भएँ, तपाईं पनि चेम्बरमा आबद्ध हुनुपर्‍यो ।’

लिमाले महिला चेम्बरको सदस्यता लिइन् । त्यही क्रममा उनी सचिव हुँदै महासचिव भइन् । महासचिव भएपछि सक्रियता बढ्यो ।

उनको सक्रियतामा महिला चेम्बरको शाखा विकट जिल्लामा पनि विस्तार भयो । महिला उद्यमीका समस्या बुझेर उनीहरूलाई उकास्न चेम्बर लागिपर्‍यो ।

चित्त दुखाइ

लिमा एमालेसम्बद्ध संस्था अखिल नेपाल महिला संघमा आबद्ध थिइन् । पार्टीको सदस्यता पहिले नै लिएकी थिइन् ।

उनी भन्छिन्, “नेपाली जनताले हरेक आन्दोलनमा साथ दिए । कहाँ त्रुटि भयो भने, हरेक आन्दोलनले प्राप्त गरेको उपलब्धि सीमित नेतामा केन्द्रित भए । ठूलो जमातले उपलब्धि उपभोग गर्न पाएन । नेताहरूले ठूलो जमातलाई समेटेर लैजान सकेनन् । राज्य सञ्चालनमा ठूलो तप्का र क्षेत्रको सही प्रतिनिधित्व हुन नसकेको अवस्था छ । फेरि, अहिले राजनीतिलाई नै कमाउने भाँडो बनाइएको छ । परम्परागत पार्टीहरूले आफूले उठाउँदै आएको आवाज आफैँले बन्द गरिदिए ।”

त्यसैले परम्परागत पार्टीमा बसेर सोचेजस्तो काम गर्न नसकिने देखेपछि पार्टी त्यागेको उनी बताउँछिन् ।

भरतमोहन प्रतिष्ठान

०७५ सालमा भरतमोहनको निधन भयो । लिमाले बुवाको स्मृतिमा भरतमोहन प्रतिष्ठान दर्ता गरिन् । त्यहाँबाट ज्येष्ठ नागरिकका लागि विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गरिरहेकी छन् ।

प्रतिष्ठानमा सबै खर्च लिमाले नै व्यहोर्छिन् । अब युवा र महिलालाई पनि सीपमूलक तालिम दिएर प्रतिष्ठानलाई अगाडि बढाउने उनको ‘प्लान’ छ ।

रास्वपामा प्रवेश

सबै सामान आयात गरेर, छोराछोरीलाई विदेश ‘निर्यात’ गरेर देश बन्दैन भन्ने लिमा ठान्छिन् । अर्थतन्त्रलाई ठिक बनाउन बूढा नेताहरूबाट सम्भव पनि देख्दिनन्, उनी । त्यसैले ‘डेलिभरी’ राजनीति गर्नुपर्छ भन्ने सोचका साथ राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)मा प्रवेश गरेको लिमा बताउँछिन् ।

प्रवेश गर्नासाथ उनले केन्द्रीय सदस्यको भूमिका पाइन् । परम्परागतबाट आस नभएरै युवा जमात रहेको पार्टीमा संलग्न भएको उनी सुनाउँछिन् ।

लिमा भन्छिन्, “सकेसम्म त बुवा, ठूलोबुवा लागेकै पार्टीबाट केही गरौँ भनेर सोचेको हो । तर, त्यो सम्भावना मैले देखिनँ । त्यही भएर रास्वपा प्रवेश गरेको हुँ ।”