जनकपुरधाम । गत चैत २६ गते जनकपुरधाम उपमहानगरपालिकाको मेयर पदमा बलराम महतोले स्वतन्त्र उमेदवारी घोषणा  गरे । लगत्तै उनी बस्ती–बस्ती पुग्न थाले ।

महतोले आफ्नो व्यक्तिगत लगानीमा चैत २९ गते रेल्वे स्टेसनदेखि सीता चोकसम्म सडक बनाउन लगाए । त्यसयता उनी मतदाता रिझाउन निरन्तर सामाजिक कार्यमा लागेको देखिन्छन् ।

वैशाख १ गते उनले सडक पेटीमा रोपिएको बिरुवाहरूमा पानी हाल्न लगाएर टोल–टोलका स्थानीयसँग मत मागे । उनी मतदातालाई आफूले नागरिकको सेवाका लागि उमेदवारी घोषणा गरेको बताउँछन् ।

“जनकपुरधाममा अहिले पनि मेरो चार करोड व्यक्तिगत लगानी छ । मलाई अवसर दिनुस् । म कमाउन आएको होइन । सेवा गर्न आएको छु,” उनले मतदातासँग भन्ने गरेका छन् । 

महतो रमण कन्ट्रक्सनका सञ्चालक थिए । अहिले छोरा पवन र रमण महतोद्वयलाई काम सुम्पिएर उनी चुनावी मैदानमा छन् ।

निर्माण व्यवसायीबाट सन्न्यास लिएको बताउने महतोमाथि कर छली गरेको आरोपमा राजस्व विभागले मुद्दासमेत चलाएको छ । अहिले उनीमाथि मुद्दा अदालतमा विचारधीन छ । विभागले २० करोड ८७ लाख बिगो दाबीसहित उच्च अदालत पाटनमा मुद्दा दायर गरेको छ ।

धनुषाकै औरही गाउँपालिका २ देउरी पासमान टोलमा पनि मतदाता फकाउन अकांक्षीहरूको दौडधुप बढेको छ । स्थानीय ४५ वर्षीय बालचन्द मण्डल पछिल्ला दिनहरूमा बिहान बेलुका बस्तीमा नेताहरूको दौडधुप बढाएको बताउँछन् । उनकाअनुसार चैत तेस्रो सातादेखि अकांक्षीहरू आएर विभिन्न आश्वासन र केही समानहरू बाँडिरहेका छन् ।

दुई साताअघि यहाँका २५ गरिब दलित परिवारलाई शौचालयको सिट एक थान र रिङ तीन थान वितरण गरिएको उनले जानकारी दिए । मदन यादव र मोहन यादवले युनिसेफ नामको गैरसरकारी संस्थाको सहयोगमा वितरण गरिए पनि गाउँमा व्यक्तिगत लगानी वितरण गरेको दाबी गर्दै मतदाता फकाइरहेका छन् । मोहन औरहीमा मेयर पदका अकांक्षी हुन् । उनले हालसम्म पार्टी खुलाएका छैनन् । 

जनप्रतिनिधिको पहिलो कार्यकाल सकिनै लगदासमेत बस्तीमा नआएको नागरिकको गुनासो छ । पाँचसय मिटर सडकबाहेक अन्य कुनै पनि काम पासमान बस्तीमा नभएको स्थानीय बताउँछन् । 

“शौचालय बनाउन समान त पायौँ । तर बनाउने कहाँ ?,” ५६ वर्षीया सुकमरीया पासवानले भनिन्, “घडेरी नै छैन ।”

जग्गा अभावकै कारण गाउँका कतिपयले ट्वाइलेट बनाउन दिइएका सामग्री लिएनन् । बस्तीमा २५ घरधुरी मण्डल, २० घर पासमान, १८ घर महरालगायतको बसोबास छ । तर, ९० प्रतिशत घरमा शौचालय छैन् । शौचालय अभावमा स्थानीय खुला स्थानमा शौच गर्न बाध्य छन् । 

महोत्तरीको भंगहा नगरपालिका ९ मा मतदाता रिझाउन वर्तमान वडाध्यक्ष राजबाबु यादवले विभिन्न आश्वासन र सामान बाँडिरहेका छन् । नेपाली कांग्रेसबाट निर्वाचित भएका यादव अबको निर्वाचनमा नेकपा (माओवादी केन्द्र)बाट वडाध्यक्ष पदका अकांक्षी हुन् । उनले मतदाता रिझाउँन 'ह्यम पाइप' वितरण गरिरहेका छन् । उनीमाथि सरकारी सम्पत्तिको दुरूपयोग गरी आफू निकटका मतदातालाई मात्र ह्याम पाइप वितरण गरेको आरोप लागेको छ ।

प्रदेश निर्वाचन कार्यालय जनकपुरका प्रमुख श्रिधर पन्थी मतदातालाई सामान वितरण गर्न नहुने बताउँछन् । कुनै पनि उमेदवारले मतदातालाई प्रभावित बनाउने खालको गतिविधि गरेमा अचारसंहिता विपरीत हुने उनले बताए । वैशाख ८ गतेपछि अनुगमन समिति सक्रिय हुने र आचारसंहिता उल्लङ्घनका लिखित उजुरी आए आवश्यक कारबाही गरिने उनले बताए ।

यता धनुषाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी सुरेन्द्र पौडेलले त्यसतो विषयमा लिखित उजुरी आए सुरक्षा तथा अनुगमन समितिले अध्ययन गरेर कारबाही गर्ने बताउँछन् । “भाषण गरेर वा मतदातालाई आश्वासन गरेर काम गरेको छ भने त्यो गलत छ,” उनले भने, “यो विषयमा हामीले बुझ्ने छौँ । सम्बन्धित व्यक्तिलाई बोलाएर स्पष्टीकरण लिन्छौँ ।”