काठमाडौं । डेरी उद्योगीहरुले दुग्धजन्य वस्तुको उत्पादनमा ५० प्रतिशत भ्याट छुट पाउनुपर्ने माग गरेका छन् ।
कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) को रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि सरकारले लकडाउन गरेपछि डेरी क्षेत्रमा असर परेको भन्दै राहत स्वरुप भ्याटमा छुट दिनुपर्ने माग गरेका हुन् । नेपाल डेरी एसोसिएसनका महासचिव प्रल्हाद दाहालले सरकारले पहिला दिँदै आएको ५० प्रतिशत भ्याट छुट फेरि दिनुपर्ने बताए ।
पछिल्लो केही वर्षयता सरकारले डेरी उद्योगहरुलाई दिँदै आएको भ्याट छुट रोकेको थियो । यस्तै विद्युत महसुलमा समेत ५० प्रतिशत छुट पाउनुपर्ने माग व्यवसायीहरुले गरेका छन् । उनले लकडाउनका कारण दूध संकलनमा समस्या भएको र ८० प्रतिशत बजार पनि बन्द भएको अवस्थामा दूध किसान, वितरक र डेरी उद्योगी सबैलाई राहतको आवश्यकता रहेको बताए ।
यस्तै लकडाउन पछि डेरी उद्योग सञ्चालन गर्न र किसानलाई भुक्तानी गर्न चालु पुँजीको अभाव हुने भएकाले सरकारले सहुलियतपूर्ण कर्जा उपलब्ध गराउनुपर्ने माग व्यवसायीहरुको रहेको उनले बताए ।
यसबाहेक कर्जाको पुनर्तालिकीकरण गर्न समेत महासचिव दाहालले माग गरे । सरकारले व्यवसायी र किसान दुवै पक्षलाई राहत नदिए लकडाउनपछि व्यवसाय बन्द गर्नुको विकल्प नभएको समेत उनले बताए ।
देशभर दैनिक ६२ लाख दूध उत्पादन हुन्छ । जसमध्ये ३१ लख लिटर दूध बजारमा आउँछ । त्यसमध्ये पनि करिब १७ प्रतिशत मात्र औपचारिक डेरी उद्योगबाट बजारमा दूध आउने गरेको छ ।
बाँकी ३३ प्रतिशत अनौपचारिक क्षेत्रबाट खुला रुपमा बजारमा आउने गर्छ । पछिल्लो समय लकडाउन भएपछि करिब ८० प्रतिशत दूधको बजार बन्द भएको छ । जसका कारण डेरीसँग भएको करिब ५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको दुधको स्टक बिक्री हुन सकेको छैन । यस्तै दूध संकलन हुन नसक्दा ३ अर्ब रुपैयाँ बढीको नोक्सानी भएको दाहालले बताए ।
सांकेतिक तस्बिर